Verzameld journalistiek werk. Deel 5. Nieuwe Rotterdamsche Courant december 1911- januari 1913

[p. 226]

Van alles wat

Brussel, 7 April.

De Brusselsche tentoonstelling van 1910 brengt nog een naklank. Zeker, ze is afgeloopen; de gebouwen zijn afgebroken, de prijzen en ridderorden uitgedeeld, de leiders befeest en in koper vereeuwigd, maar er was toch nog een staartje... de tombola. Deze loterij, waar op het laatst niemand meer aan wilde, ik heb u er reeds over geschreven, over het aantal personen, dat zij van hun gemoedsrust beroofd heeft, over de ijdele hoop, die zij opwekte, het verdriet, dat zij meebracht. Nog voor een paar dagen is een bezitter van een niet voor de rechtbank te Charleroi veroordeeld, omdat hij eenvoudig zijn nommer in dat van een winnend lootje veranderde. Drie jaar in de doos! Intusschen waren er duizenden gelukkige winners van de meest heterogene voorwerpen los genoeg van de dingen dezer wereld om het hun toekomende niet eens op te eischen. Heerlijk onderwerp voor psychologen. Al deze voorwerpen, te gek om op te noemen, zijn nu onlangs in publieke veiling verkocht; het heeft een week of zes geduurd en bracht nogal wat op, een kleine 300,000 frank, 20,000 meer dan men gehoopt had. Het meeste succes had intusschen de afslager, wien dit werkelijk niet onaardige woord tot een geneesheer, die op een revolver bood, toegeschreven wordt: ‘Monsieur le docteur trouve-t-il que ses clients ne meurent pas assez vite qu'il a besoin d'un revolver?’

Maar nu is de tentoonstelling met hare aankleve dan dood, heusch dood en... daar begint de Gentsche alweer!! De minister, die nu nog lastig gevallen wordt voor een

[p. 227]

extra-extra-subsidie (400,000 fr.) om de tekorten van Brussel te dekken, stelt nu voor Gent 7½ millioen beschikbaar, te betalen in tien jaarlijksche termijnen van 750,000 fr., maar tevens schijnt men van geen tombola te willen weten - (als u met Paschen hier bent geweest, hetgeen gansch geen onmogelijke veronderstelling is, zult u gezien hebben, dat de boulevards nog volop in het zeer van de tombola van Charleroi zitten!) - en te zullen besluiten nu binnen tien jaar geen subsidie meer te geven aan welke wereldtentoonstelling ook.

Een nobel plan, waarvan wij de uitvoering moeten zien voor wij het gelooven; immers de minister beschikt, maar de kiezer beschikt ook en heeft een taaier leven.

Vooral op het oogenblik zijn er vele kiezers, die het hunne ministers niet gemakkelijk maken; een der meest venijnige soorten vormen wel de statistici, die weliswaar hunne cijferreeksen opmaken ten ongerieve der regeerende partij, maar wier resultaten ook voor niet-Belgen wel eens leerrijk zijn. Zoo vernemen wij dan, dat er op het oogenblik in de provincie Brabant 582 kloosters zijn, in Henegouwen 472, in West-Vlaanderen 534. Alleen in Brugge zijn er 62 (één op 850 inwoners), zelfs in het anders nogal wereldsche Oostende 16. Dezelfde cijferkunstenaars leeren ons, dat sedert de invoering van het huidige regime in België (1884) tot 5 Maart 1912 toe de staat alleen (zonder provincie en gemeente) aan de kerken 24 millioen frank heeft toegewezen aan subsidies; particuliere personen gaven aan de kerken in hetzelfde tijdperk 19½ millioen frank kapitaal en 42½ millioen frank rente. De volgende cijfers zijn meer vrij van politieken bijsmaak: in 1910 werden er in België 1089 huwelijken door echtscheiding

[p. 228]

ontbonden, het meerendeel in Brabant, Henegouwen en Luik; of deze: in Rusland waren in 1900 4615 Belgen gevestigd, in 1910 21,500; van dit laatste aantal zijn er 14,700 mannen, 4810 vrouwen en 2040 kinderen; wat al deze Belgen daar uitvoeren? 5846 werklieden, 1190 werkzaam in kantoren, 2873 directeuren van nijverheidsondernemingen, ingenieurs en dergelijke, 911 onderwijzers en gouvernantes, 650 winkeliers, 325 artiesten, 56 renteniers, enz. Van deze Belgen wonen er een 2500 te Moskou en Petersburg, 4000 in Polen, 3000 in het Don-bekken.

Merkwaardig zijn nog deze cijfers: in 1887 had België twintig gezantschappen, in 1912 25, doordat er o.m. zijn bijgekomen: in 1892 het gezantschap te Luxemburg, na den dood van Willem III; 1899 Athene, waar tot dan toe een consul was, 1902 Tandzjer, 1906 Denemarken en Noorwegen (te Kopenhagen). Wat het consulaire corps betreft, zoo had België in 1887 24 beroepsconsuls en 461 honoraire consuls, in 1912 zijn deze getallen 72 en 610; de beroepsconsuls zijn verdeeld in drie klassen: 1e klasse, consuls of consuls-generaal in Zuid-Afrika, Midden-Amerika, Antillen, Bolivia, Brazilië, Columbië, China, Ethiopië, Philippijnen, Britsch-Indië, Nederlandsch-Indië, Japan, Peru, Perzië, Ecuador, Siam en Venezuela; hunne bezoldiging is voor een consul 16,000 fr., voor een consul-generaal 18,000 fr. De tweede klasse omvat alle buiten-Europeesche consulaten, welke niet sub 1 genoemd zijn, bezoldiging 12 en 14,000 fr. Europa vormt de derde categorie met resp. 8 en 10,000 fr. jaarlijks.

N.R.C., 9 April 1912.