Maerlant's werken, beschouwd als spiegel van de dertiende eeuw

[p. V]

AAN DE NAGEDACHTENIS
MIJNER OUDERS.

[p. VII]

Voorrede
voor den eersten druk.

Op het punt om mijne Academische studiën te besluiten, gevoel ik mij verplicht, aan mijn proefschrift een enkel woord te doen voorafgaan, ten einde U, mijne Hooggeleerde leermeesters! mijn oprechten dank te betuigen. Dat is wel vooral eene behoefte voor mij, die gedurende mijn, van den gewonen regel in vele opzichten afwijkend, studentenleven ruimschoots in de gelegenheid ben geweest, om niet alleen U ex cathedra te hooren spreken, maar ook Uwe welwillendheid persoonlijk te ondervinden.

In de eerste plaats breng ik mijn' dank aan U, Hooggeleerde moltzer, mijn hooggeschatte promotor. Was het mij door den loop der omstandigheden slechts ten deele vergund Uwe lessen bij te wonen, tot Uwe gastvrije woning toegelaten, mocht ik menig aangenaam en leerzaam uur in Uwen gezelligen huislijken kring doorbrengen, en genieten van Uwen heilzamen raad en Uwe welwillende hulp, die mij ook bij het bewerken van dit proefschrift zoo uitnemend te stade kwamen. De herinnering daaraan zal zeker tot het gelukkigste blijven behooren, wat ik uit Groningen met mij neem.

Met niet minder dankbaarheid zal ik blijven gedenken, wat ik aan U verplicht ben, Hooggeleerde francken. Uwe humaniteit toch maakte het mij mogelijk, in vrede te leven met het Besluit van 1815, waartegen ik sinds lang een' strijd voerde, die toch hopeloos voor mij was. Aan Uw onderwijs dank ik het, dat ik in 't vervolg de classieke philologie zal kunnen bewonderen, en begrijpen kan, dat ik er zelfs eene volle liefde voor had kunnen opvatten, indien mijn hart in zijne keus nog vrij geweest ware, toen ik Uwe lessen begon bij te wonen.

Ook Uwe welwillendheid te mijwaart, Hooggeleerde van der wijck, dringt mij, U openlijk dank te zeggen. Niet minder ben ik verplicht aan Uwe vriendelijke belangstelling in mijn' persoon,

[p. VIII]

waardoor ik mij steeds verkwikt en versterkt gevoelde, dan aan Uw onderwijs, zoowel in de academische gehoorzalen als daarbuiten, waardoor mij een beter inzicht in de raadselen van het leven is verstrekt.

Dat ik mij niet dan aarzelend in de rij Uwer leerlingen durf plaatsen, Hooggeleerde hecker, is weder enkel aan de omstandigheden te wijten, die mijn lot hebben bestuurd. Evenwel in weerwil van de slechts oppervlakkige kennis, die ik mij van Uwe behandeling der geschiedenis heb verworven, durf ik het er gerust voor houden, dat ik onder andere omstandigheden Uw leerling zou zijn geworden. Doch zeer zeker heb ik overvloedig Uwe welwillendheid te mijnen opzichte leeren kennen, en mij werkelijk opgewekt gevoeld door de bezieling, die mij steeds, wanneer ik U hoorde, door U werd ingestort, en daarvoor bied ik U mijn welgemeenden dank aan.

Heeft iemand reden om zich aan U, Hooggeleerde Heeren, verplicht te gevoelen, dan ben ik het wel, die ἑϰὼν ἀέϰοντί γε θυμῷ, als vreemdeling tot U overkwam, schipbreukeling als eens Odysseus in het land der Phaeakers, onbekend met hetgeen hem te wachten stond, en niet wetend, dat een vorst als Antinoös in dat vreemde land het gebied voerde.

De welwillendheid, waarmee de civitas Academiae Groninganae mij opnam, deed mij vergeten, met welk een' weemoed ik na eenige jaren van studie de Leidsche hoogeschool vaarwel zeide, en mijne vrienden dáár verliet, om mij onder vreemden te begeven. Nu valt mij, door de ondervonden vriendschap, ook het scheiden van Groningen niet gemakkelijk, maar thans is het mij toch gegeven bij het heengaan uitsluitend aangename herinneringen met mij te nemen, wat Leiden mij niet alzóó vergunde. Toch mag ik ook op mijn' studietijd te Leiden met erkentelijkheid terugzien, en terwijl ik aan allen, wier onderwijs ik dáár heb genoten, mijn verschuldigden dank betuig, is het mij eene behoefte in het bijzonder een woord van innige vereering te wijden aan de nagedachtenis van den Hooggeleerden van hengel, die mij met Zijne welbekende hartelijkheid in Zijne woning ontving, ook al moest ik hem teleurstellen door de studie der theologie voor die der letteren te laten varen.

[p. IX]

En nu ten slotte: niemand, hoop ik, zal het mij ten kwade duiden, bij het verschil in de mate der dankbaarheid, dat ik, evenals een rhetor het gewichtigste zijner argumenten tot het laatst bewaart, zoo ook den warmsten dank tot het laatst verschoof, om dien tot U over te brengen, Hooggeleerde de vries, aan wien ik zonder twijfel de grootste verplichting heb. In U vond ik mijnen leermeester en leidsman te gelijk, want door U heb ik leeren begrijpen, wat wetenschap is, en wat er voor degelijke wetenschappelijke studie wordt vereischt. Door U is mij liefde ingeboezemd voor een bepaald vak van wetenschap en dientengevolge aan mijne verdere studie eene bepaalde richting gegeven. Daarom is mijne liefde voor dat vak samengegroeid met mijne eerbiedige genegenheid voor U, die mij steeds met raad en daad ter zijde stondt, en mij tot steun en troost waart als ik soms dreigde wankelmoedig te worden. Doch vergun mij hier mijne dankbetuiging af te breken. Moge ook de stof daarvoor overvloedig zijn, door vele woorden vrees ik te zullen verzwakken, wat ik liefst zoo sterk mogelijk wenschte uit te drukken.

Met een hartelijk ‘vaarwel!’ en een ‘tot weerziens’ gericht tot U, mijne Academievrienden, wier vriendschap ik immer op hoogen prijs blijf stellen, eindig ik deze voorrede.

J.T.W.

Groningen, 27 Maart 1877.