'Altijd maar bijeenblijven'. Brieven aan C.A.J. van Dishoeck, 1903-1929

[p. 197]

164 Brussel, 25 augustus 1917

Brussel, 25 Aug. 1917

Waarde Vriend,

Sabbe laat mij zeggen dat gij ontevreden zijt omdat ik elders een boek uitgeef terwijl ik er een bij U onder pers heb, waar gij niet al de copy in hande van hebt.¹ Mag ik U op mijne beurt mijne verwondering uitdrukken over het feit dat verscheidene brieven, waarin ik om verdere proef van dat boek verzocht, nooit antwoord waardig werden gekeurd;² dat ons onrechtstreeks werd bekend gemaakt dat op dit oogenblik aan geen uitgeven kan worden gedacht; maar dat ik niet te min verscheidene boeken, als bij u moetende verschijnen, aangekondigd zie?

Wat aan copy voor ‘de Bestendige Aanwezigheid’ ontbreekt ligt sedert maanden te wachten. Ik stuur het u op zoodra ik nieuwe drukproeven ontvangen zal hebben. Bedenk toch dat wij van vóór den oorlog met het drukken daarvan bezig zijn, - zonder dat gij u op papierschaarschte beroepen kunt, aangezien gij sedert dien en nu nog uitgeven blijft. -

Dat ik intusschen heb voortgewerkt, en mijn arbeid gaarne vruchten zie dragen: hoe komt gij ertoe, mij dit kwalijk nemen? Dat ik u die nieuwe boeken niet aanbood, wát natuurlijker, als ik zie dat gij ‘de Best. Aanw.’ al dien tijd voor werk van anderen stop zet? - En tusschen haakjes: ik vraag mij af wat daar weêr mag achter zitten, welke nieuwe laster, welke onzinnige praatjes?...

Zend mij, ik bid er u nogmaals om, verdere proeven, en gij krijgt omgaand het ééne stuk dat ontbreekt.

Intusschen met vr. gr.

Uw

Karel van de Woestijne

1 Bij Van Dishoeck was De bestendige aanwezigheid ter perse. Begin november 1918 verscheen van Van de Woestijne bij W.P. van Stockum te Den Haag en De Nederlandsche Boekhandel te Antwerpen de prozabundel Goddelijke verbeeldingen. Dit moet bij Van Dishoeck het ongenoegen gewekt hebben dat voorlopig een einde maakte aan zijn geduld en inschikkelijkheid jegens Van de Woestijne. Uit een brief van 18 augustus 1918 van F.V. Toussaint van Boelaere aan Van Dishoeck is te lezen dat de uitgever ook aan Toussaint zijn boosheid had geuit, en wellicht zelfs om diens advies of bemiddeling had verzocht. Toussaint schreef Van Dishoeck: ‘Als ik Van Dishoeck was, zou ik geen boek van v.d. Woestijne ter perse leggen vóór ik de hééle copij in handen had; dan het boek heel vlug laten zetten en, als 't gezet is, den auteur flink honoreeren. Ik ken Karel sedert ongeveer een kwart eeuws - wat worden we oud! - er is geen kerel, waar je beter op de baan meê kunt, dan hij; maar je moet nooit aan zijn “faiblesses” toegeven. Dat begrijpt hij zelf wel. Ik heb hem laatst gezien, maar heb heelemaal vergeten hem van Uw brief te spreken - op voorzichtige wijze natuurlijk. Bij een naaste gelegenheid zal ik het doen en zal U dan wel vertellen, hoe hij de zaak opvat. Het zou me bijzonder spijten, indien het - als in een tragedie - leidde tot een breuk!!!’ Het laatste kon kennelijk niet verhinderd worden. (Letterkundig Museum, Den Haag.)

2 De oorlogssituatie moet verantwoordelijk gehouden worden voor het stagnerende postverkeer; uit Van de Woestijnes brief van 6 september 1917 (brief 165) blijkt dat een aantal brieven verloren ging.