Verzameld werk. Deel 2. Epische poëzie. Fragmenten. Ilias-vertaling

(1949)–Karel van de Woestijne– rechtenstatus



[pagina 409]
Fragmenten
[pagina 411]
1912 Heilig voorjaar dat * * * ontvunst het vuur in mijne vuisten ontsteekt het vuur in mijn * handen, maar neen: het eindeloos geluk alleen te zijn Gij huilt mijne ijlte toe, gij huilt dewijl de lent mij * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * schendt Dit is de dorre hand, de dor-geworden hand.

[pagina 413]
1914 dat ik u niet en zie, als ware ik schor en blind De winter broeit. Wij zijn de kruiken * * Eenige en arme (God) * * * * oneindig-zoete klaart, de melkweg van den * zwarte afgrond van uw onschuld Gij die me koel omringt met maagdelijke zorgen en groen is als het gras en recht is als het gras uw jeugdig haar Gij zijt gelijk het vuur dat schroeit en niet en lijdt o gij, wier ziel is als een krater en een kruike die zoene-lesschend zijgt wijl ge eigen leven zengt maar * * * * * ruike en zich aan 't norsche vuur het moedig water mengt En 't ongeschapen schoon dat nimmer wordt geschapen dat in mijn dorren boezem slaapt
[pagina 414]
Ik min de schoonheid niet: ik min alleen me-zelf Neen ik en min de schoonheid niet; ik min alleen dit loom maar luide lijf en waar de dichter zon, die heilig is * en wreed * * * * * de jeugd die * door het toegegroeide woud de vrije bane hieuw naar de' onbeperkten morgen Neen, ik en ben niet meer die leefde van de dagen van 't lichten van een lach, van 't huivren om een vrage maar die om neus en mond verzaken 's trots gegrift, den kopp'gen kommer draagt van de ongebruikten drift Ik weet mijn plaats niet meer, noch onder de gezalfden noch bij de nijd'gen die de geniep'ge nood * beet noch waar de dichter zon, noch waar de koeiën kalfden noch in de oneindigheid die woelt en 't niet en weet De ontberende die boet in bidden en in beiden
[pagina 415]
een boordevol van leed om ongebruikten drift Ik heb het boek gekend der omgekeerde kimmen En van den milden dauw haars woords te voelen drenken den harden bodem van zijn heete schuchterheid Ze is leelijk als een straf en even ongenadig

[pagina 417]
1915 Ik draag u alles op, mijn wrok zelfs en mijn haat * * * maar gij en zult niet weten wat mijne * liefde in het gezicht u slaat * * * * * * * want zoo zij heeft getrild in hare weeke deelen En met een zoete zorg om zoenen en begeeren Zet zij haar voeten neêr Zinnebeeldige Colloquia ‘Rosse Bidoe! ‘Rosse kater Spring in 't water Spring in de assche De hond zal bassen! naar de eischen van mijn bloed en 't woeden van mijn brein kom meê; de dag gaat deemstrend dauwen

[pagina 419]
1916 Ik ben, die nimmer ondergaat. Ik ben de zon, die stille staat In 't midden van * * Feesten van goud en van smaragd, weelde die weent maar leed dat lacht * * De vrouw is altijd ziek, de vrouw is altijd goed * * * * * * * En g'hebt altijd de vrees en de aandacht van haar bloed. Een zoete regen viel: nu geuren alle kruiden

[pagina 421]
1917 De meren zijn slechts aan de oppervlakte blauw. De zelf-geschapen troost van 't schoone lied Als uw geween mij van het zweet zal wasschen dost de * * * dood * Als kilte van het lijk zal * * lasschen heetste vlam o Nimmer-zatte ziekte van 't Getal Ik weet dat niets mij dieper stemt dan rozen.
[pagina 422]
* * * zou * * branden een klaarder zon in mijn doorschenen handen

[pagina 423]
1918 Doch, waar de trane brandt ten krater zijner oogen * * * * * * mededoogen * * * * * * grijns * * * * * vlekken wijns * * de lucht van mispel operment Ze is geboren in den regen Geen afgrond werd erkend vóor ik hem had beschenen (Lucifer's wrok) Goddelijke Woorden Draag de dag: hij zal u leeren hoe uit lijden liefde groeit; aan het ijzer van de speren rijst de nieuwe tijd, die gloeit.

[pagina 425]
1919 Ik weet: gij draagt in u de koortsen en den dood * * * * * * * schoot Er zal maar ééne zijn, en gij, ge zult ze wezen De Hemel rolt alover de open weiden Gerezen uit den pap der slappe en sloome drabben, glanst als opalen op het vlak der vijvren - sluik na lui geschommel van de peerlemoeren schabben, - het lijk der visschen en de ovalen van hun buik. Waar de Dood graast over de akkers Wat het Leven heeft geveld: al wat * * aan wakkers en aan edels heeft geteld.
[pagina 426]
Sluit op de eenig-waarde wake, oogen, uwe glanzen toe Gorgô Gesneden uit de hardste en vlammenrijkste steenen, Maar afgesleten-blind van weenen Vaarwel. De zang is uit. Ons blijft alleen nog over, mij * * * u * * peis Ga, kind, gelijk ik ga. Ter laving van de reis blanken de vruchten in het hangend avond-loover mijn weemoed, neem 't gelaat der wilde maskers aan die * * * * de ijlt * * * * * * * der feesten * * * * * * beesten
[pagina 427]
Doode karpers Bezie ze, o mijne ziel: van uit de diepste drabben * * * * peerlemoeren schabben * * * * hun peerlemoeren buik Ik zoek het levende geluk dat grijpt * mijn gorgel dat nijp den stik-dood in mijn gorgel al maal 'k * de kruk van een armzalig orgel Ik maal Toch zit me * * na gelijk een bende * honden het hoop van heete wonden Mijne oogen hebben u geschapen IJl hoofd dat blankt in bolle wanden, gelijk een dageraad oogen die zwarte spheren zijt
[pagina 428]
Gij komt terug, mijn broer, van uit de groote stad. Gij die getogen waart uit de aarde der spelonken gij hebt gedanst, verwoed, in 't sparkelen der vonken en zat van sappen, zijt van vuren zat gij, sappen-zatte, keert, en thans van vuren zat Thans, 't kleed * * * bespat het hoofd ijl * * * dronken zit gij * * * * gezonken ten haarde waar * * uw verlangen zat De Man die nimmer baren zal, de Man die plengt onachtzaam leven dat daevrend de Vrouw doorzengt en * * * * * * * hij baart vandaag de daad en de vaderlandsliefde De jeugd verbloeit. Zal zij tot vrucht gedijen die sappig zwelt ofwel tot steen verhardt?
[pagina 429]
Ares Wij dichters die den wil der wereld in ons droegen zoo de aarde alle vruchten in haar schoot ons werd de vrucht in 't ingewand gedood. Gij hebt te elken stappe uw platte voet geplant op land aan land Gij geeft mij bloemen en ringen, - gij zijt zoo ver van mij. Wat vragen? wat bedingen? Gij geeft mij bloemen en ringen mijn hart van goud en git Gij zijt mijn huis; gij zijt de heiligste erve; gij zijt de tafel en gij zijt het bed De lampe gij die bij * * sterven
[pagina 430]
'k Verlaat me-zelf over den keien weg die 'k onder mijne bloed'ge voeten leg ik timmer hem uit mijne heetste plagen den edik van mijn twijfel en mijn vragen Zij bouwden aan hun graf in 't oord van hunne weelde ik heb mijn leven gebouwd aan mijn smart Wek het licht, dat naast de sponde op de * * * wacht * * * * zonde * * * * lacht nauwlijks liefde * * of de afgrond * * Verkleurd, verkleurd, en eindelijk verbeurd o zoomren en 't verbittren van uw geuren
[pagina 431]
Een vlucht van spreeuwen wijlt op klapperende wieken in 't gelend loover van * * een boom o Bed der Eenzaamheid, * * gedoken * * * * en alle daen gebroken die binden aan de daad of leiden naar de dood, - ik zink, ik zink * * genake * * * * in de eindelooze wake in de afgrond van een God Ik voer het leven in uw flanken ik voer den dood in uwen geest Gij? de vrage van een schrik'lijke ijlt Leven, mijn vriend, ik heb u niet van noode, ik pluk de druiven uit uw luie hand, die zwaar en koel * * geboden maar wend mijn aangezicht ten andren kant mijn aangezicht, ten doode
[pagina 432]
Tusschen mijn borsten krult de ruige vacht die mij verbindt aan mijne wilde vaedren en * * bloed * in mijn aedren dat kruipt in vreeze en dat van liefde lacht Het leven schreit tusschen ons beiden gelijk een bij * * * * zijde * zij Keer ik terug? terwijl' k ter middag-stede een effne kim bewoon keer ik terug ter spelonken van 't verleden van mica schoon

[pagina 433]
1920 Kerstdag, 25 December 1920 Ei, wie vandaag geboren is, wie zal er hem bezorgen? Ik heb wat brood, ik heb wat visch En 'k heb den dag van morgen

[pagina 435]
1921 Ik ben de korrel zand die 't oog verblindt des Lots Mijnheerke van Halewijne, Mijnheerke van Sint Marcoen (ja, koen!) Wij hebben geen lieflijk kwijnen: wij hebben God vandoen Wij hebben * * * tot eigen * verderf (ja, derf!) Mijnheer van duizend vlekken Mijnheer van Halewijn Wij zullen samen trekken naar Dood, onzen kozijn. Gij hebt geweldig durven Ik heb niet meer dan derven al zwelg ik in versterven, Wij zullen deze reis niet doen De deken is dik; dicht is de schoen ik heb verscheiden hoeden
[pagina 436]
Ik ben de lens, die * * Ik werp mijn schaduw af op God Is het niet treurig dat we zijn Gelijk een zak vol zieken wijn? Gij zijt een mondvol onvernomen galmen die huilt in de ijlt die niemand en doorziet Laat me, o God, de spijt'ge weelde * van uwe wees te mogen zijn Ik zie een boom met bloemen Ik zie de zee En - wanneer God, God?
[pagina 437]
God aan Zee Zooals Gij streeft op 't heimelijke stroomen van mijne ziele door mijn gistend bloed; Zooals Gij ketst in genstren door de droomen waarin mijn vleesch Uw flitsend oog ontmoet Zooals Gij zengt de lippen mijner schande Zooals Gij mijn verdooving komt doorbranden met tinteling aan ingewand en handen zoo zit Ge op zee, op deinzen en op branden en licht door lucht die luid Gij gichlen doet Zooals 'k U aan mijn wanhoop heb gemeten, zooals gij vadem mijns verlangens zijt: o God, zoo zie 'k U op de zee gezeten en brandt Uw aêm door de adem van den tijd haren * * * uiteengereten * * * als wervlen van cometen Zij ligge tafelglad vol zijden schijnen ze ontrijze hoog en hol, en peerlemoert; De hemel * * een gordijnen die van Uw stemme * * roert De schaduw klimt de klare bergen tegen. Weldra mijn hoofd alleen, dat leeft.
[pagina 438]
Ijs-nacht. De sterren staan versteend als diamanten Het was de tijd dat alles was voldongen. Geen bronnen meer die sprongen van uit de aard den hemel toe. Aarde en hemel veren toe Geen pijl, uit mensch in God gedrongen Geen straal, geen pijl uit Godes stem, ter menschen zegening gezongen Sprietig als 't zwarte gleufje van een spaarpot beelden uw oogen om wat letter-gunst Uw vette ziel in wit-katoenen kousen Uw fletse ziel met hare navel-diept De gulden draad die dag aan dag tot een stramien te weven plag waarop mijn vreugde of mijn verdriet
[pagina 439]
de teeknen stikten van een lied Wat roode en groene bollen van begoochlen die in * * dansen als kaf * * * in wan Aanwezigheid Hij: Herkent ge mij? Ik: Ik zie uw woord tot ijlt versterven in zwarte holte van uw mond vol dodes verven. Hij: Herkent ge mij? Ik: Ik kende, ik kende u nooit. Ik ben, die de oogen heb gesloten der dooden, aan mijn zorg vertrouwd. Ik dank u, God: ik heb genoten van wat * * * rouwt

[pagina 441]
1922 Neen, 'k heb u niet verguisd, mijn liefde, noch vergeten: ten mond geen bitterheid, in de ooge geen vaarwel. en zie 'k mijn schaduw van een gulden haloo hel als mijn verleden vóor mijn voeten uitgemeten? Al gaat mijn dank naar wat ik vroeger hadd' gesmaad; Ik zit naast U, als naast mijne arme zieke, o God; zij ligt en slaapt. De spheren van haar geloken oogen is met * nacht * * * overtogen en strak haar lippe voor * * * lot Thans valt een avond. Met gescheur van duizend schreeuwen wuift uit de lucht gelijk een vlagge een vlucht van spreeuwen. Armoe, 'k heb uw naam gebeten met mijn tanden, in mijn vleesch. Wie zijn kinderen als wees
[pagina 442]
in de wereld heeft gesmeten, en zijn vrouwe heeft gesleten zonder vreugde als zonder vrees: zie, hij draagt uw naam, gebeten uit zijn tanden, in zijn vleesch Baladijn die roode wonnen en die groene wonne van lief begoochlen, als een wan vol van kaf en vol van zonne dansen deed Dansers, die als zotte zonnen wiegel-wentlend om mij draait Waar ik uit mijn moddren kele luide zing mijn helden-lied Dansers, die als dolle zonnen waggel-wentlend om mij draait, waar ik, leêg aan alle wonne en gelijk een wan doorwaaid * al zijn kaf verzaaid.
[pagina 443]
o Sta me bij, waar 'k mij verlate Komt aan me, -nu 'k me-zelf verlaat in de avond-vreê, en aan den laatsten draad van 't lage zonne-dalen als aan den gulden rand van een krystallen schale de dunne mond van God de zoom bijt van de zee Als door een harde deure van krystal zie 'k mij van de wereld afgesloten Gij hangt aan mij als zware trossen beladen van den warmsten wijn Als door een hoop van sintelen en scherven (gaat God door mijn hart) Wij zijn die, lijk een hoop van sintelen en scherven aan 't oude vuur nog heet en scherp voor alle wond, de beiden die * * het oog van god vond om leerrijk * * * * te derven
[pagina 444]
En de onafwendbaarheid dat steeds als nieuwe rozen tot in mijn laat seizoen * * * bloeit Gij staat in uwe bronzen kleêren en achter 't masker van uw wil Gij zijt in mijne diepte als in het hart der aard het vuur * * * * hardt En niemand ziet * * * klaart en ieder * * * bleek en zwart Uw haar is geel en groen gelijk de maan ten nachte Verlangens-heet ter naakte tafel waar nimmer 't brood gebroken wordt te loor de liefde en hoop te tafel en 't hart met bitterheid omgord
[pagina 445]
De dag verwelkt. En als de schalen van mijne oogen sluit elke roze hare bladen op haar geur Gij hadt het mij gegeven. gij hebt het mij ontrukt. Thans voel ik 't lillend leven, tusschen het schromend beven der vingeren gedrukt Gij die de blankheid mijner handen doorrilt en recht tot vlammen maakt Ik ben gelijk de visch die springt om weêr te domplen In uwe kille waetren, God, en weêr uw water in
[pagina 446]
Aan mijn broeder Wij vragen niet naar uw geschoeide handen; Wij vragen niet naar uw geschoren mond. Dewijl ge lijdt, mijn broer, gaan sterke banden van wie u zocht tot hij u vond

[pagina 447]
1923 De wind kletst om de huizen als de mantel der ellende * * * bijt in uw hals * * bende Ik wil geen zweep dan God. Wie kan mij beter slaan? Bewerk den tuin die, kenend, de dagen wacht, die weenend van zoeten regen, vloe'n. * * * * * * * * Een traan is als een zoen Want niets zult gij nog drinken dan schraperig bezinken: verzaevling van uw dorst; want niets zal u verzaden dan korsten van gebraden als van een eik ontschorscht.
[pagina 448]
Maar eindlijk zult gij proeven den edik van de droeven gelijk een zoeten wijn. Geen honig toch is milder dan naar de bloemen wilder en meest-vergiftigd zijn. En strek mijn armen... als aan een kruis Er is geen licht, o God, er is geen huis Dewijl ge lijdt ben ik tot u gekomen, mijn Broeder, die met uwe kille hand weert uit uw oog het beeld van uwe droomen, koelt aan uw hoofd * * brand Het Daaglijksch Brood dat nimmer zal verzaden, aan deze zee met haren zouten dronk... U rijk te zijn, en blijven de gesmaadde
[pagina 449]
Ik ben nog immer zuur van jaren En mijn gelaat is maagdlijk groen; Ik vrees de liefde en haar gevaren, en blijf onwetend van den zoen Ik breid mijne armen op de bréedte waarop ge uw armen hebt gestrekt. Zooals de sterren door den nacht kunt gij mijn droom met vuur doorschrijven Uw ringen zijn de zonneschijven die hem omcirklen met hun pracht Gij kunt niet zijn dan als een olie op de zee, daar ze * * * * orkanen * * * * * ken ik den vreê
[pagina 450]
Ik heb U niet gevraagd, dat gij zoudt dansen toen ik * * * een pijp * * * * * mijne stanzen die hongen in de lucht, als vruchten rijp Thans zult gij * * waar ik zal zwijgen * * * * * moet * * * * * hijgen en luistren bij het verig wachten in uw voet Ik ben de drop der zee, de korrel in de zaevlen, de letter, los van zin in 't midden van het Woord * * * * * * kaevlen * * * * * * gehoord Maar geene zee die bloeit, waarin ik niet zou blinken en geen woestijne deint dan waar mijn sterre rol en God zal bij den mensch in vergeten verzinken waar 'k van geen ronden mond zijn naam met klanken vol. De deuren sluiten op den geur der rozen
[pagina 451]
De zee slaat me aan uit haar gekeerde vleuglen * * gekeend * van haar zout Ik ben de menner die * aan teuglen de paarden * * * * houd Ik sta aan 't eind der wereld: 'k woon aan 't begin der zee, ja zee. al zingen is vermereld: ik zwijg het wereldwee, hoezee! ik rol, gezwolle' aan wee. Dit leven vol van leugens, dit leven aan geheimen zwaar Gij hebt mijn droom vervuld met broeiïng, en deze oogen die 'k niet meer weren kan en die me lijken blind. Gij zijt * * * * hebt bedrogen gelijk * * * * * een kind.
[pagina 452]
Ik ben in dezen kroes gesmolten. De delling waar mijn lichaam ligt * * * * volte * * * * licht o gij de zieken en gezonden die draaft uw droomen te gemoet: de * * * * monden van mijn veelvuldig-open wonden verzeekren ruste mijnen voet Ik voer mijn vriend ter laatste buurte aldaar hij nu begraven ligt. Ik sta ter hooze van de guurte in 't harde en ijselijke vuur te staren van 't nauw-ontwaakte licht Weer van mij den beker, God, Die de menschen bieden
[pagina 453]
De Graanschop en de Spaan Argumentum Gesproken 't wekkend woord vóor de eindlijk-laatste reize weert hij, met straf gebaar, voor 't eigen hart beducht, zijn weeke moeder die zijn aangezicht bezucht, Odusseus, hij, en heet Tiresias te rijzen En uit een witte lucht die rijpt tot gulden lucht boetseert de weel'ge dag het eêle beeld der wijzen, waar bijen om zijn mond zijn honig-woord bewijzen en om zijn zieners-hoofd een ronde vogel-vlucht Hij spreekt: Onrust'ge, gij, die hebt te zeekre rust gewonnen thans zult ge gaan, met in uw schouderen den striem en 't vol gewicht van uw getrouwen roeier-riem Want daar en is geen dag, noch is geen jaar begonnen Gij zijt de honger en de dorst, geen laving en geen ate: gelijk een drooge moeder-borst have noch bate
[pagina 454]
Maar ik ben zat van drank en spijs al droog ik van verlangen o, * * droef en wijs een drooge borst te hangen De honig die den korf ontvloeit gaat in de zon vergeuren zal liefde die in de oogen gloeit tot God zich beuren Maar mijne moeder heeft een schoot * * * * * * * * * * * * * dood De zon staat in mijn oog als in een waterstraal Gij zijt al rijp genoeg. Reeds heeft uw zuurte een smaak waarrond de bij, waarrond de kus ontwaak Gij zijt mijn deel van God: gij brast mijn eeuwigheid wanneer mijn adem vecht * * met uw branden * * * * woorden in mijn handen * * * * * bereidt
[pagina 455]
De grove wijn der dood smookt mijne zinnen dronken Steeds uitgezetten gloed van een beperkte dorst De mensch is als de mensch. De vrouw en kent geen leed dan om de ontgoochling van wat haar beminnen deed. De man voedt tot der dood de brand van zijn verlangen En beiden weten onder de * en in de vlam wat zij het leven gave' en wat hun 't leven nam daar hoog gelijk hun hoop blijven de sterren hangen Mijn broer, gij zijt de man van spoele en van houweel Gij leeft van vreugden nauw, gij leeft van moeite veel en 'k ben, waardoor ge leeft in pijne der geschriften En mijne pijne is niet dan 't reizen uwer klos of 't ijle galmen van uw bijle door het bosch maar gij smaakt in mijn zang de goddelijke giften De mensch is als de mensch. Mijn zuster, ben ik niet de vader van uw kind, waar 'k zinder in uw lied uw moederlied dat aêmt op 't jagen van uw flanken Nóg kneedt ge 't brood voor hem die u begeven heeft; en zie, ik ben * * die eeuwig u begeeft en die vanwege 't eigen leed u nooit zal danken Ik ben als u 't geweld der steeds ontstelde daad ik draag de duimen van den spijt op mijn gelaat
[pagina 456]
Er is geen meester dien ik niet beminnen kan O vrouw, gij draagt de zon gescheiden op uw borst Huil niet. Gij zijt te schoon. De nacht is de eeuwge dorst En gij blijft wakker van uw bieden en uw beiden Terwijl de man, die heeft zijn ambacht in zijn hand, * * * * * * * brand * * * * dan naar gevechten rijden o man, o vrouw, ik ben als uw * kroost dat in vreugde of * * * * bloost Ik en gij, - en tusschen beiden aan ons zelven te verscheiden Och de goddelijke hallen zwijgen, tot wij wakker zijn Wat is me 't uur zoolang 'k u niet ontmoet Ik ben de zee binnen de harde dijken gevangen. En de vloed doorstuwt den vloed en 'k zie het water in het water wijken
[pagina 457]
Ik ben het witte niet in 't zwarte niet; geen hoop, geen angst, maar 't stille weten dat * * in ruimte en tijd vergeten een oog me blank maakt, daar 't me ziet De wijn, de wijn heeft me in de stilt bevangen; Thans ben ik in de wind-omgilde guurt De kilte van den haard heeft wondere geneuchten ik krimp in me zelf ik krimp in de wereld ik ben het wormpje dat nog alleen God kan vinden o Wankelheid der onbekende booten, IJlte der zee, ijlte van oog en ziel
[pagina 458]
o Nacht die rolt om mij de kreisen door der sterren Ik weet niet wat ik wil, ik weet niet wat me wacht * * * * * * ontwerren * * * * * * o nacht Ik voer u door mijn bloed gelijk den laatsten dorst De laatste regen is over mij gevallen de wakheid en de geur der aarde Geboren uit de pijnen eener vrouw en sterven, 'dat een vrouw om u zou lijden En steeds alleen te wezen in 't verbeiden en wezenloos te worden in 't verscheiden en geene vreugd te kennen, en geen rouw Veelvuld'ge horizon, gij keert mijn stappen naar steeds nieuwe * en zijn eindloosheden naêr
[pagina 459]
Neen, het kan niet weze' dat - ik, in 't eigen huis verloren - dit zou wezen de oude stad waar ik ben geboren. De oude straat. Een vlugge hoek Zweep van wind en vlagen. - En ik ben me-zelven zoek, bijster van mijn vragen Ik wil zwieren aan het touw van mijn weigren en mijn rouw Maar dat ik het eindpunt kenne o, blijf niet onbekend: ik moet de heraut wezen Ik sidder: niemand is als gij de werklijkheid En gij die u verduikt in teeknen velerhande, Gij * vlekken op mijn onkuische hand gij * * * * * in mijn bond
[pagina 460]
Wimpren Gods: gij ziet de scheve schaduw van mijn dagen schrij'n Geef de rechtheid van mijn leven dat ze * * haar schreven schrijve naar uw * lijn Heb me lief: 'k heb u gezuiverd van uw schoone onnoodigheid * * * * huivert en niet weten durft, noch beidt

[pagina 461]
1924 Gij hebt mij laten scheppen uit het schot van menschelijke sappen, o mijn God. Thans weet ik * * * dat schieten Danser die * * * * Uwe huid * * kerven voelt o God, gij meester der woestijnen Neen, gij staat in 't zilvren kolder * * * van uw schurft De dans, de dans is de een'ge toover die mij * * * * et ik buig mij * * * over als over een * * * bed
[pagina 462]
Morgen zal 'k misschien ontwaken, broedren in een kamer, licht van de zon, van uw gezicht en van 't blozen mijner kaken Gij zijt u-zelven niet dan in uw vruchten. Verloochen Uwe vrucht: zij valt, maar draagt al wat ge * * * * luchten * * * * * * zaagt Horzel, gij trilt en ronkt om mijne onroerbaarheid; uw vleuglen zijn een ring van licht rondom mijn duister. Maar 'k voel mijn slaap ontwaakt in 't zindren van uw luister gij die rondom mijn weer'ge loomt begeerte zijt Een kind ligt in mijn arm, en slaapt
[pagina 463]
Als omgekeerde vlerken van groote, doode vooglen slaan onder den dommel van * * zerken Het geboortehuis van Guido Gezelle. Hier is geboren hij die mij begraven zal. Gij teekent aan den nacht uw hoofd gelijk een roze De nacht is als de wijn die me in den nacht bevangt; na 't woelen in de zwoelt het stralend-klaar begrijpen; de * * gaan de harde bekers slijpen ik ben * die * over de diept der glazen hangt. Wat is mijn woord voor U? - De zee slaat àan de boorden die * * * * * juicht. Er is voor U geen Woord: er zijn alleen de woorden Gij zijt het dorre zand dat alle zeeën zuigt
[pagina 464]
Maar * * * * komt de zon, * * Gij zult glinstren van mijn zout Het rijzen van een jonge sterre is 't beuren van een maagden-borst De dag verwelkt. En als de schalen van mijne oogen sluit elke roze hare bladen op haar geur.

[pagina 465]
1925 De zee slaat over zee en aan een dichte rije kam over kam Zoo komen dicht en hard * * ram aan ram elkander over-rij'en. Maar neen: dees * nacht is vlugger dan de keten die haast'ge schepen meert: mij halen de uren aan de zekerheid vermeert In lijste van gebindt, van ra zal 'k weer geteekend staan en de eeuwigheid een waan Er is geen hand die gloeit tusschen mijn heete handen. Al heb 'k aan liefde en zorg het * brood verdiend dat knarst tusschen mijn tanden: daar is geen een die zegt: ‘mijn lieve vriend’ Er is geen een die met een * krukke
[pagina 466]
De weduwe heeft een linker-hand, de bedelaar een rechter Waar God zijn vingren heeft geopend verschilt de zee van nacht tot dag Gij draait om mij. Ik ben uw onroerbre naaf Haar * * * * * schroeien * * * * * * schaaf * * * * * van in te gloeien Ik leef hier met mijn wild konijn. Wij zullen allen eender zijn te leven in ons pijpen * * * * * wijs * * * * * ijs ons nagelen te slijpen.
[pagina 467]
Gij ziet de zee, mijn God, die wemelt in mijne oogen. Het onweêr is geluwd dat traag, omlaag, omhoog, ter hooge lucht uit laetre waeteren heeft gezogen een regen-boog. Gij ziet de zee mijn God die wemelt in mijne oogen: nóg staat hun cirkel niet gebogen in 't zeven-klarend licht van uw doorstarend oog Gij zijt in mij; maar 'k heb u * gegeven

[pagina 469]
1926 Ik zal u niet beminnen, Zee, dan om degenen die mij verlosten van * * * * van ieder, droom van allen, die den mijne uiven als van * avond-pleinen: hij deinst, hij deinst * * * verlaat maar zie: ik draag den droom van allen op 't gelaat De dag, het is de visch die blinkt als zilvren rozen * * hij heeft den nacht der zee verlozen Zijn bolle schittring welft uw ronde blikken in * * * * * * * blozen * * * * * * * bemin Ik ben niet meer; ik ben een visch en zilvren rozen * zie de dag verguldt van bloemen mijne handen Wij voelen wel dat alles is verloren En toch verwachten wij wat in den nacht * * * * mag verwacht en dat nochtans ons baatloos wordt beschoren
[pagina 470]
o Gij metalen dag die gallemt van de zon. Er is geen vliegje dat uw gulden wand zal raken of * vlerk * zal doen ontwaken * o Goede hovenier, o werkman die de muren met * * * * * beslist Een roze op deze zee 'lijk een krystallen roze. En 't is een mond. Het uur is als een schoone mond. Maar 't is de zoen der zee die zeeft als eene wond door 't rag * * * * * Ik zwem. Dees zoele waetren zijn de zee die streelend mijne haren overschuiven De haven dáár aan 't eind der menschen straten
[pagina 471]
Leg naast mijn hoofd uw hoofd; leg aan mijn warmen schouder over mijn rug * de kille kegge van uw kin Uw blik is zwart en heet, de mijne bleek en kouder Wij meten kim aan kim De reeuwsche geur van 't zweet der vrouwen en der dieren Hoe donker ben ik, God: hoe schittrend alle sterre Doch waar zij donker zijn: hoe klaar mijn statig licht o God!... * * * * * * * * Gij zijt een zoete geur van hout
[pagina 472]
Ik ruisch. Gij zijt, mijn vrienden, die mij horen als eene zee * * * * * * * * * * binnen den horen naar 't is niet waar: ik ben de valsche werklijkheid mijn angel zal uw hart doorbranden; ik smaak de zoetheid van uw mond De bloesem dien mijn mond besloot is * * * * begeeren ik druk er * * * * misschien het teeken van zijn dood Doch waar * * * wond mijn angel * * * bete: * * * te mogen weten de zoetheid van haar heelen mond Schaal van den nacht, die rust op de effen zee, Gij draagt de vruchten-vracht van heel den hemel
[pagina 473]
Ik heb u nooit verloren En toch is 't iedren dag of 'k, in uw licht herboren u weder vinden mag Ik ben gebouwd als eene stad: 'k loop in me-zelf verloren Ik ben de zoon der dood, maar 'k ben die van zijne oogen God zal * * van zijn * aangezicht Ik eet, maar ik ruik niet: het is asch Ik hoor, maar ik zie niet, en de klok is mijn hart het huidsgevoel: vrouw met de vochtige lippen En 't leven dat ik u ontstal mijn moed... o Poging zich terug te vinden Ik heb gepoogd, mijzelf terug te vinden
[pagina 474]
Want ik ben God geweest, en ik ben mensch Maar aan wat mij te binden? Beperking... o maat van mijn oneindigheid maar zelfs in God niet mijn beperking vind Werelden schervelen: ik zie niet eens de nevelvlek die ze worden Ik werp mijn kinderen in de wereld: zij geven mij niet eens leed Ik draag in mij al de beelden En 'k heb geen enkel beeld gezien Het everzwijn ontsnapt zijn nest Ik hou het tegen, omdat ik het niet zie Aan Valéry Verrijzenisse Een duim de nek breekt van een rilde en * slang Naakt, klaar en onbezwaard, maar * bevracht-gewisse Vier ik vandaag * mijn * Verrijzenisse
[pagina 475]
IJl in de zware kap, vol in het ongewisse * * * * ik ben de pit die voor alle eeuwigheid in zich geborgen * * * * * zit De maan valt neêr gelijk een geute melk in huis Gevangen in den dag van gisteren naar morgen benepen in de cel die klaar noch duister is Houd ik * * * * geborgen * * * * * luister is

[pagina 477]
1927 Uw jeugd heeft mij verzwaard, mijn leeftijd maakt u zwaarder, o voorjaar Waarom * * * wereld * * * * zag Gij zijt met vensters bepereld die het teeken zijn van den dag Ik heb geleefd in sapp'ge zompen die mij genezen van mijn lijf Ik in Apolloon Wie wil van mij, dat ik me-zelf ontrijze? Wie wil van mij, dat ik me-zelven prijze in de bestendiging van een verhaal? Ik ben * * gelijk een straal In eene donkre kamer
[pagina 478]
maar deuren open * ben ikleg opost * * en van me-zelf verlost Hoog op de hille, en zijne voeten plat stond in het rood gezicht der bolle maan Apolloon Het lied verwekt de stilt, de stilte wekt het lied o Niet dan in mijn schijn te zijn gelijk de dag die 'k voel vol regen Een lied. Een lied. Gelijk een schijn diep in me-zelf te wegen. Want nimmer zijn wij de bezochten geen brood komt warmen onze hand * * * * brochten een korst aan mijnen tand
[pagina 479]
Wij zullen God zóolang bebroeden tot hij binnen ons warmte woelt Lucifer Neen, ik wil niet! o Woeste Worstelaar! Mijn licht te laten in de wonden die ik sla De rozen en de zee, een vriend, het koele water, de wijn ten nachte, en borg en bode van den droom een vriend, * * het leven, goed en vroom en de oogen van de liefde in Godes oogen, - later En waar mijn hand ligt op uw hoofd zindert uw hoofd onder mijn vingren
[pagina 480]
Waardoor een donkre bij haar zware / zorgen zoemt Open uw vlerk, o boom, waar duizend vlerken wonen open de waaier uwer klaarte, nu de nacht een nieuwen ochtend als een moeder tegen-lacht een moede moeder die aan haar versleten konen uwe waaiende aaiïng wacht Gelukkig wie niet zagen en geloofden De stad is vierkant boven onze hoofden. Want al het aardsche verlangen is in hemelsche hoop vergaan Totdat de dag * genaakt dat gij eveneens ontwaakt glanzend en naakt 'k heb u naar deze klaart gebracht, en gij zijt zwart, en sluit het oog op dezen mond die eindlijk lacht omdat hij loog
[pagina 481]
Gij die nooit begrijpen zoudt den dood die donker 't leven aait gij huivert hier in 't zonne-zout dat wielend waait En gij zijt bang, aldaar ge ziet hoe 'k uit * ontwaakt de wilde en woel'ge droom me liet wijd-oogend naakt Maar gij mijn lengte meet ter diept van 't meer ik schenk u wat ik verliet de zwaarte die me aan de aarde hecht mijn liefde om u Vergeeft mij dat mijne eenzaamheid u kleedt in de * van een rouw gij twee die mijne kindren zijt en gij, mijn vrouw De tijd is mij vooruit geweest: te lang gebleven in den poel waar zwaddert en waar zweet het beest raak ik thans doel
[pagina 482]
En 'k laat u de juweelen na een schitter-wâ Ik zal u geven al wat ik heb en als ik naakt zal staan zult gij zien dat ik de schoonste ben De dood is braaf vandaag - Rofflende trommen Van dit doorstroomd geluid Wat blijft er dan wat klanken Maar van de stroomen... Heb ik 't verdriet? Ik ben verdriet En ik * * kennen me niet * * * met luiz'ge gangen

[pagina 483]
1928 Het schurft bedekt met zilver mijne handen Zege, zege, alle speren staan ter nieuwe zon gerecht * * * * * zal ze vellen tot gevecht Alle * * bronnen zijn den vijand afgewonnen en wij zien als * zonnen elke lankspies beslecht Mijn huis staat tusschen duin en zee. Ik voel mijn rug beschoren * * * mijn oog vervloeit * mijn * * * * * van zanden vlug O was ik als dit huis Ik huis in deze kuil daarin ik zit en zin
[pagina 484]
kringen uit den gekeilden steen vlam uit den kalmen kern van vuur Ik wil mijn ziel niet kennen: zij vervreemdt. Het onnoemelijk gedicht Striem door mijn oog, o Godes zweep: ik zie! Snijd horizontaal, o zwaluw eene snede van 't heelal Ontvangenis. Maria zat en spon. Haar schoot was in de kleêren blank en bloot Ik ben het leven der gerijpte druiven De schroeve Gods verlost mij in de kuit
[pagina 485]
Waar * * schuiven Waar niet * * * kruit Weldra genezen van de bronst der wonden: Gekorven en gekookt, werd ik weldra De klare dronk die door 't lijf gezonden In de onbestendigheid des bloeds te lore ga En gij, mijne reeds (verre) vreemde handen die hebben als een verre bloem gebloeid nog blijft gij in mijn innige uren branden al heeft de * ze met schurft geschroeid Ik schrijf dit laatste boek met mijn verderf Ik weet het, Vader, en Uw warreme armen zijn * * * * mijn erf Ik sluit het boek op 't weigren van het lijf; ik sluit het oog op schoonheids norsch negeeren De bruid der oude heeren is nijdig als de dood en stijf
[pagina 486]
Bedrog is mijn gewijde wijn Ik ben een tijd omringd geweest met oogen De heete tijd is fel die schilfert de platanen Al lange dat * * dijen de scheê geslag van 't edel zwaard geklotst van ebben en van tijen ben ik wie niet meer vaart Het zwaard te zijner scheê vermeert het lot der boeken
[pagina 487]
Wat hebt gij nog een kaars vandoen? Versnoer in 't duister uwen schoen; leg 't water aan uw herte; leg balsem aan uw navelbuik warremte en koelte: word de struik die streuvelt naar de verten. Er gaat geen dag voorbij: gij zijt gelijk ik ben Uw blik is wijd genoeg om wateren te stillen uw oogen zijn te schoon om werklijkheid te zien Uw borst is dubbel voor de palmen van een god De gulden zon gegaerd aan uwe bolle billen Is eene dubble zone * * * En eene dubble borst voor pallemen van goden is de adem die meet de gangen van de zee Uw heupe die der zee haar kuipe won En dubbel roert uw borst de handen van de goden Uw heup bepaalt de zilvren kuipe van de zee
[pagina 488]
De blinde die me leidt is heller dan de morgen De wereld is een roos die dwerelt door de rozen de lage zon die, laat en later bekoelt de pruime van mijn mond de dag die sterft in 't glanzend water de wachtende oogen van mijn hond verengd het huis om een verlangen dat wijder was dan de avond wordt en - geene vrucht is blijven hangen; róod blijft de wingerd, en hij dort Gebogen vlerk der trage duive o brugge tusschen zon en blik, vlucht * * * huive en geene hoop meer, en geen snik

[pagina 489]
1929 Zult denken met uwe oogen * * * * * * * * uit uw gespannen tijd Mistroost die 't al bedwingt: ik heb geen nek van ijzer die * * * * * * dwingt; maar * * * * * het is wijzer voor zich den zang te ontvaên die voor een ander zingt. Er is geen zang noch geen begeert, geen kreet noch scheure wier adem als een waas Gods gevelen beslaat Er is zelfs niet * * * * de weelde van een eedler toon die hooger trilt Geen raden die den muur der heemlen zal betasten geen * * meet de mooglijkheid der masten

Vorige Volgende

Verzameld werk. Deel 2. Epische poëzie. Fragmenten. Ilias-vertaling

Fragmenten

1912

1914

1915

1916

1917

1918

1919

1920

1921

1922

1923

1924

1925

1926

1927

1928

1929

Over dit hoofdstuk/artikel

datums