Verzameld journalistiek werk. Deel 2. Nieuwe Rotterdamsche Courant juli 1907 - januari 1909

[p. 315]

Vergunning

Brussel, 11 Februari.

Wij zijn een land van records. Wij hebben beroemde metsers aan de wereld geschonken. Onze roeiers wonnen het twee jaren na mekaar te Henley. Onze bevolking is, over Europa, de dichtste. Oeconomisch zijn wij eene natie van allereersten rang. Nergens zijn er zooveel gedecoreerden. Slechts Nederland overtreft ons in het tabaksverbruik. Wij zijn, eindelijk, het land, waar men op straat de meeste drinkgelegenheden aantreft, en de best-voldane kroegbazen...

Ik zal er me wel voor hoeden, u hier statistieken te onderwerpen. Vooreerst, gij zoudt ze niet lezen; en ge zoudt wèl gelijk hebben; want, ten tweede: er zijn al heel weinig statistieken betrouwbaar, omdat ze al te dikwijls, in hun vooropgezetten bewijsijver, de verhouding der termen veronachtzamen. Cijfers over drankgebruik in België zal ik u dus niet opdisschen, waar overigens een klein reisje over de grenzen dadelijk voor u meer dan overtuigend zal zijn.

Ik zal u dus geen getallen noemen; maar: we hebben 1 kroeg op 34 inwoners. Als men van die 34 bewoners de vrouwen en kinderen aftrekt - want die zijn in het getal begrepen: een nieuw bewijs van de onbetrouwbaarheid der statistieken - dan blijft er: éen slijterij per vijftien à twintig verbruikers. Waar gij uit afleiden kunt dat een Belg nooit ver moet loopen als hij dorst heeft...

Onder onze Kamerleden zijn er vele matige menschen. Er is zelfs een geheel-onthouder, gezel Vandervelde, die

[p. 316]

onlangs nog onder zijne medeleden der socialistische partij eene ‘orde der goede tempelieren’, eene vereeniging van geheelonthouders, waarvan ik het ledenaantal niet ken, heeft gesticht. Die menschen - ik bedoel de Kamerleden - hebben sedert lang alle gedistilleerd uit de Parlementscantine gebannen, waar men zich nog alleen aan koude thee en citroenwater laven kan, behalve aan helderen ‘Château la Pompe’. Ze hadden ook in 1889 het verschrikkelijke drankmisbruik trachten tegen te gaan, door elke herberg, waar sterkedrank verkocht wordt, met eene bijzondere belasting te slaan. De slijterijen waar alleen bier wordt verkocht bleven van dat vergunningsrecht vrij. En we zagen dan ook de jeneverhuizen in aantal verminderen en het jeneververbruik aanzienlijk slenken, terwijl meer bier dan ooit, meer bier dan waar ook ten onzent gedronken werd.

Die toestand vervulde de regeering met vreugde. Heeft ze een heiligen afschrik voor gedistilleerd, een glas bier, inlandsen of buitenlandsch, Oudenaerdsch of Pilsener, Geuzen-lambiek of Stout, lust ze wel, drinkt ze heel graag. En nu zagen wij onlangs den heer Liebaert op het bureel der kamer, onder goedkeurend gemompel, eene aanvullende wet op het vergunningsrecht neêrleggen.

De heer Liebaert beoogt het volgende : alle bedrog in zake alkoholverkoop tegen te gaan, door de bierslijters te begunstigen. Het bedrog: daar komt het op aan. Want ieder, die op het platteland in Vlaanderen heeft omgeloopen, weet wat het beteekent als hij op een uithangbord leest: ‘Hier verkoopt men bier en wijn’, en dat als wijn hoofdzakelijk brandewijn wordt bedoeld.

En de heer Liebaert verzon: voortaan zullen alle her-

[p. 317]

bergiers vergunningsrecht betalen; biertappers echter slechts gedurende drie jaar, terwijl het gestorte als een borg zal blijven tegen jeneververkoop, een borg dien de Staat verbeurd verklaart bij de eerste overtreding. Intusschen wordt het bedrag van het vergunningsrecht verlaagd, ook voor jenever slijters; en men vraagt zich af of daardoor, vooral in de groote centra en in de rijke kolendistricten, het tegendeel van het bedoelde niet zal worden bereikt.

Ziedaar de hoofdpunten van de nieuwe vergunningswet. Deze dringt ook op hygiënische voorwaarden voor dranklokalen aan, - hetgeen ze niet onaangenamer zal maken... Een openingsrecht zal ook door den eigenaar der huizen, die als herberg worden gebruikt, betaald worden. Die eigenaars zijn nu meestal bierbrouwers en jeneverstokers, die tegen zoo'n recht niet op zullen zien, waar zij alle belang bij het grootste getal drankhuizen hebben. Weliswaar wordt de gemeentekist, en als weerslag de staatskisten er zeer door gebaat...

Summa summarum: de nieuwe wet zal niet heel veel bereiken, vreest men. Het bedrog tegengegaan? Ja, maar door taxe-vermindering zal het jeneververbruik in de hand gewerkt worden. Ruimere, meer aangename lokalen daarenboven voorgeschreven; wat kan men meer verlangen?

Intusschen zorgt de heer Liebaert, minister der financiën, ervoor, dat, bij alkoholbestrijding, de fiscus niet lijdt. Het ware dan ook jammer de 70 millioen, die jaarlijks de alkohol opbrengt, op niets te zien smelten. Is het de hoofdzaak niet, de begrooting te equilibreeren? En dát is 's heeren Liebaerts nachtmerrie.

N.R.C., 14 Februari 1908.