Verzameld journalistiek werk. Deel 5. Nieuwe Rotterdamsche Courant december 1911- januari 1913

[p. 66]

Nog vooruitzichten

Brussel, 11 Januari.

Hedenochtend werd, onder voorzitterschap van den koning, - thans geheel genezen van de verkoudheid, die hem belet had op Nieuwjaarsdag te ontvangen, - een gewichtige vergadering van den ministerraad gehouden, waar o.m. de vermeerdering van het getal zetels in Kamer en Senaat besproken werd. Zooals ik u in mijn brief van gisteren voorspelde, werd er van afgezien, het getal der nieuwe volksvertegenwoordigers met negentien te versterken, zooals wettelijk ware geweest. Daar het te herleiden tot achttien meer dan zestigduizend Belgen zonder afvaardiging zou hebben gelaten - en zulk besluit ware wraakroepend geweest! -, heeft men maar eens de grondwet, verkracht, en twintig nieuwe plaatsen ‘in het leven geroepen’, zooals dat in Belgisch-officieele taal klinkt. Tot wat dient eene grondwet, tenzij om overtreden te worden? En, daar de Belgische grondwet nu eenmaal de beste van Europa heet te zijn, moet zij ook in den ruimsten zin van het woord ‘geïnterpreteerd’, d.i. overtreden kunnen worden. De ministers hebben trouwens al de redenen der wereld om het te doen. Twintigduizend inwoners hebben weliswaar geen recht op een vertegenwoordiger, en zelfs op geen halven. Maar van einde 1910 tot einde 1911 zijn er wel twintig duizend nieuwe Belgen bijgeboren, meent de regeering, en zoo komt men gemakkelijk tot de noodige veertigduizend man. Gij zult antwoorden dat het aantal volksvertegenwoordigers vastgesteld wordt door de cijfers der volksoptelling van 1910, en niet door problematieke cij-

[p. 67]

fers van 1911. Maar gij zult mij toelaten, nietwaar, geen rekening te houden met uwe opmerking, en twintig nieuwe zetels te laten maken in plaats van negentien, vermits aldus mijn verlangen is....

Trouwens, het is niet te vermoeden, dat de oppositie tegenstribbelen zal. Die twintigste zetel komt aan de provincie Brabant toe, en daardoor is het lang niet zeker, dat hij der regeering zal toekomen. En bleef hij wél voor de katholieken behouden, dan vinden de linkerpartijen misschien wel het middel elders aan de regeering een plaats te ontnemen. Ik herhaal het: niets is minder gemakkelijk, in deze met eenige zekerheid te profeteeren. De toestand is gelijk het weer: troebel en druilerig, en wanneer nu eens werkelijk de zon dóor zal breken, weet vooralsnog de beste politieke meteoroloog niet...

Intusschen, ziehier hoe de nieuwe zetels over de steden worden verdeeld: vijf te Brussel, twee te Antwerpen, twee te Charleroy, één te Mechelen, te Turnhout, te Leuven, te Veurne-Diksmuide-Oostende, te Roeselare-Thielt, te Dendermonde, te Bergen, te Luik, te Tongeren-Maeseyck en te Aerlen-Marche-Bastenaeken. Er komen tevens tien nieuwe senatorszetels.

Gij weet, dat de algemeene verkiezingen op 2 Juni plaats zullen hebben. Gij weet ook, dat in zulke gevallen de Kamer gewoonlijk zes weken daarvóór uiteengaat, om den kiesstrijd aan te gaan knoopen. Wij zouden dus nog zitting houden tot even na Paschen, en vanaf 19 April zou dan de ontbinding van het Parlement uitgeroepen worden. Nu gaat men echter vreezen, dat de regeering, om de ontreddering der linkerzijden, die tot het sluiten van een kartel nog niet geheel en niet overal zijn overge-

[p. 68]

gaan, te bewerken, van nu af aan onder een of ander voorwendsel ontslag zou nemen. Door het feit-zelf zou de ontbinding voltrokken zijn; de katholieken zouden van de aldus verwekte verwarring gebruik maken om met hunne propaganda een overijlden aanvang te maken en aldus voor hun-zelf te redden wat nog zou te redden zijn; liberalen en socialisten, alleen of vereenigd, zouden eerst later den strijd kunnen aangaan, als alle klerikale schansen uit zouden zijn gezet en de beste verdedigingspunten ingenomen. Zulke taktiek schijnen sommige bladen te vreezen; mijne inlichtingen laten mij toe te zeggen, dat de veronderstelling op zijn minst voorbarig is, en zulke handelswijze vooralsnog niet vooruit is te zien. Al kan de houding van de oppositie bij de heropening der Kamer daar stellig invloed op hebben.

En welke nieuwe gezichten wij nu in de Kamer te zien krijgen?-Het is natuurlijk niet uit te maken, vermits nog geen enkele kandidatenlijst is opgesteld. Eén feit is echter te verwachten: de heer Woeste zal uit het politieke kreit treden. De oude strijder loopt inderdaad groot gevaar, te Aalst niet herkozen te worden; daar hij andererzijds te koppig is om zijne kandidatuur in een andere stad te stellen, zullen wij hem vermoedelijk niet meer in de Kamer zien verschijnen. Ondank is 's werelds loon: niemand zal zijn verdwijnen betreuren. Alleen wij misschien, belangelooze journalisten, die erdoor in reeds oude gewoonten zullen worden gestoord. En niets is immers onaangenamer.....

N.R.C., 13 Januari 1912.