Verzameld journalistiek werk. Deel 1. Nieuwe Rotterdamsche Courant juli 1906 - juni 1907

[p. 336]

België

Het Kamerdebat over den Kongostaat is geëindigd met een orde van den dag, die men een orde van den grooten verzoendag zou kunnen noemen. Onder het voorstel tot deze motie stonden de namen Neujean, Helleputte, Hijmans, Huijsmans, de Lantsheere en Aug. Delbeke broederlijk bijeen.

De minister-president had een verklaring afgelegd, die algemeen uitstekend werd opgenomen, door rechterzijde en liberale linkerzijde. Toen de minister had uitgesproken, werd er op voorstel van Neujean en Hijmans een kwartier pauze gehouden, opdat de Kamer tijd zou hebben tot het opstellen van een motie, waaromtrent men zich in vaderlandslievende eendracht zou kunnen scharen. De motie neemt gedeeltelijk de verklaring van minister de Smet in zich op en legt haar op die wijze eens flink vast.

Met 128 tegen 2 stemmen nam de Kamer de motie aan. De socialisten onthielden zich van stemmen.

Wij geven de motie hier weer:

De Kamer, gedenkende de motie, aangenomen in de vergadering van 2 Maart 1896;

Hulde brengende aan de grootschheid van het werk van den Kongo en de vaderlandsche oogmerken van zijn stichter; Overtuigd, dat de denkbeelden van beschaving, die op den voorgrond hebben gestaan bij de stichting van den Onafhankelijken Kongostaat de eerste plaats moeten blijven innemen bij de bemoeiingen des lands;

Overwegende, dat België geroepen is door het koninklijk testament van 2 Augustus 1889 de volle souvereiniteit van den Kongostaat op zich te nemen; dat het ook het recht

[p. 337]

bezit den Kongostaat over te nemen, krachtens den koninklijken brief van 5 Augustus 1889, en krachtens den brief van 10 Augustus 1901, handhavende het beginsel, vervat in de overeenkomst van 3 Juli 1890; en dat het in 't belang van het land is, zich uit te spreken nog tijdens het leven des Konings over de kwestie van de overneming;

Akte nemende van de antwoorden der regeering, volgens welke de verklaringen, vervat in den brief van 3 Juni geen voorwaarden inhouden ‘maar plechtige aanbevelingen’; ‘de overeenkomst van afstand slechts tot doel zal hebben de overdracht tot stand te brengen, en maatregelen tot uitvoering daarvan te geven; de wetgevende macht van België in volle vrijheid het regeeringsstelsel van de Belgische koloniën zal regelen.’

Overwegende dat de middenafdeeling, belast met het onderzoek van het wetsontwerp van 7 Augustus 1901, over het regeeringsstelsel der koloniën, zich er op moet toeleggen, dat stelsel aan te passen aan de omstandigheden en de behoeften van den onafhankelijken Kongostaat, en tot dat doel zich alle inlichtingen moet verschaffen die noodig zijn voor de uitwerking van de wet;

Akte nemende van de verklaring der regeering ‘dat zij bereid is haar medewerking te verleenen om aan de middenafdeeling elk soort van stukken te verschaffen, die noodig zijn voor de uitwerking van de koloniale wet.’

Verlangende, zonder op de regeling vooruit te loopen, dat binnen den kortst mogelijken tijd de kwestie van de overneming van den Kongostaat overeenkomstig de bedoeling van de regeering, bij haar aanhangig worde;

Spreekt den wensch uit, dat de middenafdeeling haar arbeid bespoedige, binnen korten tijd haar verslag in-

[p. 338]

diene;

En gaat over tot de orde van den dag.

Een motie der socialisten, die eerst aan de beurt kwam, werd verworpen met 122 tegen 30 stemmen en 7 onthoudingen.

N.R.C., 16 December 1906.