De Nederlandse revolutie van de achttiende eeuw 1780-1787

Oligarchie en proletariaat

[p. 303]

Bijlage 1

een egt verhaal weegens het totaal plunderen van mijn ondergetekende op den 24 juni 1787 op hellevoetsluys

alsoo daar buyte het fort een niewe herberg in gewijd wierd en het volk dronken en vol daar van daan kwam zinge alderlij oranje liekens hetwelke doomienee huygens aan zijn voorduer stond niet konde hoore maar een van dat volk aangreep en zij dat hy dat niet doen en mogt dat zulks teege de plaake van den Lande was waarover dat dronken volk soo gebelgd werd dat sij den doomienee braaf op sloegen en vervolgens zijn glaase in sloege en toe met een volle ren naa mijn huys kwaame en daar ook wat glaasse in slaande en gooyde en toe weer naa den domienee lieppe. Maar alsoo daartoe twee schiltwagte kwaame daar niet veel deede als med steene de glaase ingooyde. in die tusse tijd had ik ook 2 schiltwagte gekreegen maar die hebben sij niet onsien. Maar hebbe toe eevenwel al an stuk geslaage en gegooyt wad zij maar konne waar op zij weer naa den domienee lieppe en verder de glaase in gooyde waarop ik aan de 2 schiltwagte vroeg waarom hij het volk niet verboode. maar ik kreeg tot antwoord dat zij daar geen order toe hadde, waarop ik de 2 schiltwagte zij als zij dad nied dorsten doen dat ik dan gewel met geweld te keer souw gaan als zij weer kwaame. waarop sij zavonds ten 11 uuren med soo een ijselijk woede weer kwaame wel 4 à 600 mensen en soo sterk met steene gooijde dat mijn vrouw in de kamer(?) zijnde om wat te bergen haar een steen tegen het hoof goyde dat zij voor dood neer viel. wij zulks ziende wierde boos soo dat ik met mijn twee zoons na boove op de zoosietijts kaamer liepe en vroege of het nog niet lang genoeg was. maar dat was pik op vier maar gooyde nog even sterk soo dat ik aan mijn soons order gaf om te laade en daaronder te schieten hed welk van die uitslag was dad wij daar 2 dood schoote en 5 kwetse waarvan een nog aan zijn wond overleede en een zijn arm is afgezed waarop zij mijn huys verliette en wegvluchte tot den 25 dito smorgens ten 12 uure wanneer dat gekoome was de leenmanne (Alderwerelt) met de stadhouder Brender à Brendes met vier dienders uyt den Briel. ik seg op die tijd kwaam soo wel het volk van slans werf als

[p. 304]

boeve van buyte en maatroose van de scheepe in soo overmagtige aanvalle dat wij genootsaakd wierde te vlugte. dog toen wij vlugte hoorde ik brendes a brendes teege het grauw segge hakke hakke maar jongens, wel plunderen maar niet steele wand dan zou ik U moette vatte waar over ik soo boos wierd als mijn vrouw mijn nied hadde teege gehouwe ik hem zeekerlijk doot geschoote zou hebbe en hebbe mijn toen den 25 en 26 en 27 dito soo totaal geplunder en gestoole dat wij met ons 5 naakt en bloote moeste vlugte te nied meer als wij aan hadde den eene hier en den andere daar soo dat wij in geen vijf daage van elkandere wiste soo dat wij ten laatste hij onse vriende in den haag bij malkandere weederom kwaame tot onser aller blijschap dad wij malkaar nog fris en gesont mogte zien en bij welke plundering wij een verlies hebbe geleede van 20000 guide behalve nog een vast inkoome van 6 guide alle dag behalve nog mijn winkel en mijn aangenoome werke die ik altoos had en daar is nog gekoome ten laaste dad ik ingedaagd omme den 28 sept. 1789 te compareeren voor Den hoove van holland Zeeland en vriesland en med een bij mandement aresd geleg op die gelde welke mense van mijn op intres hadde. Soo dat Ued. wel begrijpe kan mijnheer dat die laaste korting met hed verande van de lijst bij welke ik per loopende week 56½ liever (livres) minder trek mijn al vrij wat ter harte heeft gegaan. derhalve soo stelle ik mijn in Ued gunst en voorspraak indien Ued daar wat aan doen kan en blijve Ued alle agting

St. Omer Den 23 sept. 1789

Mijnheer Ued. dienaar

Anthoni van Gogh

(coll. D.P., R)