Noord en Oost Tartarye

Fargana.

FArgana is de naem van een Landschap, gelegen in Mawaranahr, boven Alshash, en boven de Vlieten Sihun en Gihun, paelt met de eene zyde aen Ilak of Alshash, begrypt Landstreken, Steden en Landschappen. Een der grootste Steden is Asbidbolan genaemt.

De eerste Landstreke van Fargana, te gaen uit het gewest van Chosand, is Opper-Nise, een ander Neer-Nise paelt daer aen.

Het is een vlak en Wei-ryk gewest, zonder Bergen in 't midden. Veel geleerde Mannen zijn na Fargana gewend.

Margenan is in het gewest van Fargana, en een der voornaemste Landschappen.

Andokan is in het Land van Fargana; en, volgens Allebab, mede een der voor-

[p. 486]

naemste Landstreeken van Fargana, behoort, volgens Ebn Haukal, onder Neer-Nise.

Daer is mede een Stad in het gebied van Fargana, Andokan genaemt.

Kobe, anders Kobawi, hier omtrent gelegen, komt in groote met Achsikath over een, heeft een neergeworpen Kasteel, veel Tuinen, en meer water dan Achsikath. De Stad, waer in aldereerst een Kapel uit Godsvrucht gesticht is, en Voor-stad, beslooten binnen de muur, worden bewoont.

Koba⁺ of Kobe, is een der lustigste Steden in Alshash, ja lustiger dan de Stad Alshash zelf.

Chojandah⁺ behoort onder Fargana, is een⁺ groote Stad, gelegen op het einde des strooms Sihun, op een vlakte. Zy heeft veel Tuinen met treffelijke vruchten.

Kawakand⁺ is een der Steden van Fargana,⁺ gelegen in het Opper-Nise, en is het eerste gewest van de Landstreke van Fargana.

Achsikath of Achsicet, is een Stad in het gewest van Fargana, op het vlak, Noordwaerts boven den stroom Alshash, een Parasang omtrent van 't gebergte.

De Hooft-stad is zelve Fargana genaemt. Doch by eenigen word Alkanien voor de Hooft-stad van Fargana gestelt, en by anderen Achsikath, boven genoemt.

Kasân is de naem van een Stad en Landstreke, begrypende veele Dorpen. Het is een prachtige en doorluchtige Stad, gelegen boven Alshash, en boven den Vliet Sihun, op de grenzen van het Land van Turkestan.

De Stad is onder de Heerschappye der Turkestanders.

Op de Bergen van Fargana worden Gouden Zilver-mynen gevonden; en in het gewest van Opper-Nise Pek. Uit deze Bergen word ook gegraven, Nafthe, Alfairuzagh of Turkois-steen, Yzer, Kooper en Loot. Men heeft 'er ook zwarte steenen, die gelijk koolen branden. De brandende koolen zijn bovenmate heet, en by hen in gebruik.

Het Landschap van Fargana is, volgens Warnerus, groot, en een onderhoorig Landschap van Mawaranahr. Het paelt, zegt hy, in het Ooste aen Kasger; in het Weste aen de Landstreke van Samarkand; in het Zuide aen Gulistan en Bedaghscan, eertyds Azhuhane genaemt, en in het Noorde aen Turkestan, en aen andere Landschappen, die door de Tartaren wel eer ingenomen en verwoest zijn.

Kasan, Nesa, Chacend of Chakind, Isbidbalak, Kuba of Rendbadam, Fuskende en Andezan, zijn aldaer namen van Steden. Daer vloeyen eenige Vlieten voorby, die van 't Zuide komen, en zich met de wateren van Eusch vereenigen. Het Koorn en Aerdvrucht is 'er goed koop. Maer de lucht is 'er quaed, en veroorzaekt pyne in de oogen.

Eusch is een Stedeken en Kasteel van een zelven name. Het leit Zuid-oostwaerts van Andezan, en heeft twee poorten; welker eene, Ru, en de andere Manede heet. De lucht, en 't water is 'er goed. Eene Riviere stroomt door deze plaetze, die haren loop uit het Zuid-ooste heeft.

Zeven mylen bewesten Andezan, leit een Stedeken Merginan, en heeft Kasger ten Ooste leggen.

Door Merginan vloeit eene Riviere, met aengenaem water, die mede uit het Zuid-ooste komt, en haer met de wateren van de Stad Kuba vermengt.

Wyders heeft Achsicet, naby de Stad Chogenda genaemt, gelegen, vlakke Landsdouwen.⁺

Dicht daer by volgt de bergryke en voornaemste Landstreke van Fargana, palende, of altoos een gedeelte daer van, aen Turkestan. Aldaer valt Nafthe. Daer groeyen ook in 't wild veelderhande Boomen van uitstekende vruchten.

Uit Fargana zijn veel geleerde Mannen gesprooten; byzonder zekeren Alfergan. Hy word gegist omtrent op het Jaer acht honderd dertig of veertig geleeft te hebben. Hy heeft een Boek van de Zon-wyzers, in 't Arabisch, beschreven: en een ander, van de beschryving en gebruik van het Astrolabium. Hy heeft ook zoodanig in de Rekening en Uitcyfering des Hemelsloop, uitgemunt, dat hy doorgaens de Rekenaer of Cyferaer genaemt wierd. Heeft mede een Boek, over de gronden der Sterkykerye, uitgegeven.

Fargana is de naem, zegt Gool, van een Landschap, en ook van des zelfs Hoofstad: hoewel meerendeels door den naem van Fargana, by d' Arabische Schryvers, het Landschap, als Stad, verstaen word.

Fargana is, als Abulfeda schryft, de naem van een groot Landschap, over den Sihun of Gihun gelegen. Maer met den naem van het Landschap (zegt hy) word ook dikwils des zelfs voornaemste Stad en Hooft-stad verstaen.

Aldus word ook de Stad Andugan, welke na 't Noorde, twee dagen reizens van Chogenda leit, dikmael met den name van Fargana genaemt.

Aldus schryft zeker Persisch Schryver, dat Fargana, Andezan, Andekan of Andugan genaemt word, en gelegen is op de

+ Alazezi.

+ Haukal.

+ Allebab.

+ Allebab.

+ Haukal.

+ Gool.

[p. 487]

lengte van honderd en twee graden, en op de breete van twee en veertig graden en twintig minuten. En dewyl Abulfeda geheel en al die getallen van lengte en breete, Fargana toevoegt, na den voorgang van anderen, zoo schynt die mede met of door den naem van Fargana, Andugan, bedied te hebben. Maer in de Tafelen van Ulug Beig of Nasir, word, noch de naem van Andugan, noch de enkele naem van Fargana ergens vertoont; maer alleenlijk by hen Achsicet, een kleine Stad van Fargana, en gestelt op de lengte van honderd en een graed en twintig minuten, en op de Noorder breete van twee en veertig graden en vyf en twintig minuten.

En⁺ dewyl warelijk die Schryvers geene andere Stad des Landschaps van Fargana, hoewel zy veele Steden daer van gedenken, met de woorden van Fargana begiftigen, zoo schynen zy gewisselijk de Stad Achsicet, Achsiket of Achsikath, voor een en de zelve gehouden te hebben, welke door den naem van Fargana moesten verstaen worden, indien het eene byzondere Stad zoude zijn.

En het woord Achsiket schynt uit Achssid, dat een byzondere naem der Koningen van Fargana was, volgens Elmacin, en uit Kat, gesmeed te zijn: welk Kat ook by de Moegalen of Tartaren, gesprooten uit de Volken van Mawaranahr, een Throon of Koninklijke Zetel bedied; en maekt dit woord, gevoegt by andere namen, veele namen⁺ van Steden in Mawaranahr gelegen, als, Isbenkat, Tunkat, Benkat en andere.

Fuskende, eene Stad in Fargana, is twee dagen reizens van Andezan, en een dag van Usch, Oostwaerts. Daer zijn veele Boomgaerden, en Wynbergen; beneffens goed Water. De Lucht is 'er matelijk warm.

Men zegt noch in Fargana eene plaetze te zijn, Buruzehsam genaemt, die in gansch Mawaranahr zijn weerga in groote niet heeft; of daer meer Dorpen rondsom zijn; en daer de leeftocht beter koop is.

In de Landstreke van Achsiket is een Zilver- en Goud-myn: en op het gebergte Serech valt Quik-zilver; desgelijks is in de Landstreke Rustaizerm eene Myn-grave van Quik-zilver. Ook valt 'er Yzer.

De Vliet Sihun, die in deze Landstreke Hezne genaemt word, schiet van het Ooste Noordwaerts door een gedeelte dezes gewests.

Vyf mylen van Andezan leit, volgens Hefteklim, de Stad Chuzend, Westwaerts. De Stad en Kasteel zijn braef gesterkt. Daer zijn veele vruchten: doch de Menschen zijn oog-pyne onderhevig.

In de Landstreeke van Chuzend is een plaetze, Kendbadan, en anders ook Destderes genaemt. Het Land is 'er vlak, en winden onderhevig.

Chuzend leit op de Zuider Oever van den Stroom Sihun.

Van Chuzend tot aen Kasger is eene reize van vyf en dertig dagen; en van Samarkand omtrent tien dagen reizens.

Negen mylen van Mergaman, Zuidwaerts, leit een Stad of Plaetze, Espere geheten. Zy heeft Tuinen en Wateren, die tot aen Sceher en Kuba stroomen.

+ Warner.

+ Gool.