Verzameld journalistiek werk. Deel 6. Nieuwe Rotterdamsche Courant januari 1913 - november 1913

[p. 435]

En zoo voorts

Brussel, 25 Juli.

Er bestaat niet de minste reden, dat het zou ophouden. Er bestaat zelfs alle reden, vindt de linkerzijde, dat het voort zou gaan. En het gaat voort, ik verzeker u!

‘Gaat vooral maar niet denken, dat wij obstructie willen maken!’ zegden vanmiddag bij beurten, en de hand op het hart, de gezellen Terwagne, Huysmans en Vandervelde. ‘Alleen, wij willen geene overhaasting. Alles op tijd en stond, mijne heeren. Gij zegt, dat wij de bespreking der schoolwet willen beletten. Maar integendeel: die bespreking, niemand wenscht ze vuriger dan wij! Maar dan, asjeblieft, na grondige studie. En daar het rapport der middenafdeeling over het onderwerp niet eens verschenen is, bestaat er geen reden om zich zoo te haasten met de begrootingen.’

‘Trouwens’, vervolgt Vandervelde, ‘wie is het die het kabinetshoofd in zijn voorstel, de behandeling der schoolwet te verdagen tot in October, niet heeft willen volgen? Toch wij niet! Wij zijn alleen opgekomen tegen eene beperking der discussie. Wij vragen niet beter dan na de begrootingen en de belastingwetten uiteen te gaan, om dan in October voor de schoolwet terug te keeren; maar dan onder de verbintenis, de discussie binnen een bepaalden tijd te beëindigen.... Neen, gij zijt het, rechterzijde, die u liever van vacantie berooft dan het schoolwetontwerp breedvoerig behandeld te zien, gelijk het, tegen uw wil in, gebeuren zou in eene buitengewone zitting. En daarom wildet gij minister de Broqueville niet

[p. 436]

volgen’....

Aldus, hedenmiddag, toen de rechterzijde de sluiting der algemeene bespreking over de begrooting van landbouw gevraagd had. De linkerzijde had uitbundig eene rede toegejuicht van den liberaal Persoons, deels wel omdat zij zeer interessant was, doch ook wel, vrees ik, omdat zij zoo lang had geduurd. - De heer Persoons was de honderd en achttiende redenaar, die in die landbouwbespreking het woord had gevoerd. Toen de voorzitter deed opmerken, dat dit reeds een mooi, en alleszins voldoende getal sprekers uitmaakte, lokte hij protest uit van den heer Brancquart, socialist, die, naar hij verzekerde, eene zeer gewichtige redevoering klaar had. De heer d'Hauwer, liberaal, slaagde erin, zijn woord te zeggen over de grondlasten die zoo geweldig op den landbouw wegen, en over de noodzakelijkheid der uitbreiding van het landbouwonderwijs en over de rechtmatige klachten en schreeuwende nooden van het arrondissement Oudenaarde. De linkerzijde, de socialistische vooral, zwom in geneuchte: weêr was er een heele tijd voorbijgegaan. rechts echter begon men zenuwachtig te worden. Men eischte met beslistheid de sluiting. Maar toen deze zou uitgesproken worden, eischte Kamiel Huysmans op zijne beurt de naamafroeping. Het geen, regelmatig aangevraagd, natuurlijk moest ingewilligd... en aan de Kamer weer een twintig minuten dolce far niente bezorgen kwam.

De sluiting werd gestemd: vanochtend immers is de rechterzijde bijeengekomen, en heeft weêr gezworen, iederen dag voltallig op dek te zijn, zoodat het niet meer gebeuren zal dat de vergadering moet geschorst worden, omdat niet genoeg Kamerleden aanwezig zijn. De algemeene bespre-

[p. 437]

king is dus tot een einde gekomen. Maar gelukkig is daar nog de discussie der artikelen!

En daar begint het al bij artikel 1, dat de wedde van den minister op 21,000 frank bepaalt. Daar vindt gezel Antonius Delporte het volgende op: vermits de minister zijn begrooting in de twee landstalen verdedigd heeft, krijgt hij recht op dubbel honorarium. En hij legt dus een motie neer, waarbij bepaald wordt dat minister Helleputte voortaan 42,000 frank zal trekken. Met voorbeeldige en voorbeeldelooze nederigheid wijst minister Helleputte deze milddadigheid af. Schertsend doet Vandervelde opmerken dat, volgens het stelsel Delporte, de ééntalige ministers - er zijn er meer dan gij u zoudt voorstellen! - slechts op 10,500 frank recht zouden hebben. En het wordt een geestig en geanimeerd debat, waar de socialistische linkerzijde vooral pret bij heeft. Intusschen vervliegt de tijd. Hebt gij al opgemerkt hoe gauw de tijd vervliegt als men zich amuseert?

De heer Delporte blijft natuurlijk bij zijn motie. Er moet over worden gestemd. En het spreekt van zelf dat weêr de naamroeping wordt gevraagd. En weêr mag de Kamer intusschen uitrusten van de inspanning.

Na Delporte komt Kamiel Huysmans, coryphee der oppositie, aan het woord, en maakt zich warm om bevroren vleesch Het is waarlijk een schande dat bevroren vleesch, natuurlijke voedingsstof voor werkman en voor den soldaat, om niet te spreken van den sympathieken matroos, in België niet vrij mag ingevoerd. En het is een andere schande dat de minister geen maatregelen treft om dat vleesch ingang te doen vinden onder onze consumptiemiddelen. Weet hij dan niet van welke hooge waarde het meermalen getuige-

[p. 438]

nis heeft afgelegd? Weet hij het niet? Dan zal Kamiel Huysmans het hem vertellen.

Kamiel Huysmans weet zoo aardig te vertellen, dat men aan zijne lippen hangt zonder zich nog om tijd of uur te bekommeren. Maar de tijd heeft geene ooren. Hij blijft niet staan om naar Huysmans' betoog te luisteren. Hij schijnt integendeel ervoor te willen vluchten...

De liberale linkerzijde wil bij de socialistische niet onderdoen. Daarom klaagt Ozeray putten in de aarde over het lot der boschwachters, terwijl Buyl lucht geeft aan zijne verwondering dat de artikelen van het burgerlijke wetboek aangaande de huurceelen tusschen eigenaars en landbouwers nog steeds niet gewijzigd zijn, en zijne afkeuring niet kan betoomen bij de vaststelling dat de regeering slechts deze syndicaten helpt die haar op hunne beurt helpen aan kiezers. Tusschen beide redenaars in voert gezel Brancquart eenige variaties uit op het thema: het kleine eigendom is op het land te zwaar belast...

En gij denkt dat dit alles gaat zonder dat de tijd er overheen vliedt? Maar hebt gij dan niet de minste notie van het begrip Tempus?

- Er kan eindelijk gestemd over artikel 1. En - moet ik het er nog bijvoegen? - de naamafroeping wordt gevraagd. En....

De zitting neemt een einde. - Hoeveel artikels op de begrooting van landbouw staan weet ik niet. Maar laat het niet meer dan vijf en dertig wezen, dan brengt de bespreking ons nog tot einde September, - vermits men vast besloten schijnt te zijn, slechts éen artikel per dag te bespreken.

Na de begrooting van Landbouw komen er nog vijf andere

[p. 439]

in behandeling. Ik waag mij dan ook zeker niet te ver, als ik beweer, dat, met of zonder vacantie, de schoolwet nooit voor midden November ter sprake komt. En het doel der linkerzijde wordt aldus bereikt, der regeering ten spijte.

En dit, wel te verstaan, zonder dat er spraak kan zijn van eigenlijke obstructie.

Maar wat zou het worden, groote hemel, indien men nu wél obstructie ging maken!?

N.R.C., 27 Juli 1913.