Verzameld journalistiek werk. Deel 3. Nieuwe Rotterdamsche Courant maart 1909 - september 1910

[p. 76]

[De militaire kwestie]

Onze Brusselsche correspondent schrijft 27 Mei:

Bij hetgeen ik u gisteren schreef aangaande de militaire kwestie, kan heden gevoegd worden, dat om tot eene overeenkomst te komen, de heer Verhaegen heeft voorgesteld, in algemeene vergadering der rechterzijde al de thans ingekomen hervormingsontwerpen te onderzoeken, waarna de regeering zich neer zou leggen bij het oordeel en de eindstemming der katholieke volksvertegenwoordigers. Minister Schollaert moet hebben verklaard dat hij zulke algemeene vergadering goedkeurt, en zich aan de uitspraak van de meerderheid onderwerpen zou;... hetgeen volgens sommigen beteekent dat minister Schollaert weet op eene meerderheid te mogen rekenen, die zijne eigene inzichten en een voorstel van algemeenen en persoonlijken dienstplicht stemmen zou. De personaliteit van den heer Verhaegen, een trouw aanhanger van de politiek van minister Helleputte, zou daar ook al borg voor staan... Zou het dan toch waar zijn, dat de rechterzijde zich geheel uit de voogdij van Woeste losscheurt, en zelfs partij gaat kiezen tegen Beernaert, die in den laatsten tijd zich zoo opvallend tegen het tegenwoordige ministerie gekant toont?....

Wel is waar meenen anderen dat ons Kabinetshoofd juist de algemeene vergadering zijner partij aanneemt en bij voorbaat hare uitspraak eerbiedigt, om aldus in voorkomende gevallen alle verantwoordelijkheid af te kunnen schudden, en.... eene ministeriëele crisis te vermijden, die hij zeker niet ontkomen zou, moest de regeering van mee-

[p. 77]

ning gaan verschillen met de meerderheid van hare partij... Deze laatste hypothesis berust echter op minder-vasten grond. Volgend feit schijnt het te bewijzen.

Eergisteren had gezel Bertrand in de Kamer gevraagd, dat zijn wetsontwerp aangaande plaatsvervanging in het leger - een ontwerp dat het eventueel verwerpen van Hellebaut's plannen zou neutraliseeren - onmiddellijk in aanmerking zou worden genomen. Nu verzette gisteren Woeste zich daartegen met koude nijdigheid. Hij noemde het ‘een oorlogsverklaring tegen de katholieke partij.’ Waarop Schollaert, heel kalm, verklaarde: ‘De Regeering verzet zich tegen het in-aanmerking-nemen niet.’

Het teekent eene oneenigheid tusschen de Regeering en Woeste, die men niet meer verduiken wil. En het is heel kenschetsend voor den heer Schollaert, die nooit zoo beslist optrad als in deze vraag der krijgshervorming....die hem nochtans zoo gemakkelijk zijn portefeuille kon kosten. Is het niet een bewijs van bewustheid en zekerheid van welslagen?

N.R.C., 28 Mei 1909.