'Altijd maar bijeenblijven'. Brieven aan C.A.J. van Dishoeck, 1903-1929

[p. 191]

160 Laken, 8 augustus 1916

Laeken, de Vrièrestraat, 13,

8 augustus 1916

Mijn waarde Vriend,

Hierbij de drukproeven van vellen 1,2 en 3 van ‘De bestendige Aanwezigheid’ terug. Dat zij zoolang wegbleven heeft een heele geschiedenis, die ik U weleens vertel bij gelegenheid. 't Voornaamste is: gij hebt ze terug. Ik zal zeer blijde zijn, revisie en vervolg te krijgen, liefst zooveel vellen mogelijk in eens, en aan het gekend adres (K.v.d.W., durch Vermittlung des Herrn Schröder, Pressezentrale, Brüssel, p/a. D^r. Alberti, Kais. Deutschen Gesandtschaft, im Haag). Ik zal verzoeken dat het mij spoedig gewordt, en dan gaat het ook spoedig naar u terug. - Dan doe ik er tevens het slotstuk bij, en wat ik bezit aan copy voor het bundeltje ‘Omzettingen’, waar ik U reeds over sprak.

Ik ontving van u de afleveringen Januari, Maart en April (Februari niet) van het ‘Bulletin Mensuel des nouvelles publications Françaises’ van Le Soudier.¹ Verder niets meer. Mag ik U vragen, bij ontvangst het overige te sturen? (De ontvangen boeken moet, naar ik verneem, de directie der N.Rott.Ct. hebben betaald.) Wil, s.v.pl., voor mij verder bestellen:²

Remy de Gourmont: Pendant l'orage (Mercure de France)^3

Ch.H. Hirsch: Mariée en 1914 (Flammarion)^4

Lucie P. Marguerite: Les colombes (Michel)^5

H. Matthey: Essai sur le merveilleux etc. (Payot)^6

H. Bataille: La divine Tragédie (Fasquelle)^7

Abel Hermant: L'autre aventure du joyeux garçon (Lemerre)

Abel Hermant: Chroniques françaises (Renaissance du livre)^8

Jeanne Landre: Puis il mourut (Renaissance du livre)^9

Louis de Robert: Le Prince amoureux (Renaissance du livre)^10

J.H. Rosny: Perdus? (Flammarion)^11

Fr. Jammes: Cinq prières pour le temps de guerre (Libr. de l'art catholique)^12

En verder:

Claude Prieur: De Dixmude à Nieuport (Perrin)^13

Cte. Fr. Jehay: L'invasion du Gr. Duché de Luxembourg (Perrin)^14

Deze twee laatste boeken zijn voor den heer Obreen.¹⁵ Wil dit, a.u.bl., bij inleve-

1 Dit was de bibliografie van nieuw Frans werk die Van de Woestijne op 16 december 1915 (brief 158) verzocht had te zenden. Van de Woestijne putte gegevens hieruit voor zijn besprekingen in de Nieuwe Rotterdamsche Courant.

2 Van Dishoeck heeft in de brief alle door Van de Woestijne gevraagde titels aangestreept.

3 Van de Woestijne heeft Pendant l'orange (1915) van Rémy de Gourmont niet besproken.

4 Van de Woestijne heeft Mariée en 1914. Roman, suivi de récits de la guerre (1916) van Charles-Henry (Hirsch niet besproken.

5 Van de Woestijne heeft Les colombes (1915) van Lucie Marguerite niet besproken.

6 Van de Woestijne heeft de dissertatie Essai sur le merveilleux dans la littérature française depuis 1800 (1915) van H. Matthey niet besproken.

7 Van de Woestijne heeft La divine tragédie; Poème (1916) van Henry Bataille niet besproken.

8 Van de Woestijne heeft L'autre aventure du joyeux garçon (1916) noch Chroniques françaises 1914-1915 (1916) van Abel Hermant besproken.

9 Van de Woestijne heeft ...puis il mourut (1915) van Jeanne Landre, waarvan in 1916 een tweede druk verscheen, niet besproken.

10 Van de Woestijne heeft Le prince amoureux (1916) van Louis de Robert niet besproken.

11 Van de Woestijne heeft Perdus? (Aventures heroïques de la guerre) (1916) van J.-H. Rosny aîné niet besproken.

12 Van de Woestijne heeft Cinq prières pour le temps de guerre (1916) van Francis Jammes niet besproken, maar refereerde er wel aan in een bespreking in de Nieuwe Rotterdamsche Courant van 23 maart 1919, gewijd aan verscheidene tijdens de Eerste Wereldoorlog verschenen boeken.

13 De Dixmude à Nieuport. Journal de campagne d'un officier de fusiliers marins (octobre 1914-mai 1915) (1916) van Claude Prieur.

14 L'invasion du Grand-Duché de Luxembourg en août 1914 (1914) van Frits van den Steen de Jehay.

15 Bedoeld is de Nederlandse journalist en historicus H.G.A. Obreen (1878-1937), die woonachtig was in België.

[p. 192]

ring der rekening aan N.Rott.Ct., vermelden.

Wil mij ook laten sturen:

Alf. de Vigny: Poésies

Alf. de Vigny: Journal d'un poète (Lemerre. Collect. Elzévirienne)¹⁶

Ziedaar voor het zakelijke. Nu wilde ik u nog vertellen, dat ik onlangs mijne ‘Laethemsche brieven over de Lente’ heb herlezen, die in 1901 of 1902 verschenen zijn in ‘Cosmos’; weet gij dat nog? - Nu bestaat daar geene uitgave als boek van (tenzij in de Flandria-bibliotheek, trouwens al lang uitverkocht, vermoed ik; het ding is overigens mijn eigendom). Ik zou het spijtig vinden dat dit eerste prozaschriftje van mij, waar ik en mijne vrienden van houden, en dat het natuurlijk commentarium uitmaakt van ‘Het Vaderhuis’, geheel verloren zou gaan. Daarom heb ik gedacht: indien wij daar een uitgavetje van maakten (liefst een luxe-dingetje: het is geen vijftig bladzijden lang, zoodat het niet veel kosten zou)? Ik zou er drie lijnen inleiding en een sonnet bij schrijven. Honorarium zoudt gij zelf bepalen: ik leg er mij bij voorbaat bij neer. Het zou trouwens gedekt worden door een inschrijving der regeering, en zelfs de drukkosten. Wat zegt gij daarvan? Als Sinterklaasgeschenk zou dit wel geschikt zijn!... De tekst vindt gij wel terug: ik heb hem trouwens te uwer beschikking.¹⁷

En à propos van regeering: hoeveel exemplaren ongeveer zijn er nog van mijn ‘Janus’? Men maakt hier in Brussel een lijst op van de voorraden voor de Volksbibliotheken, waar de bestellingen voor bestemd zijn. Ik weet dat er spraak is van eene nieuwe ‘Janus’-bestelling. Gij hebt mij anderdeels vóór den oorlog gezegd, geloof ik, dat het boek moest herdrukt worden (of vergis ik mij?). In dit geval kan ik voor eene bestelling zoo goed als zeker instaan... Ook hierover vernam ik gaarne iets van u.¹⁸

Daarmeê ben ik weêr eens uitgepraat. Niet dat ik niet nog heel veel te vertellen heb. Maar ik moet mij kunnen beperken, en deze brief is al lang genoeg en geeft u de handen vol werk. Hier gaat alles naar omstandigheden betrekkelijk goed. Wij hopen dat het u en de uwen nog beter gaat. De vrienden hadden het onlangs over u, en verzochten mij U bij gelegenheid te groeten. Hiermede is het gedaan.

Ik hoop op een spoedig antwoord, en blijf intusschen uw verkleefde

Karel van de Woestijne

16 Van de Woestijne heeft Théâtre II. I, Le more de Venise. II, Le journal d'un poète. III, Morceaux divers (1916) van Alfred de Vigny niet besproken.

17 Parabel en Laethemsche brieven over de lente was Van de Woestijnes eerste zelfstandige literaire uitgave geweest. Het boekje verscheen in februari 1904 in de serie Flandria's Novellen-bibliotheek, uitgegeven door Vennootschap Plantyn te Gent. In 1902 waren de ‘Laethemsche brieven’, gericht aan Van de Woestijnes jeugdvriend Adolf Herckenrath, verschenen in het literaire bijblad van het tijdschrift Cosmos, dat door Van Dishoeck werd uitgegeven.
De door Van de Woestijne voorgestelde herdruk bij uitgeverij Van Dishoeck is niet verschenen; in 1921 verscheen wel een bibliofiele uitgave in de Palladium-reeks van Jan van Krimpen, J.C. Bloem, J. Greshoff en Jan van Nijlen. Aan de oorspronkelijke tekst voegde Van de Woestijne in deze editie een toelichting over de ontstaans- en drukgeschiedenis toe.

18 In 1917 zou bij Van Dishoeck een herdruk van Janus met het dubbele voor-hoofd verschijnen.

[p. 193]

Te Zwijnaarde, 1926. Staand v.l.n.r. Paul van de Woestijne, Mariette van de Woestijne, Nora de Bom, Madeleine Roelants-van Hende met dochter en Maurice Roelants; zittend v.l.n.r. Van de Woestijne, Cyriel Buysse, Joris Eeckhout, Lily van de Woestijne en Em. de Bom. (Foto Edgar Barbaix; collectie Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven, Antwerpen.)