De Lantaarn voor 1798

[p. 136]

XXVI. Het huishouden van verwarringe.

De schrandere Schrijver van de Telegraaph laat zich over de vijftien Departementaale Vergaderingen uit in de volgende bewoordingen:

‘Men moet indedaad willens steeke blind zijn, indien men het bedrog, het welk bij deeze nieuwe verdeeling aan het goede Volk gepleegd wordt niet allerduidelijkst bemerkt, en men moet de onbeschaamdheid hebben van iemand, die geen eer noch deugd meer kent, om nog te durven beweeren, dat in dit opzicht het Ulieden aangebooden Plan van Constitutie de voorkeur verdient boven de vorige orde van zaaken. Wat toch heeft men thans meer verricht, dan blootlijk de naamen der aloude Landschappen afteschaffen, en vijftien, in plaatze van zeven of negen Provincien te creëeren? In plaatze van ééne Staats-Vergadering in Holland, vijf nieuwe lighaamen van Regeering aantestellen? En het geen noch schreeuwender is, het vorige getal der gerechtshoven met nog zeven of acht te vermeerderen? Men heeft den mond vol van principes; men decreteert prin-

[p. 137]

cipes; men toets eens anders daaden en gevoelens telkens aan principes; doch hoe kan zodanig eene inrichting eenigermaate den toets uitstaan van het zo zeer verhefte en ten top gevijzelde principe van Eenheid? Waarlijk men schijnt het Volk aantemerken, als een geheel onnozel kind (NB.) het welk men alles diets kan maaken wat men wil, en doen gelooven dat wit zwart, en zwart wit is, naarmaate heerschzucht en eigenbelang zulks koomen te vorderen.’

En vooraf:

‘Ik zal thans geene verdere aanmerkingen maaken over de meerdere onkosten, welke deeze vermeerderinge van Departementaale Bestuuren aan de Ingezeetenen noodzakelijk moet veroorzaaken, noch over de magt, welke aan dezelve wordt in handen gelaaten, en die deeze Bestuuren genoegzaam souverein in de hunnen doet blijven, zonder eenigzints aan de Uitvoerende Magt der Republiek ondergeschikt te zijn; in diervoegen dat de thans ontworpene vijftien Departementen volmaakt de plaats vervangen der voorgaande zeven onafhanglijke Gewesten.’

Z. De telegraaph . No. 5. bladz. 57 en 56.

(NB.) Zo als 't is. En dat wil zich zelven regeeren!
Amurath .