Stichtelijcke bedenckinge, onledige ledigheyt, stichtelijcke tijt-kortinge

[p. 271]

Wonderbare verlossinghe eenes Buys-mans, uyt een droeve Schip-breucke, door den Donder, waerachtelijck gheschiedt op den 23. October 1648.

't Kan gesonghen werden op de stemmen, Lieve Dochters vol van jeuchden, &c. Ofte, Yets moet ick u Laura vraghen, &c. Volghens dese Musijck.

1. Mijne yver tot het dichten,
Die begon al re'e te swichten,
Lach als moed' heel op de zy,
Daer is weder stof ghekomen,
Die wel diende waer-genomen,
Daer sy niet en kond' voor-by.

2. Dat sal ick u nu verklaren,
Hoe een Jonghman is ghevaren
Met een Meynert Loussoon t'Zee:
Dat op een der Haringh-Buysen,
Af-ghevaren van Enchuysen,
Voer een Dirck Pieterssoon me'e.

[p. 272]

 

3. 't Jaer Acht-veertigh. In October

 

Drie-en-twintigh, quam haer over

 

Donder-slaghen, Blixems vyer.

 

Een die wacht op 't schip doen dede,

 

Loopt met vreese na beneden,

 

Port sijn Macker: Roept, Quartier.

 

4. Neghen heeft de Klock geslaghen,

 

't Is u tijdt om sorgh te draghen:

 

Dit den Stierman ons belast,

 

Om wel goede wacht te houden,

 

En oock niet na laten souden,

 

Dat men op de Pomp me'e past.

 

5. Veel' die spotten daer doen mede,

 

Ende gaven dese reden,

 

Wy zijn dicht aen Engelandt,

 

En soo na aen 't Landt ghekomen,

 

Dat de bladen van de Boomen,

 

Waeyen schier aen onse Want.

 

6. Dirck Pieterssoon dit aen-hoorde,

 

Hier met yver op antwoorde;

 

Donder op een dorre Twijch

 

(Daer van pleegh men dus te spreecken,

 

En 't is dickmael waer ghebleecken,

 

Dat kost menigh Man sijn lijf.

 

7. Doen sy dus te samen praten,

 

Komt daer Blixem uytter-maten,

 

En een swaren Donder-slagh:

 

Hier door zyn sy al met schromen

 

Anghstigh uyt de Koy ghekomen,

 

Om te sien hoe dat het lagh.

 

8. Om eens na de Pomp te tasten

 

Gaet de Stierman haer belasten:

 

Voort te sien hoe 't boven stond';

 

Och ! sy pompten weynigh steecken,

 

Want het is terstondt gebleecken,

 

Dat men 't Schip vol water vond'.

[p. 273]

 

9. Och ! de Luycken drijven open:

 

Doen de Stuerman heeft gheroepen

 

Douwt het Roer stijf na het boordt,

 

Mits soo gaet een Man daer loopen,

 

Sagh het Schip vast achter sloopen,

 

Roer en Steven was al voort.

 

10. Door den Donder uyt-geslaghen,

 

Door den Donder wegh-gedraghen:

 

Och ! de handen in het hayr,

 

Och ! wat sach men onghenuchten,

 

Och ! hoe hoord' men schreyen, suchten,

 

Och ! wat sagh men al misbaer.

 

* * *

 

11. Desen Dirrick bond' te samen

 

Tonnetjes, met ^† Breeltjes namen,

 

Dienstigh in den grooten noodt.

 

Och ! de Stuerman riep met vreesen,

 

Hier sal nu het eynde wesen,

 

Niemandt kan ontgaen de Doodt.

 

12. Dirck Pietersz hem bereyde:

 

En doen tot een oudt Man seyde;

 

Wat raedt om de Doodt t'ontgaen ?

 

(Desen Man had' stae'gh ghevaren

 

By der Zee, wel vijftigh Jaren)

 

Seyd'; Mijn raedt is nu ghedaen.

 

13. 't Achter-schip begon te duycken,

 

Wech soo dreven al de Luycken,

 

Voor soo liep doen alle Man.

 

All' met vreese in-ghenomen,

 

Om de Doodt soo langh t'ontkomen,

 

Als men immers mach of kan.

 

14. Desen Dirrick met de Oude,

 

En de Stuerman, haer onthouden

 

In het midden van het Schip:

 

Midts soo komt daer een Zee-water,

 

Smijtse met een groot gheklater

† Dat sijn kleyne gheteerde Tonnetjes, die Buys-man in 't visschen ghebruyckt.

[p. 274]

 

Over-boordt, al met een wip.

 

15. Onsen Dirrick met sijn Breeltjes,

 

t'Saem ghebonden met sijn Seeltjes,

 

Lagh daer onder schier versmoort:

 

Maer al door des Heeren Zeghen,

 

Hy, die onder was geleghen,

 

Raeckte doen haest boven voort.

 

16. Doen gingh hy hem wat oprichten,

 

Sagh het Schip door het we'er-lichten,

 

Dat ghelijck het water lagh.

 

Och ! hy hoorde sulcken krijten,

 

Daer de lucht scheen van te splijten,

 

Schreyen, kermen, met geklagh.

 

17. 't Schip met water sijn beswaringh,

 

Noch met sesthien Lasten Haringh,

 

Sonck al stadigh na bene'en:

 

Hy sagh op de Focke-Maste

 

Noch een twee drie rappe Gasten,

 

Sincken met een groot gheween.

 

18. Noch al Blixem, noch al Donder,

 

Och ! het Schip dat raeckte onder,

 

Daelde na de grondt vast he'en:

 

En quam voort soo heftigh suycken

 

Dat Dirrick Pietersz dede duycken,

 

Met sijn Breeltjes na bene'en.

 

19. Doch door Godts ghenaed' besonder,

 

Soo gheraeckte hy niet onder,

 

Dreef vast met sijn Breeltjes voort.

 

Och ! dat droevigh kermen, weenen,

 

Och ! dat krijten, roepen, steenen,

 

Dat heeft hy niet meer ghehoort.

 

* * *

 

20. TWee ofte derde-half uren

 

Moest hy 't onghemak besuren,

 

Drijven soo op Gods ghenaed'.

 

Hy songh seer bedroeft en smertigh

[p. 275]

 

Davids Psallem hondert dertigh,

 

Tot den Heer sijn toe-verlaet.

 

21. Hy sagh langh niet Schip of Landen,

 

Stelt sijn Ziel in Godes handen;

 

Roept tot Godt met naer gheklagh.

 

Eyndelijck, na Gods believen,

 

Quam hy by een ^* Schip te drijven,

 

Dat vast aen sijn Ancker lagh.

 

22. Doen soo danckt hy Godt Almachtigh,

 

Ende riep seer luyd' en krachtigh;

 

Och ! berch, o berch, ey ! berch een Man.

 

d'Waecker die dit krijten hoorde,

 

Diende dese droeve woorden

 

Oock de Maets beneden an.

 

23. Die Lateerens stracks op-staecken,

 

En haer lustigh veerdigh maeckten,

 

Ende werden hem ghewaer:

 

Maer sy konden hem niet raecken

 

Met haer Touwen ofte Haecken;

 

Och ! hy was te verd' van haer.

 

24. Heel bedroeft de Stuerman seyde,

 

Och ! wy moeten hier uyt scheyde,

 

Och ! te verd' is nu de Man:

 

Dirck Pietersz dit aenhoorde,

 

Nam een moed', en dapper spoorde,

 

Quam alsoo wat dichter an.

 

25. Al de Buys-luyd' haer verblijden,

 

Om dat 't doen juyst op dien tijden,

 

Het heel stille Water was.

 

Doen sy saghen hem aen-komen,

 

Heeft een Man een Haeck ghenomen,

 

Sloegh die in sijn Hemd'-rock ras.

 

26. Maer, och laci ! dat uyt-scheurde,

 

Hy op nieu al we'er aen peurde,

 

Heeft noch een-mael toe-ghetast;

* Wesende een Haringh-schip uyt de Maes.

[p. 276]

 

Och ! dat konde oock niet houwen,

 

Sloegh doen we'er in een sijn Mouwen,

 

Daer in hield' hy lustigh vast.

 

27. Doen dit Dirrick vast ghevoelde,

 

Hy verbaest seer dapper woelde,

 

Vat die Haeck, en trock hem voort,

 

Dat met sulck een yver krachtigh,

 

Dat hy haest de Man te machtigh,

 

Trock by na heel buyten boordt.

 

28. Doen hy binnen was ghekomen

 

Had' sijn kracht een eynd' ghenomen,

 

Lagh buyten weet in onmacht,

 

Maer de Maets hem wel tracteeren,

 

Trecken hem aen drooghe Kle'eren,

 

Hebben hem by 't vyer ghebracht.

 

29. Door des Heeren milden Zeghen,

 

Soo heeft Dirrick we'er verkreghen

 

All' sijn krachten en verstandt.

 

Ontrent na de dertigh daghen,

 

Quam hy met een goedt behaghen

 

In de Maes, ghesont te landt.

 

30. Desen Dirrick is 't ontkomen,

 

Thien soo zijnder wegh-genomen,

 

Al-te-mael in Zee versmoort:

 

Wonder Godt sijn gunst betoonde,

 

Desen Man alleen verschoonde,

 

Die dit mocht vertellen voort.

 

31. Hy gaet voort in 't Huys des Heeren,

 

Offert sijn Godt ter eeren,

 

Daer Danck-offer met Gebe'en:

 

Wil voort met een heyligh leven

 

Godt, sijn Heylandt, eere gheven,

 

Die hem vry maeckt uyt gheween.

[p. 277]

Godt en predickt ons niet minder door sijne Oordeelen, als door sijn Woordt: Wanneer hy eenige sondaren vernielt, 't is om de getuyghen te doen beven, en eenighe te slaen tot waerschouwinghe van andere. Als ick een Schip sie schip-breucke lijden voor mijn oogen, dat weckt my geweldigh nau acht te slaen op 't mijne. Een yeghelijck siet hem selven vallen, siende sijnen naesten vallen. 't Quaedt dat een ander over-komt, dreyght my, ende seydt my met den Apostel: Wie scheydt u uyt ? Daer de sonden ghelijck zijn, isset, ô Godt ! uwe groote goedertierentheyt, soo 't uwe oordeelen oock niet en zyn.

J. de la Montagne.