Verzameld werk. Deel 3. Verhalen en parabelen

[p. 965]

De dood van Salomo
(door E.M.)

Aan Mejuffer M. de B.

- ‘Mijn elpenbeenen troon, met Scheba's goud beslagen, brenge men op 't witte terras, dat naar het Westen ziet; en gij, trouwe trawanten, geleidt uw vorst naar 't witte terras, op den elpenbeenen troon.’

Zijne stem klonk zwak en hol door de groote zaal, die gansch in 't oranje der avondzon baadde, der avondzon, die door de rozige ruitjes van de vensters binnenstroomde, en groote vlekken goud op den marmeren vloer lei, en de schaduwen der onyxzuilen met doorschijnend purper kleurde; de rood-zijden keursen der Ammonietsche bijwijven straalden als robijnen, en de naakte leden der Aethiopische dienaressen glommen als bronzen kolommen; de soldaten die, in hun staatsiekleeren, langs de muren stonden, schenen afgodenbeelden, nu de zon het goud der rondassen en het koper der armbanden schitteren deed; en de zaal was in groote stilte, nu de vorst zoo ziek was, dat men zijnen dood vreesde; en zelfs de doffe trommen, die in de naastbijgelegen zaal den rythmus der vrouwendansen wezen, hadden op éen blik van Salomo's oogen, die nu droef waren als de oogen der gazellen, gezwegen, na een laatsten treurdans...

En hij sprak:

‘Men geleide mij naar 't witte terras.’

[p. 966]

Dan stonden de neergehurkte vrouwen op, en ze waren in grooten getale en van vele streken herkomstig; en ze gingen naar den zetel, waar in de talrijke kussens de koning gezonken zat als een gebroken cederboom; hunne blinkende armen hieven zijne moede leden op, - en dan rees Salomo in zijne groote, hoewel gebogene gestalte, en zijn zwaar hoofd, waarlangs de zwarte haren als leeuwenmanen hingen, neeg op zijn ingedrukte borst die bedekt was door zijn langen baard. Zijne onderstutte, trage schreden sloften dof op het marmeren plaveisel van de zaal, en zijn geleide bracht hem, door de binnenplaats waar de pauwen rondom de albasten fonteinen, de pracht van hunne veeren sleepten in de avondzon, naar den breeden trap, waarop men, bonk bij bonk, den elpenbeenen zetel, met Scheba's goud beslagen, naar boven dragen hoorde.

Dan sprak Salomo:

‘Gaat, en laat me alleen.’

En de vrouwen vertrokken tusschen de rijen der onverroerbare soldaten, terwijl de koning struikelend den trap besteeg, waar langs zijn purperen gewaad sleepte.

En, op het witte terras gekomen zijnde, zonk hij neer in den elpenbeenen troon; en zijne droeve oogen waarden over de vlakte. En hij zag de stad, die geel en purper was onder de laatste stralen; en hij zag de zeven heuvelen, waar, in goud en brons gegoten, de reusachtige beelden van Astoreth, den god der Zidoniërs, en van Milchom, den god der Ammonieten, en van Kamos, den god der Moabieten, en van Molech, zwarten god der Aethiopiërs te prijken stonden als groote heeraanvoerders.

[p. 967]

En vóór zijne blikken zag hij de woestijne, die in het Westen zich oneindelijk breidde: zee van zand, dat purper stoof in de zon, die daar zonk als eene berstende vrucht, waaruit gloeiende zaden spatten; de zon, die zonk in haar bed van laaiend blauw en violet en gouddoorweven groen; de zon, de eeuwige zon, die Salomo in 't aangezicht scheen, en 't wit zijner oogen koperkleurig maalde, en de bronsgetinte huid met warmen gloed bedekte, gelijk men de huid der smeden ziet in de blakende smidse.

En Salomo staarde in het Westen, en herinneringen wiesen in zijne ziel gelijk de ebbe die de stroomen vult. Hij dacht aan heengegane tochten, verzwonden in het Westen; hij dacht hoe de heengegane tocht der koninginne van Scheba verzwonden was in het Westen, op een avond als deze, dat hij insgelijks op het witte terras stond... Hij wist het nog zoo goed: het was als een vurige slang die heenging in het licht der toortsen; zij zat op den eersten kameel, in de pracht van haar groen en purperen gewaad, en van haar gouden haren, waar de laatste stralen door gloeiden; zij zat in de sierheid harer leden en harer gebaren; zij zat in de edele kostbaarheid der stralende juweelen en der opgetooide dienaren; - en eene groote geleide van kameelen en muildieren was haar, en talrijk was de stoet, die haar naging in het Westen, waar ze verzwond in de stervende zon...

En Salomo wist dat hij die vrouw bemind had, als niet ééne vrouw; - en nu kwamen tranen in zijne oogen, en hij hief zijn kleed voor zijne oogen, opdat hij den avond en het Westen niet meer zien zou.

En dan doemde voor zijn geest het beeld harer eerste

[p. 968]

verschijning op: Zij stond voor hem, met haar tengere heupen en hare kleine borsten, gespannen in het enge water-groene kleed, waaruit hare naakte voetjes, die purperen sandalen droegen, kwamen kijken; aan hare armen was de purperen mantel gehecht, en als ze hare handen omhoog hief, was ze gelijk een groote zeevogel; heur haar, waar robijnen in flikkerden, stond wijd uit om hare slapen, en het was goud gelijk de zon; haar aangezicht was een godinnenaangezicht. Ze kwam met een zeer zwaar heer, met kemelen die goud van Ophir droegen, en het hout van Almuggim, en het kostelijk gesteente, benevens aromaten, die welriekend waren. En ze kwam tot hem, en sprak tot hem al wat in haar hart was, en ze prees zijne wijsheid, en beproefde zijne wijsheid met vreemde raadselen.

En toen ze hem gevraagd had:

‘Wat is 't dat pijnen baart, wijl het gelukkig maakt?’, dan had Salomo gevoeld, dat hij de koningin van Scheba beminde. En toen had hij gezongen zijn schoonsten zang: ‘Hoe schoon zijn uwe gangen in de schoenen, gij prinsendochter! de omdraaiingen uwer heupen zijn als kostelijke halsketenen, zijnde het werk van de handen eens kunstenaars’...

En toen ze was heengegaan... En de droom van dien afreizenden tocht naar het Westen wilde hem niet uit het hoofd, nu hij daar weder op het terras zat, in de schoonheid van den avond; nu hij daar weder zat, en wist dat hij stervend was...

... Zeer laag was de zon nu: eene laatste purperen streep op den zwarten horizon. De stad was gansch grijs geworden, en geen volk was nog op de lage terrassen.

[p. 969]

Van de torens zong het slaaplied der bronzen bazuinen over de stad. En van beneden hoorde de koning de nachtgebeden stijgen.

Toen dacht hij dat zijn zonde groot was voor 't aangezicht van Jehovah, en dat zijne liefde zondig geweest was... Maar weer en weer doemde het beeld van Scheba's koninginne, en Salomo kon het niet verdrijven, en zijn droevige lippen murmelden: ‘Kom haastiglijk, mijn liefste! en wees gij gelijk eene ree, of gelijk een welp der herten op de bergen der specerijen’...

Dan daalde hij zuchtend de trappen af. Eene rilling voer door zijne leden, wijl hij het laatste avondpurper aanzag. En troosteloos ging hij te bedde, en bad den ganschen nacht.

Den volgenden morgen ontsliep hij met zijne vaderen, en werd begraven in de stad van zijnen vader David; en Rehábeam, zijn zoon, werd koning in zijne plaats.

Blankenberge, Augustus 1895