Willem Bastiaan Tholen aan Willem Witsen
Plaats: Kampen |
Datum: 28 februari 1885 |
Verblijfplaats: KB 75 C 51 |
[1:1]
Kampen 28 Febr. 85.
Witsen! daar deedt je me veel genoegen mee door dien brief te schrijven. Ik wil daarom niet lang wachten je eenige regels terug te zenden.
Ik ben 't volkomen met je eens, dat het de beste weg is van éen sujet veel te teekenen enz. in de natuur, zooals je zegt: in zich zelf verwerken. Ik geloof echter wanneer men een sujet zoo goed bestuurd heeft als daardoor wordt uitgedrukt, dat men dan op zijn atelier niet veel te tobben zal hebben. Men heeft dan hetgeen men maken wil zoo duidelijk voor oogen, dat het schilderij als 't ware van zelf uit 't penseel te voorschijn zal glijden. Om een voorbeeld te kiezen:
[1:2]
M. sukkelde met de eg, omdat hij niet wist wat hij zou maken. Toen ik het schilderij zag, zat het wijfelachtige er in. Hij dacht er natuurlijk wel aan: iets moois te maken, een stemming weer te geven, doch op welke wijze scheen hij niet te weten. Van daar dat het ondergaande zon is geweest en weer iets anders is geworden.
Dit voorbeeld is echter niet sluitend aan mijn beweren van de vorige bladzijde. Het andere schilderij van M. past daarop beter. Zooals ik het zag, aangelegd, gaf het goed de natuur terug, daarin was niet gewijfeld, alles was met gemak uit 't penseel gegleden. Toen de lucht eruit kwam zat er te veel verf in. Ook deze lucht was massiever dan het land in mijn oog. Dit stuk zal hij gemakkelijk kunnen afmaken.
Ons leven is een groot genot, zoo voortdurend het schoone te kunnen zien! Een ander mensch leeft
[1:3]
gemakkelijker: Heeft op zijn tijd een goede betrekking, gaat trouwen, heeft huiselijk geluk, zorgt voor vrouw en kinderen en den ouden dag enz. Als een schilder moet werken voor zijn bestaan is het een ongelukkig leven. Jij kunt doen wat je wilt, ik maar half. Wij kunnen ons dat moeilijk voorstellen, daar wij alleen dat doen waar we genoegen in hebben.
Overigens is Kampen even ver van Ewijkshoeve als Ewijkshoeve van Kampen. Vooreerst zal ik geen gelegenheid hebben bij je te komen.
Heb je niet lust de omstreken hier te zien? Je zou me veel genoegen doen eens bij me te komen!
Denk er eens over.
Wees zoo goed mijne respectvolle groeten aan je famille en den Heer Mauve te doen, adieu!
Je vriend
W.B. Tholen.