|
| |
Nv beghin ic die passie christi ihesu gebenedijt die selfde straten cromten ende rechten alsoe hij sijn sware cruus ghedraghen heeet van pylatus huus totten berch van calvarien.
In deser manieren als ic voer gescreven hebben descenderende vander piscine Sijn wij gecomen tot een cruustraet Ende an die rechterhant werden ons ghewesen een cappel
| |
| |
daer die heydenen nv ter tijt een paerdestal of hebben ghemaeckt ende is die plaetse daer ihesus ghebenedijt in ghevanghen sath eer hij ghepresenteert wert pylato den rechter, daer nae gheghezelt is gheweest in dese plaetse, daernae wt dese karcker gheleyet wert in die vierschare Ende pylatus arbeiden seer om van ihesum ontslaghen te werden ende presenteerden dit onnosel onbevleckt lam goods den volcke Segghende. Ecce homo syet hyer een mensch gheghezelt mismaeckt bespoghen ende bespot Of pylatus hadde willen segghen Dese confuys hebbe ic ihesum an ghedaen, laetet hyer mede ghedaen sijn want ic en vinde gheen sake in ihesum daer hij doer schuldich soude wesen den doot. Item Van dese paerde stall een weynich voorts gecomen op dese cruusstraet Ende an die lufterhant staet pylatus huus twellick ghevluchten staet als ic voer gheseit hebbe anden groten ronden boghe locus litostrotos ghenoomt, twellick die plaetse is daer die Joden hoer wimpelen ende banieren wtstaken, aldaer den heer ihesus vertoent wert den volcke gheghezelt. Item Op dese plaetse om hooch, sach ic inder mueren ghemetst twee grote vierkante herde stenen, op die een stont ihesus ghebenedijt ende op die ander stont pylatus als hij sentencie ghaff over dit sachtmoedighe lam gecruust te soude werden. Nota. Pilatus huus is een groot vervallen regiement, staende beneden ghelijcke der straten ende wert bewoont van die turcken Ende is die plaetse daer Cristus ghebonden gheslaghen gheghezelt ende gecroont is geweest ende veel deser ghelike tormenten. Nota. In dit huus en werde niemant van onse peregrinen in ghelaten. Item Teghens pylatus huus over om hoogh saghen wij staen Coninck herodes huus op enen berch, alsoe hooch als een mit eenen swacken arme soude op moghen werpen ende is Casteels ghewijs ende is mit veel trappen opte climmen Ende is oeck nv ter tijt een schole der onghelovigher kinderen Tot
| |
| |
welke huus Die Joden mit onse ghesontmaker ihesus gebenedijt doer beveel van pylato die trappen op ghetorst hebben tot dit hoghe casteel des conincks herodes. Herodes vernemende den toecoomste Christi was seer verblijt alsoe hij veel van ihesum ghehoort hadde, van sijn wonderlike teykenen ende mirakelen, alsoe dat hij dachte veel nyeus van ihesum te syen ende te horen van sijn leringhe ende van sijn teykenen ende mirakelen. Ende als nv die joden presenteerden dit sachtmoedighe lam den coninck herodes mit veel diversche loghenachtighe accusatien, sonder ophouden alle die weer doende die sij muchten om den coninck herodes te vriende te crijghen tot horen wille, want sij merckten dat pylatus altoes hoer contrarieerden om ihesum vrij ende quyt te laten, Herodes verstaende der Joden clachten, heeft den almachtigen godt voer hem ghestelt, hem ondersokende van sijn leringhe van sijn discipulen ende van sijn mirakelen, mit veel deser ghelike, ende van waen hij gheboren was, Wat subtile vraghen ende qwestien die coninck herodes voortbracht, ihesus stont als een stomme ende en sprack een woort niet Ende hoe die joden ihesum ghebenedijt handelden stieten ende stommelden Sij muchten alsoe sij wilden, ihesus dit onnosele lam en sprac efter een woort niet. Herodes verwonderden hem seer ende schout ihesum vuyl voer een dwaes voer een soth, mits oeck versmadende alle sijn gheselschap die ihesum daer ghebrocht hadden ende tot een teyken van dien Soe toech die coninck herodes dit sachtmoedighe lam ihesum ghebenedijt een with cleet an tot bespottinghe Ende van stonden an soe hebben dese verwuede honden mit ihesum ghebenedijt, alsoe bespot ende alsoe bespoghen mit desen ghecks rock, dese trappen weder om neder ghelopen ten huyse van pylato. Ende hebben niet gherust mer sonder ophouden ihesum beschuldigende voer den rechter pylato ende wilden hem van
| |
| |
lijff ter doot hebben. Pylatus was der sake seer beducht ende socht altijts manieren die Jode te voldoen ende ihesum vrij te laten ghaen Twellic die Joden wel wisten ende werpen hem een ander clausul voor hooft Ende ryepen ghelijck mit luyder stemmen Jonck ende oudt O pylate stadthouder van weghen des keyserlike majesteits, wij willen dat ghij ihesum van nazaret Crucen. Crucen. Crucen. sult ende isset dat ghi onsen wille niet en volbrenght Soe en sult ghij des keysers vrient niet sijn, want wij sullen over v claghen ende dijn beschuldigen voer die keyserlike majesteit ende du pylate sulste verlaten werden van dijnen dyenste Aldus soe syet wat ghij duet Helpt hem doer van stonden an, wij en moghens niet langher syen Ende soe wat ghij daer an misdoet sellen wij Jw des wtdraghen Dat noch niet ghenoech en is, sijn bloet comet over over ons ende op alle onse kinderen. O ghij vermaledijde Joden, verhert versteent verduvelt, ghij ontfanckt mits dese woerden een ghruwelike vervaerlike anxtelike plaghe op dijnen halsen Wantet is noch alsoe huyden op desen dach, datter noch vant gheslacht is binnen iherusalem die, van dese crijters ende ropers van hoeren zade voorts gecomen, waneer van dese vrouwen enyghe vruchten ter werrelt brenghen Soe hebbense een deels gheronnen bloets op horen hoofden Tot een wrake ende teyken dat sij schuldich sijn int bloet ons heren Christo ihesu ghebenedijt Ende oeck mede tot een wrake van die, soe is oock dat ghehele ghansghe lant aldus desolaet ende blijvet onghackert ende onghebouwet, daer ic breder van schriven sal op sijnen tijt. Als nv pylatus merckten dat hij niet en proficeerden, mer altijts den thoorne ende den op loop meer ende meer wert Ende boven al als hij hoorden dattet sijn officie te na ghaen soude Soe vyel hij heel van die planck ende heeft ihesum den Joden te voeren ghegheven horen wille mit hem te doene Ende ghaf
| |
| |
sentencie over dit onnosele onbevleckte lam ihesum ghebenedijt, dat men hem crucen soude Ende van stonden an toghen sij ihesum weder omme in dese voerscreven paerdestalle ter tijt ende ter wijlen toe, dat die Joden dat vervaarlijke cruce bereyden wt den ruwen. Item Ic segghe dat dat gheen mensche ter aerden en mach wt spreken die grote laste die onse gesontmaker dese tijt leet van bespottinghe van gheselinghe van croninghe Ende bijsonder was dat een grote lasteringhe voer christo ihesu gebenedijt Int opclimmen ende int ofclimmen Van Coninck herodes casteel ende weder omme tot pylatus huus Want als wij stonden tusschen dese twee huusen van herodes ende pylatus ende waren anschouwende die circunstancien den opghanck ende den neder ghanck des gheberchts Soe schijnt een sijn herte te bersten van mededoghen ende benautheit Alsoe dat ic nyemant en sach van onse peregrijnen die mit droghen oghen van hyer ghinc, ymmers die minrebroeder die inden naeme van den guardiane ons allen onderwees die circunstancien als hyer merkeliken verclaert wert, en conde ons nauwelike verclaringhe gheduen alsoe bitterlike schreyde hij Nota. Die oock mit enygher andachten dese herodes huus ende pylatus huus hoer beyder circunstancien doersicht, die weet wat strael des banghicheyts hij ghevoelt doer sijn herte schyeten. Des beveel ic allen edelen ende onedelen heren mannen ende vrouwen die dese heilige plaetsen mede mit aendachten doer syen hebben, wan(t) bijsonder is een sijn herte al hyer ontruert. Item Om nv voorts te verclaren dat bitteren lijden Christi ihesu gebenedijt Soe segghe ic als dese vertwifelde honden ende felle Joden dit vervaerlike houte des cruces bereyt hadden, half te deghen ende half tondeghen wt den ruwen, Want sij waren alsoe verwoet ende durstende na dat bloet Christi, alsoe dat sij hem soe langhe niet en konden gheleghen
| |
| |
om dat cruus te deghen te maken Mer sijn mit groter onghenadicheit ghelopen tot dese voerscreven paerde stal ende hebben mitten heer ihesum wt dese paerde stal comen torsen, al treckende al slepende al slaende totter plaetsen daer dat vervaerlike houte des cruces bereyt lach Ende hebben onwaerdeliken dat sware hout des cruces van .xv. voeten gheleyt op die teeren schuderen Christi ihesu ghebenedijt ende is voert ghecropen mits desen swaren laste nae den berch van Calvarien. Inden eersten een weynich neder ghedaelt van pylatus huus Soe is dit sachtmoedighe lam ter aerden ghesturt mittet swaere houte des cruces als offet een osse waer gheweest. Ende die steen daer ihesus ghebenedijt desen swaren val op vyel, die wert ons ghewesen ghemetst in die sijdel muere an die sijde der straten daer coninck herodes casteel staet, en is niet veer van pylatus huus, doer die poorte loco litostroto ghenoemt. O bermhertighe godt, sytstv alre aldus vermoedest, dijnen wech en is noch niet dan beghonnen, want ghij sijt noch wel vijf hondert treden van veronicaes huus Ende veronicaes huus voorts, sijnt noch wel vierdalfhondert treden totten berch van Calvarien toe Alsoe dattet in als sijn neghenhondert treden ende omtrent twee ofte drien tneghentich treden van pylatus huus of der doren vanden heilighen tempel Calvarien toe. Item In deser manieren is onsen heer ihesus ghebenedijt mit groeter vermuetheyt op ghestaen ende themet neder ghedaelt mit desen swaren laste des cruces ende is gecomen ter plaetsen daer die moeder ihesu gebenedijt stont mitten anderen vrouwen ende sach hoer ghebenediden sone soe deerliken comen crupen als een worm, mit desen vervaerliken swaren laste des cruces, bespot, seer jammerliken bespoghen, jae alsoe deerliken beghaet alsoe dat sijn gottelike aensicht heel wt der kennisse was en gheleeck hem selven niet. Want van sijn gebenedide hooft off tot die plante sijnre vueten en was (gheen) ghe- | |
| |
sontheit Ende ten is oeck sonder twijfel gheen tonghe ter werlt die soude wt kon(n)en spreken, noch gheen herte en soude kon(n)en beghripen den rouwe die maria in haer maeghdelike hert leet als sij haeren lieven sone in dese ellendicheit sach, ymmers dat swaert des rouwen doer-sneet ghansgh dat maechdelike hert van maria ghebenedijt ende vyel in ommacht ghans van haer selven Ende daer dit gheschiet is, op dese plaetse heeft heelena die waerdighe coninginne een kerck laten maken ende is genoomt maria de pasmo, die nv heel vervallen ende verdurven is. Nochtans en mach in die selfde stede nyemant vanden heydenen tymmeren, bij mirakele van godt alsmen ghelooft, wantet dickwils beghonnen is ende altoes ghevonden wert datter gheen timmeringhe blijven en mach, ende ic besach dese plaetse wel ende wasser in ende is nv ter tijt nietste reynliken, want die turcken hoer beesten in stallen, ende staet an die lufter sijde van dese strate an die selfde sijde van pylatus huysinge niet verde. Nota. Tot dese plaetse maria de pasmo genoomt was oeck die vuerighe vrouwe veronica gecomen, mit die bedruckte maghet ende moeder ihesu maria ghebenedijt, die welke onsen heer christi ihesu ghebenedijt reyckten den doock, op dat hij sijn godtelike aensicht daer mede reynighen soude, twellick gheschyet is. Alsoe dat die guedertieren ihesus sijn ghebenedijde aensicht perfecteliken in ghedruckt heeft in manieren offet mit handen gheschildert waer, welken doock ons huyden te daghe noch vertoent wert te romen in sinte pieters kercke. Item In deser manieren is onse ghesontmaker ihesus ghebenedijt vast voorts gecropen dese langhe strate neder mit sijn sware cruus totten hoecke van eenre cruus straete toe, daer veel menschen verghadert stonden om dit spectaculum te syen, want het was marrickt dach alsoe dat alle die luyden rondts omme iherusalem wt den derpen gecomen waren binnen iherusalem om hoer huenderen
| |
| |
eyeren etc. te vercopen. Onder al dit sachtmoedige lam ihesus gebenedijt niet meer moghende ende verlast wesende mitten houte des cruces, alsoe dat die Joden overmits hoer tobben ende thezen en muchten oeck niet meer ende werden muede, ende hebben mercke ghehadt op dese cruustraet op enen Symon Cyreneus die oeck tot dese plaetse ofte spectaculum gecomen was wt den derpe van alexandrien welke symon vanden Joden mit ghewelt ghetoghen wert wt den volcke ende muste dat cruus ons heren helpen draghen. Ende in deser manieren heeft onse gesontmaker ihesus gebenedijt een hulpe ghecreghen op dese cruustraet ende is voorts gecropen mit desen swaren laste dese slinckerhant op tot enen hoke van eenre strate twellick is enen driespronck. Hier werden ons ghewesen die plaetse daer die vrouwen stonden ende verwachten haren bloedighen meester ihesum gebenedijt ende beschreyden sijn bittere passie wt compassie ende mededoghen Ende onse ghesontmaker Christus gebenedijt rusten mitten cruce op desen driespronck Ende sprack alle vrouwen toe van iherusalem ende seyde O ghi dochteren van iherusalem en wilt niet screyen op mijn Mer schreyet over v selven ende over v kinderen Ende verhaelden mit kurten woorden die plaghen die hoer genakende waren, die welke gheschyeden souden sub Tytho et Vespasiano Alsoe dat die vrouwen noch seggen souden Salich is dien buyck die noch gheen vruchten ter werlt en hevet ghebracht ende souden noch roopen, mit die berghen ende hovelen bedecket te willen sijn, overmits groten laste die haer ende haeren kinderen over souden comen, twellick ic langher ende breder verclaren sal Als ic descendeer den heiligen berch van oliveten ende come ter plaetsen daer godt almachtich van dese miserie ende ellende vertoghen heeft mit wenenden oghen. Item Mits desen woorden ende meer anderen woorden is onse gesontmaker ihesus gebenedijt, dese rechterhant op- | |
| |
geclommen mit desen swaren laste een langhe strate. Mer van desen driespronck soe verde comende alsmen mit enen bal werpen soude, is dit onnosele onbevleckte lam ghepasseert mit sijn ghebenedijde cruce dat huus des heilige vrouwe helena veronica, daer ic voer of gescreven hebbe Ende is al voorts gecropen van dese vervallen huysinghe een groot reeck tot een overdeckte ende overwulfde strate, nv ter tijt slaende die rechter hant op totten berch van calvarien toe. Item This alsoe dattet huus van die heilige vrouwe Veronica niet verde ghestaen en heeft van die poorte van iherusalem daer ihesus doer croop na den heiligen berch van Calvarien toe, twellick merkelike ghenoech blijckt. Item In deser manieren is onsen heer ihesus gebenedijt mitter tijt vast voort gecropen mit groten pijne ende swaren laste dese voerscreven straten op ende neder na dat sij verheven leggen ende is ten laetsten gecomen ter plaetsen daer ihesus gebenedijt enen swaren val vyel, welke stede gheteykent is mit enen steen omtrent tien treden van die doere des tempels van Calvarien Ende hyer bij was ons noch een ander steen gewesen bij die muyre, welke noch merkelijke teykenen heeft des bloets ons heren ihesu christi Ende die dit leest macht ter herten nemen ende overdencken wat onsen heer voer onse alre sonden gheleden heeft. Want ic nv gedeclareert hebbe, die rechte strate die wij peregrijnen ghewandelt hebben, alsoe godt almachtich sijn gebenedide cruce gedraghen heeft van pylatus des rechters huus of totten heiligen bergh van Calvarien toe. Item Daer onsen heer ihesus voer den berch van calvarien neder vyel mit sijn gebenedide cruce, daer vyelen wij oock neder op onse knyen ende deden onse devotie ende alsoet avont gheworden was ende oeck allegader wel vermuet waren Soe was onse anderde processie hyer mede ten eynde dese sinte laurens dach. Die minrebroeders ghinghen mit onse vrouwen na hoer logys
| |
| |
toe ende wij na dat patriarchs huus toe twellick daer dicht anden tempel des heiligen graves gevluchten staet ende athen ende droncken desen avont dat ons godt verlyenden ende rusten voorts desen nacht hardt ende wel opter aerden. In deser manieren desen dach ende nacht over ghebracht tot des anderen daghes toe, ende was frijdach, Soe sijn wij des merghens ghelijck opghestaen ende gegaen opten heiligen bergh van syon Aldaer wij misse hoorden.
|
|
Auteursrecht onbekend