Verzameld journalistiek werk. Deel 2. Nieuwe Rotterdamsche Courant juli 1907 - januari 1909

[p. 352]

Modes lb/II

Brussel, 25 Maart.

Ik word tot de bals van het hof niet uitgenoodigd, en dat spijt me. Niet omdat ik er zoozeer op gesteld zou zijn, met prinsessen van den bloede te dansen, of in alle beschikbare hoeken met zeer gedecoreerde diplomaten beminnelijk of bedenkelijk te staan knikken; niet dat ik er aan hecht door Leopold ii bij het knoopsgat te worden genomen of door eene bitsige aardigheid van Zijne Majesteit uit het lood te worden geslagen; - het is eene gewoonte van den Koning, de bals van het hof te baat te nemen, om zijne politieke sympathieën en antipathieën soms heel hooghartig of een tikje al te joviaal, lucht te geven; - neen, het is niet zoozeer uit eerzucht of pronklust dat ik er aan hechten zou, door mijn vorst op zijne officieele danspartijen, en de keurige buffetten die er mee samengaan, te worden verzocht: het ware veel meer te uwen behoeve, geachte lezeressen, en om u te berichten hoe de echte ‘monde’, op straat en elders zoo moeilijk van de ‘demi-monde’ te onderscheiden, zich kleedt om er ‘op zijn best’ uit te zien.

Ik ben helaas bij de bals van den Koning niet aanwezig geweest; ik vrees andererzijds dat ook prins Albrecht me voor zijne aanstaande bals zal vergeten, en dat ik ook daar de gelegenheid zal zien voorbijgaan, mijn galarok, die me zoo goed staat, aan te trekken. Meen echter niet dat ik ignoreeren zou hoe gravin X er bij den Koning uitzag, en hoe hertogin Y zich bij prins Albrecht vertoonen zal... Die dames hebben natuurlijk hare officieele mo-

[p. 353]

distes, en, al zijn deze nu ook door het ‘secret professionel’ gebonden, hare ooren zijn niet zoozeer doof voor een, overigens wélverdienden, lof, en de zorg om haar faam is in haar niet zoo afgesleten, dat de deuren van het sanctuarium voor een journalist, die ze met zijne bewondering overlaadt, gesloten zouden zijn gebleven. - Ik ben dus gekomen, heb gezien, en... heb er alleen dit bij gewonnen: het bewustzijn van mijne beschrijvingsonmacht. Want, voorwaar, daar was veel schoons te zien...

Maar laat me eerst eenige opmerkingen van algemeenen aard aan de publiciteit overleveren. Zoo valt het op, hoe het begrip ‘zijden kleed’ geheel van beteekenis is veranderd, en hoe het voorwerp, dat het bedoelt op te roepen, zich in de laatste jaren gewijzigd heeft. Voor enkele jaren nog was met de algemeene opvatt ing dat een zijden kleed vanzelf en zonder steun van een onderschragend lichaam, overeind moest kunnen staan. Hoe zwaarder, hoe stijver, hoe dikker de zijde, des te schooner het kleed. Het was de tijd van de in relief-bestikte broches, der ritselende, kreukerige taffen, der glanzige satijnen, die alle in stijve, hoekige plooien moesten vallen, wilden ze waarlijk ‘schoon’ worden genoemd.

Wel was reeds de Chineesche krip aan de orde, en werd veel voile gedragen, slechts later echter zouden Louisine, Messaline en gekleurd tussor - ‘honan’ noemen ze dat tegenwoordig - door oudere dames van de jonge meisjes worden overgenomen. En nu is het de ware triumph der lichte, haast onstoffelijke, zeer soepele zijdestoffen, nóg immaterieeler, nóg waziger gemaakt door overkleederen en tunieken van gaas of tulle.

Zoo ook op de bals van het hof, die er als hunne pron-

[p. 354]

kerige deftigheid door zullen verloren hebben. Wat ze er echter aan staatsie der kleederstoffen zullen bij ingeschoten hebben, moeten ze langs eene andere zijde hebben gewonnen. - Helaas, ik zei het u reeds: ik was er niet bij aanwezig. Maar mijne verbeelding en mijne prentenbelezenheid laten mij eene gemakkelijke reconstitutie toe; en zoo stel ik mij voor dat het er hier, langs den kant der dames, moet uit hebben gezien als op eene plaat, die het eerste huwelijk van Napoléon voorstelt, of op dezes kroningsportret door David, - op de monstrueuze tulbanden na, gelukkig.

Want de baltoilettes waren beslist en zeer uitgesproken in laten Directoire-stijl. De taille zeer hoog, zeer weinig sleep, de japon op zijn Grieksch gedrapeerd, en erover eene wazige tunica die in vier punten uitloopt. Ik zei het u: de zijde zeer ‘flou’, zeer immaterieel. De kleur ervan niet mooi: veel goud-geel, veel purper, verlevendigd nog door ontallige paillettes-teekeningen over de tunieken; enkele gelukkige combinaties van grijsblauw-zilver of teedere pastelkleuren; het meerendeel echter schel en onsmakelijk.

Moet ik u zeggen dat ik zulke mode alleen goedkeur, omdat ze mooie vrouwen kleedt? De baltoilettes van dit jaar hebben iets aanstellerigs, iets parvenu-achtigs dat onkiesch is. Anders is het gesteld over de ‘sorties’: deze zijn in één woord bewonderenswaardig: geene pelerines van meer of mindere lengte en met bont afgezet: echte, ampele mantels thans, in den vorm van den Poolschen raglan, met zeer wijde mouwen, aan den hals omzet met een galon in Byzantijnsch of Noorsch stikwerk en gemaakt van die prachtige, glanzige lakenstoffen, die het oog

[p. 355]

zoo heerlijk-mollig aandoen. De kleur is tevens uitdrukkelijk en zacht: getemperd-oranje (gelijk verleden jaar op het Nederlandsch Congres te Brussel werd ingevoerd door eene Hollandsche dame), verzacht staal-blauw, en dan die onbeschrijflijke, vale en toch teeder-stralige kleur, die staat tusschen wat men vroeger ‘Bismarck en colère’ en ‘ventre de biche émue’ noemde.

Voor het kapsel heeft men bij baltoilettes definitief afgezien van veeren pompons en aigrettes: de haartooi is bepaald Helleensch, de offerbandeletten inbegrepen. Al onze dames willen er als Iphigeneia uitzien. Ze hebben geen ongelijk, tenzij ze verkozen, als Thaïs eene verlokkende roode roos boven de teedere oorschelp te steken...

Ziedaar dames, hoe de Belgische adel zich aan het hof, op maat der dansmuziek, bewogen heeft. En voorwaar, de Koning, Souver e in van Kongo-Staat, kan een oogenblik hebben gedacht dat hij Napoléon was...

Eene andere mondaine gebeurtenis laat me toe, over een anderen aard tollettes een en ander mede te deelen. In afwacht ing van het ‘Concours Hippique’ dat ons de zomerkleedij moet openbaren, hebben de eerste wedrennen te Boschvoorde mij Zondag toegelaten mijne oogen te goed te doen aan echte wonderen.

Vermits we van paarden spreken: laat ik u zeggen dat de amazones terug zijn gekeerd naar het klassieke bolhoedje, en dat hun kleed - in zwart of groen laken - den ‘princesse’-vorm heeft aangenomen, met dit verschil, dat het langs voren bij middel van ontallige knoopjes toegaat, gelijk eene priestertoga, zal ik maar zeggen, maar natuurlijk zeer geagresteerd.

De dames nu, die niet te paard rijden, en naar de wed-

[p. 356]

rennengaan in hare victoria - een auto vind ik hier van bepaald slechten smaak - zien er veel minder priesterlijksomber uit: zij kleeden zich, zei ik u reeds in een vorigen brief, naar den zuiversten Directoire-smaak, en brengen eene bijzonderheid van dien smaak op zeer gelukkige wijze weêr in de mode: de jaket - zeer vluchtig naar achteren toe afgesneden - verschilt namelijk van kleur met het overige kostuum. Is de rok bijvoorbeeld wit en bruin gestreept, dan zal de jaket effen bruin zijn, of omgekeerd: effen rok en gestreepte jaket. Van uiterste elegantie zal zijn: een wollen rok, waar onderaan een versierenden band in geweven is: laatste noviteit, en daarboven eene lange jaket in taf. De kleur: al de pastel-tinten, en, raad ik u aan, die heerlijke kleuren van het Tweede Keizerrijk: ponceau, pruimkleur, en (neem me niet kwalijk): ‘puce’....

En nu, dames, bied ik u al mijne verontschuldigingen aan. Ik ben beneden alle waardigheid, zelfs beneden journalistenwaardigheid, gebleven.... Helaas, ik ben maar een man, - hetgeen nu niet gemaakt is om u milder te stemmen... Wil echter in aanmerking nemen, dat ik geen doelwit had dan u aangenaam te zijn, en voor een oogenblik bedenken, dat, gelijk ze in Vlaanderen vergoelijkend zeggen, ‘de intentie het werk’ maakt.

N.R.C., 27 Maart 1908.