Verzameld journalistiek werk. Deel 7. Nieuwe Rotterdamsche Courant november 1913 - maart 1915

[p. 152]

Jeanne Marie de l'Isle - David Blitz

Brussel, 9 Februari.

De klassieke-Hollandsche klacht over het gebrek aan belangstelling voor zelfs uitnemende koncerten, gegeven door de eminenste krachten, kan gelukkig niet gelden voor Brussel. Ik schreef het u in mijn vorigen brief: wij hebben een rondreizend publiek, een paar honderd menschen, meest altijd dezelfde, die, van einde-November tot einde Maart, geen avond thuis blijven, van eene zaal naar de andere trekken, om de praestaties toe te juichen. - Jawel, steeds en met de meeste toegevendheid toe te juichen - van de cosmopolitische virtuozen die, tusschen Parijs en Amsterdam in, Brussel plegen aan te doen.

Ik heb ze, de tweehonderd getrouwe dames en heeren, gisterenavond in volmaakten gezondheidstoestand en met meer welwillendheid dan ooit teruggevonden in het prettig-intieme Acolian-zaaltje, waar uw te Parijs verblijvende stadgenoot David Blitz musiceeren zou met eene zangeres, wier naam ook te Brussel goeden klank heeft, omdat zij jaren lang eene geroemde ‘étoile’ van het Opéra Comique is geweest en de herinnering oproept van eene groote naamgenoote, wier nanicht zij is, van Galli-Marié, nl., die door de oudere dilettanten der hoofdstad nog steeds met ontroering wordt herdacht. Jeanne Marié de l'Isle, ‘de l'Opéra Comique’, de zeer gevierde vertolkster van Massenet-rollen - welke aanbeveling voor een Brusselsch publiek, dat voor ‘Werther’ en ‘Manon’ nog steeds eene, niet meer zoo drukke, maar dan toch moeilijk onderdrukte genegenheid blijft koesteren! - Mej. Marié de l'Isle,

[p. 153]

ontpopt tot concert-zangeres, zou liederen komen voordragen, eene reeks liederen vol verscheidenheid, waar zeer zeker gebrek aan eclectisme niet aan verweten kan worden.

Op het concert-podium doet mej. Marié de l'Isle niet vergeten, dat zij hare eerste en schoonste lauweren op opera-planken geplukt heeft. Niet dat zij zou vervallen in overdreven acteeren, in overvloedige intenties die bij gebaar of spel van oogen en mond uiting zoeken. Hare voordracht is integendeel de eenvoud-zelf, een gratievolle, distinctievolle, houdingvolle eenvoud. Deze zangeres is wel degelijk eene raszangeres. Gediend door eene wonderbare dictie, waar weêr alle aanstelling uit afwezig is, en zoo geoefend en geschoold dat men aan de natuur, aan niets dan natuurlijke gave, denkt, terwijl hare zoo klare, zoo gave uitdrukking niet dan na langen en gewetensvollen arbeid zal zijn verkregen, - gediend dus door eene bewonderenswaardige dictie, legt zij getuigenis af van eene intelligentie, eene musicaliteit en een fijnen smaak, die haar toelaten de meestverscheidene genres met even grooten bijval aan te durven. En zoo wist zij evenzeer te boeien in lichte werkjes van Giordani, Sarti en Paisiëllo als in ‘Frauenliebe und Leben’, dat zij zeer voornaam, zonder de gevreesde sentimentaliteit, met ingetoomd, maar niet te minder zeer innig gevoel voordroeg. Zij muntte echter vooral uit in drie liederen van Brahms, waar zij tevens gul en gedistingeerd wist te zijn. - Waar mej. Marié de l'Isle vooral blijk geeft van hare opleiding aan het tooneel, het is in hare stemvorming. Haar geluid is helder, en in het hooge register glansrijk. Het medium is echter minder aangenaam: soms is de klank nassaal;

[p. 154]

van homogeniteit is geen spraak; de gewoonte van den dramatischen, van den uiterlijk-bewogen zang schaadde blijkbaar aan de egale klankwaarde van het orgaan. En dit is jammer bij eene zangeres, die ook als concertzangeres zeer begaafd mag heeten.

Een eerste hoedanigheid is het klavierspel van den heer David Blitz is eene zeer ontwikkelde techniek, gepaard aan groote zekerheid. Hij heeft een graad van virtuositeit bereikt, die, om de som arbeid die zij doet onderstellen, werkelijk eerbied afdwingt. Het is dan ook vooral in de stukken, waar hij bravour in ontwikkelen kon - in een ‘air varié’ van Haendel, in het 2e ‘impromptu’ van G. Fauré, in de 12e Rhapsodie eindelijk van Liszt - dat hij zijn talent liet gelden. Niet zeer gediend door een wat week, niet zeer aansprekend instrument, een Pleyel, kwam zijn interpretatie minder tot haar recht in stukken, die meer rechtstreeks tot het gemoed spreken, zooals het adagio sostenuto der Mondscheinsonate of het ‘Warum’ uit de Phantasiestücke. Dat bij Blitz echter wel degelijk eene zuivere musikaliteit aanwezig is, bleek uit de vertolking van Debussy's scherp weêrgegeven ‘Soirée dans Grenade’.

Uit de opgegeven titels blijkt, dat het programma van den heer Blitz al even verscheiden was als dat van Mej. Marié de l'Isle. Morgenavond, Dinsdag dus, geven zij in hetzelfde zaaltje een nieuw concert, dat de Belgische politiek mij helaas beletten zal, bij te wonen.

N.R.C., 11 Februari 1914.