Verzameld journalistiek werk. Deel 6. Nieuwe Rotterdamsche Courant januari 1913 - november 1913

VIII

Brussel, 4 (of 5?) Februari.

2e (of 3e?) nachtuur.

Vanmiddag, één uur.

Uit de ijle bleekheid der voorstad-straten, den dagelijkschen gang naar het Kamergebouw. Het is heden wel een héél bijzondere dag: vastenavond en - socialistische manifestatie. Het drooge, strak-koude weêr was een belofte voor het eene en het andere. En de bladen hadden de verwachting aangehitst: vastenavond, eeuwige teleurstelling, wekt steeds herhaalde nieuwsgierigheid; en wat de socialistische manifestatie betreft: ‘Le Peuple’ had de ‘ge-

[p. 57]

zellen’ uitgenoodigd, voor het Paleis der Natie te komen wandelen. Dat ‘wandelen’ is een gratievolle uitdrukking in het socialistische vocabularium. Dat vocabularium kent wel meer zulke euphemismen. Voor enkele jaren noodigde, bij eene staking, een leider de werklui uit, niet meer zonder hun speelgoed uit te gaan. ‘Speelgoed’ wilde zeggen: revolvers of andere wapenen tot verweer of aanval; aldus wilde voor heden ‘wandelen’ zeggen: nu eens flink te gaan toonen dat het volk niet langer wilde weten van lijdzaam verzet der regeering, en dat het algemeen kiesrecht eischte, al moest het zijn eisch bij feiten staven.

Intusschen hebben de werklui al heel weinig betoond, al heel weinig bewezen. Ik ben om één uur van huis weg gegaan. Om half-twee was ik aan het Parlementsgebouw. En ik heb wel wat moeite gehad tot daar door te dringen: maar eenmaal dat ik er was..... De waarheid is dat burgemeester Max ons dezen vastenavond-dag deerlijk bedorven heeft. Al de straten die het neutrale gebied om Kamer en ministeries afsluiten, waren afgezet door menschen die zich in politieagent hadden verkleed. Men drong door eene makke menigte, die u zonder veel moeite doorliet; men ondervond heel wat meer last om door het cordon dienders te dringen (dewelken het zelfs met die sceptici van journalisten heel ernstig opnamen), en dan kwam men ineens te staan op eene uiterst-ledige plek. Lijdt gij aan agoraphobie, Mevrouw? Wordt dan nooit journalist-te-Brussel-op-Vastenavond....

Wij stonden daar dus, voor het Kamergebouw, en wij waren niet zonder eenige overtollige vreugde, als wij zagen dat de Kamerleden niet gemakkelijker door mochten dan wij. Integendeel, zooals... gij weet wel wie zou hebben

[p. 58]

gezegd. Nu en dan ging, achter de dienaren der orde en het blinkend achterste van eene rij gendarmepaarden, een schraal gejuich op, wanneer een of ander Kamerlid zich tusschen de menigte had doorgewrongen. En er was ook wel eens gejouw. Dit bewijst, Mevrouw, hoezeer het Brusselsche volk de Belgische politiek meêleeft. Ik hoor eene fraaie barytonstem de ‘Carmagnole’ aanheffen. Maar zij zwijgt plots. En dan is het tijd dat ik de Kamer binnentreed.

In de Kamer zijn wel vijf en twintig Kamerleden aanwezig. Het publiek heeft recht, in België, op honderd acht en tachtig Kamerleden daags. Vergeet echter niet, Mevrouw, dat het heden Vastenavond is. - In de Kamer merkt men er echter niets van. Men hoort weinig-vroolijke redevoeringen over... zaken die de grondwetsherziening niet aangaan. Hebt gij er iets tegen, dat ik er dan niet op inga? ‘Integendeel’, hoor ik u alweer zeggen. Wie was het ook, die op zijn sterfbed eveneens ‘integendeel’ heeft gezegd?....

En om kwart voor vijven was het met de vergadering afgeloopen. - Ik kwam weêr buiten. Altijd diezelfde gendarmes van burgemeester Max, die alle manifestatie onmogelijk maken... Niet dat het aan publiek-op-afstand ontbreekt. In het schemerlicht ligt voor- en achterplein van het Parlementsgebouw veeg-bleek. Maar, aan de grenslijnen, de zwarte maar martiale agenten, en achteraan de massa. Doch dit is geen oproer-massa. Veelmeer eene massa, die met vastenavond uitgaat.

Ik tracht er weêr door te dringen. Een gendarmpaard geeft mij een kus. Grijnzende maskers van verkleeden glimmen bleek in den valavond, zien met starre oogen door de duistere massa heen, als bewoners uit Maan of Mars,

[p. 59]

die eene politieke betooging in België zijn komen bijwonen. Hunne onroerbare tronie geeft geen blijk van aangedaanheid. Onder de niet-vermomden gaat echter, terwijl ik voorbijtreed, een gemompel van sympathie op. Ik groet...

Daarbij heeft zich de betooging voor algemeen kiesrecht bepaald.....

Om mijn hooge voldoening over dit kalme verloop van de socialistische manifestatie uit te drukken, heb ik, mevrouw, een kieskeurig avondmaal besteld en genoten. Waarna ik, uit plichtbesef, aan het andere deel der agenda, den Vastenavond, heb gedacht.

Ik laat het echter aan uwe schitterende verbeelding over, mevrouw, U hieromtrent eene voldoende voorstelling te geven. Ik zelf heb niet, dan eene licht-benevelde voorstelling van een drukte, waar ik, verre van erin verloren te gaan, al de samenpersende vermogens van moest ondervinden. Ik zwijg er dan ook over. Niet echter zonder aan de driedubbel-gesluierde, hoewel verder weinig-gekleede dame, die mij, precies tien uur zes en dertig in de Rue Neuve, op hoogte van No. 47, een brandenden zoen op den rechterslaap heeft gedrukt, verzocht te hebben mij haar adres te geven......

En toen verkeerde ik enkele uren op het bal van den Muntschouwburg. Hier is het de welvoeglijkheid, mevrouw, die mij verder stilzwijgen oplegt. Laat ik u echter volgende anekdoot niet onthouden. Verbeeld u dan, bid ik u, dat ik mij al ettelijke kwartieren te verdiepen stond in allerlei bespiegelingen, waar het vanitas vanitatum haar deel in had, toen eene vrouw, in een gewaad dat door zijne kleuren onze onderscheiden politieke partijen kon heeten te verbeelden - en dit bleek mij naderhand

[p. 60]

hare bedoeling te zijn, - met zeer merkbare voorliefde, eene zelfs wat indringerige voorliefde, rondom mij heen kwam draaien. Ik moet u zeggen, mevrouw, dat het mij haast hinderen ging; want ik meende de dame uit de Rue Neuve, wier adres ik daareven heb gevraagd, eveneens in mijne nabijheid te hebben herkend. En ik hou nu eenmaal niet van botsingen, mevrouw... Het belette de politiek-gekleur-de dame niet, mij met halsstarrigheid de eer harer aanwezigheid aan te doen. Tot op het oogenblik dat de beleefdheid mij oplegde, haar te vragen wat zij van mij verlangde.

En weet gij wat zij mij antwoordde? Zij antwoordde mij:

- ‘Gij gaat mij toch zeker het kiesrecht niet ontkennen, op het oogenblik dat zeer vertuëuze vaderlanders het voorstaan?’

Echt pikant, nietwaar?.....

Brussel, 5 Februari, 6 uur 's avonds.

Een interludus, mevrouw. Het tusschenspel dat wij, na de groote poging, de waarlijk imponeerende manifestatie van gisteren, na een Vastenavond trouwens, en op Asschenwoensdag moesten verwachten.

Behalve gezel Donnay die zijne declamatie van verleden week voortzette is heden in de Kamer heel den middag gezel Destrée aan het woord geweest.

Gij weet al de bewondering die ik heb voor gezel Des-

[p. 61]

trée. Weinig leden der Kamer bezitten als hij dat allerhoogste in politiek: fantazie. En hij bezit daarenboven een geluid, zoo overtuigend van klank en doordringende schoonheid, dat gij zijne fantazie voor klinkbare waarheid gaat houden. En heden-middag weêr.....

Gezel Destrée heeft echter een groot gebrek: hij weet nauwelijks wanneer hij begint, en weet zeer zeker niet wanneer hij uitscheidt. Vandaag, bijvoorbeeld, is hij niet uitgescheiden. Of beter: hij is uitgescheiden, alleen om morgen te herbeginnen.

Het ongeluk is nu echter, dat, langs al de zijpadjes waar 's gezellen Destrée's muze verkiest te huppelen of mijmerend te doordwalen, een groote baan loopt, die van groote rechtlijnigheid is, en den meer-bezadigden hoorder heel goed aantoont, waar de heer Destrée - in redekunst inderdaad een Heer - belanden wil en zal.

Intusschen, Mevrouw, is de heer Destrée dat doel nog wel bijster ver.

Laat gij mij toe, het met hem intusschen te blijven?...

Een inderludus, vanmiddag, Mevrouw.....

N.R.C., 6 Februari 1913.