|
| |
| |
| |
Tweede bedryf.
Eerste tooneel.
FLORIS, WILDERT.
binnenkomende, tot Wildert.
Waer is nu die vreemde heer?
Hy zal apparent reeds vertrokken zyn.
Dat doet my spyt: het ware my aengenaem geweest, had ik met hem over onze loffelyke kunst kunnen spreken. De vreemdelingen zyn doorgaens met meest voordeel te raedplegen; zy vleijen minder als degenen, die zich onze vrienden noemen. Heeft hy myne stukken bezigtigd?
Ja, ik heb ze hem getoond.
En hy scheen een kenner te zyn, zegt ge?
In den eersten abord, ja; maer toen hy aen myn landschapjen arriveerde, merkte ik wel dat hy 't niet was.
| |
| |
Hy zeide, dat het slecht geschilderd en dat er de natuer door te brillante couleuren in geoutreerd was.
Hy had misschien geen ongelyk: een schilder moet altyd in aendacht nemen dat de kunst natuer worde, maer de natuer geen kunst. Dit heb ik ook in alle myne voortbrengsels trachten in het oog te houden, vooral in 't stuk daer ik aen werk. Maer nu ik er aen denk, Wildert, ik heb u daer nog niet van gesproken: bezie het eens; ik ben nieuwsgierig om er uwe gedachten over te hooren.
neemt er de gordyn af.
Ha! 't is charmant!
(Hy wil de bie afslaen, die Quinten er op geschilderd heeft.) Wat is dat?.... bravo, papa! bravo! zie daer uw chef-d'oeuvre!
zie ze.
Nu ja, wat wilt gy daermeê zeggen?
Dat gy nooit iets beters geschilderd hebt dan die bie.
| |
| |
Ik? geschilderd? (Hy wil ze er ook afslaen en bespeurt eindelyk van naby dat ze waerlyk geschilderd is.) Wat is dat?
Gy schynt er u ook over te verwonderen.
Ik sta verbaesd! wie mag ze daerop geschilderd hebben?
Comment! hebt gy dat niet gedaen?
Wel neen; gave de hemel dat ik zoo schilderen kon! Zoo heb ik nooit iets gezien! (Hy belt.) Hélà, Philip! Emilia! Hélà!
| |
Tweede tooneel.
De vorigen, PHILIP.
Wat is 't, meester Floris?
Wie heeft hier van daeg reeds in myn schilderkabinet geweest?
Niemand buiten dien italiaenschen heer.
tegen Wildert.
Zou hy dat gedaen hebben?
| |
| |
tegen Philip.
Hebt gy hem niet bezig gezien?
Neen; doch ik ben niet altyd hy hem gebleven.
Neen, meester; zoo aenstonds liet ik hem uit.
Loop hem gauw achterna, tracht hem hier weder te brengen; ik wil dien wonderbaren meester leeren kennen.
Ja maer, ik kan niet loopen, meester; ik heb door overhaesting mynen voet dezen morgen verstuikt.
Wel, dan zal ik 't voor u doen.
Hy moet nu reeds verre weg zyn.
Dat is niets: 'k zal hem wel weten te decouvreeren, papa; hy is gemaklyk te kennen aen den grooten mantel dien hy draegt: ik repondeer u dat ik hem hier zal emmeneeren.
(Af.)
de bie andermael beziende.
Hoe treffend! Een Apelles kon niet beter schilderen.
| |
| |
| |
Derde tooneel.
FLORIS, PHILIP, EMILIA.
Hebt gy daer niet op my geroepen, vader?
Nu, hier ben ik; wat is er van uwe beliefte?
in gedachten verstrooid.
Niets, myne dochter.
(Floris en Philip volgen Wildert.)
| |
Vierde tooneel.
EMILIA, alleen.
Wat wil dat bedieden? is er dan iets gebeurd, of heb ik mynen vader ergens door beledigd, dat ik van hem geene antwoord kryg? hy heeft toch geroepen. Ongelukkige die ik ben! het schynt dat niemand ter wereld zich myner meer aentrekt. Ha! foei, Emilia! hoe durft gy dit denken? immers doet Quinten genoeg zien, hoe lief hy u nog heeft. O, het is zonderling, dat my die dochter van Goldini, waervan Wildert sprak, altyd in het hoofd speelt: zou het mogelyk zyn dat hy in der daed pligtig is? Hy heeft my nooit geschreven! (Na eenige bedenking.) Maer wat heb ik gedaen, toen ik weigerde hem te zien! waer waren myne zinnen! Philip zegt dat hy wanhopig vertrokken is, en ik, ik ben 't die hem in die wanhoop gestort heb! ja, ik ben 't... Zeker, moet hy nu gelooven dat ik hem niet meer lief heb, dat ik hem vergeten heb! Zeker, zal hy nu weêr, maer voor goed, vertrek- | |
| |
ken! misschien my verachten!... O, kon ik hem nog eens weder zien!...
| |
Vyfde tooneel.
EMILIA, QUINTEN.
die hare laetste woorden gehoord heeft.
Gy zult hem wederzien, Emilia! hier is hy.
Wat zie ik?... Quinten, gy?...
Ik zelf, nog geheel de uwe, nog zoo teeder, zoo getrouw als voorheen.
Hoe zyt gy hier weêrgekomen?
't Was my niet mogelyk dit huis te verlaten zonder u gezien en gesproken te hebben. De liefde voerde my terug.
koel.
De liefde zegt gy... nu ja, ik geloof u.
verwonderd.
Kunt gy daeraen twyfelen?
Voortyds twyfelde ik aen niets; nu twyfel ik aen alles.
| |
| |
Zoo gy daeraen twyfelen kunt, bemint ge my niet meer.
met kracht.
Dat weet de hemel, dat weet ik, hoe sterk ik u bemin; maer gy weet het niet meer.
Wat zegt ge daer, Emilia? heb ik die verwyting verdiend? Gy verbaest my door uwe koelheid.
Helaes, Quinten! daer was een tyd dat wy elkander niets te verwyten hadden; maer die tyd is met al myn geluk voor altyd verdwenen.
Ik heb u daer toch geene redens toe gegeven, lieve Emilia! ten minste, ik kan my over niets beschuldigen.
Over niets? durft ge dit zeggen? Zoo ge my niet sints lang vergeten hadt, zoudt ge zulks door brieven getoond hebben; maer, neen, ge gingt henen, zonder dat ik het wist, zonder dat ik sedert iets van u hoorde.
Ik kon u geene tydingen geven, Emilia; uw vader had my alle gemeenschap met u verboden; ook had het zeer moeilyk geweest u myne brieven te doen geworden; hoe ligt konden die in de handen van uwen vader vallen! Ik wilde u aen zyne verwytingen niet bloot gesteld zien. Eindelyk, ik had voorgenomen u nooit weder te schryven of te spreken, dan wanneer ik uwer waerdig
| |
| |
zou zyn. Ik werd het, en de liefde voerde my weder aen uwe voeten.
Neen, het bloote geval alleen bragt u hier weêr. Ik heb besloten voortaen den raed myns vaders alleen te volgen; myn hart heeft my te slechten raed ingegeven: ik zoek niet te varen als de dochter van Goldini.
De dochter van Goldini!... kent gy dat ongelukkig meisjen? Neen, Emilia, ons verwacht in tegendeel het gelukkigste lot.
sterk aengedaen.
Quinten!... gy kent ze dan?
Wel ja, heel wel. Maer wat deert u Emilia? gy zyt geheel ontsteld.
Het is dan toch waer hetgeen Wildert my zegde!
Wildert!... wat heeft die u gezegd?
Dat gy de dochter van Goldini...
Goede God! hoe kan het gebeuren! Wildert zegde dit! hy die
| |
| |
zelf haer ongelukkig maekte. O, is het voor een slechten mensch dan niet genoeg dat hy kwaed doe! moet hy er nog een ander mede betichten!...
Wat zegt ge? heeft Wildert dit gedaen?
Hy zelf, Emilia: ik heb er de bewyzen van.
Ongelukkige!... En ik durfde u verdenken! Ach, vergeef my, bid ik, myne onbezonnenheid!
Quinten, nooit heb ik opgehouden u alleen lief te hebben; zoo ik my nu misgreep, het sproot uit al te groote liefde voor u.
O, die woorden maken my tot den benydenswaerdigsten mensch der gansche wereld!
(Hy kust hare hand.)
| |
Zesde tooneel.
De vorigen, FLORIS.
die Quinten de hand zyner dochter ziet kussen.
Bravo! dat gaet wel!
Zoo! my dunkt, dochter, dat gy redelyk gauw zyt in kennis
| |
| |
te maken met vreemdelingen. Zie ze beide daer nu eens staen gelyk twee verwezene zielkens!
nog in verrukking.
O meester Floris! gy alleen waert er nog by noodig om ons geluk te volmaken.
Waerlyk!
(In gramschap.) Wie zyt gy, heerschap? ik ken u niet.
met gelatenheid.
Gy hebt toch den smid Quinten Matsys wel gekend?
beziet hem.
Wel hoe! gy, hier! Welk eene onbeschaemde stoutheid! wat komt gy hier weêr doen, daer ik u myn huis ontzegd heb?
Ik kom u weêr de hand uwer Emilia afsmeeken.
O, nog al schooner en schooner! Wel zoo, heer smid! was het niet genoeg, dat gy myne dochter het hoofd zot gemaekt, dat gy de rust van dit huishouden overhoop gesmeten hebt? moest gy ook onder myne oogen met myner dochter...? Wat houdt my tegen dat ik u...?
| |
Zevenste tooneel.
De vorigen, WILDERT, PHILIP.
Ik heb dien vreemden heer niet kunnen vinden. (Quinten ziende.) Maer... daer is hy.
| |
| |
gansch verbaesd.
Wat zegt ge?... is hy dit?
Zyt gy die vreemdeling, die daer zoo even hier is geweest?
op de bie wyzende.
En die deze bie op het portret myner dochter geschilderd heeft?
Hemel! Quinten, een schilder! is 't mogelyk?
Ja, Emilia, door u ben ik 't geworden.
O meester Matsys, vergeef my dat ik u... ik had het zóó niet gemeend... Ik bid u dus...
Hoe! gy my smeeken, meester Floris! neen, dat voegt my.
| |
| |
tot Quinten.
Maer hoe wonderbaer is dit alles toegegaen? vermeld my dat toch.
Herinner u het onthael dat ik van u ontfing, toen ik u, over drie jaren, nog smid zynde, uwe dochter afsmeekte; als zinneloos ging ik dit huis uit. Vier dagen lang duerde deze soort van bedwelming. Eindelyk, bedaerder geworden, kwam ik tot een besluit. Voorzien met het weinige dat ik na veel jaren arbeids gespaerd had, begaf ik my op reize. De liefde maekte my den langen weg naer Italie, ook te voet, ligter; gaf er my het penceel in de hand, en deed wonderen. De fortuin, zoo lang ongunstig, lachte my aen. Eindelyk, nadat ik my ruim twee jaren door geoefend had en my waerdig oordeelde om Emilia te bezitten, om uwen zoon te worden, kom ik naer myn vaderland terug, vlieg aen de voeten van Emilia, vinde ze nog even teeder, en heb niets meer dan uwe toestemming noodig, doorluchtige meester, (Hy valt aen de voeten van Floris.) om den gelukkigsten der stervelingen te worden.
valt haren vader ook te voet.
Met my!
Staet op, myne kinderen; uwe vereeniging zal uw en myn geluk uitmaken. (Hunne handen te samen voegende.) De hemel zegene uwen echt!
Zie daer, Quinten, de belooning uwer liefde en kunst.
| |
| |
Maer, meester Floris! weet gy dan niet.... mademoiselle, ik heb u immers verteld...?
Ha! ja, van de dochter des koopmans Goldini; niet waer?
Die deze Quinten zou ongelukkig gemaekt hebben?
Wildert by den arm vattende.
Eerdief! wat! durft gy zeggen, dat ik...
bang.
Ik heb precies dat niet gezegd. Toen ik in Italie was, vertelde men my dat er een Antwerpenaer dit meisjen zou geseduiseerd hebben; verders, heeft het gerucht er by gevoegd dat gy dit zoudt geweest zyn.
Neen, die Antwerpenaer zyt gy!
Ik kan wel verdragen dat gy myn vyand, dat gy myn medevrijer zyt of waert; maer zelf pligtig te zyn en een ander te betichten, neen, dat kan ik niet dulden.
Maer de preuven van uwe accusatie?
| |
| |
Hoe! gy moet preuven hebben? (Hy haelt twee brieven uit zynen zak, waervan hy er eenen aen Floris geeft.) Meester Floris, gelief dezen brief te lezen: uw correspondent uit Verona heeft er my mede belast. (Tegen Wildert, hem den anderen brief gevende.) En gy, gy zult, denk ik, de hand van Eleonora Goldini ook nog wel erkennen. Dit ongelukkig meisjen, ondankbare, bemint u nog. Zoohaest zy vernomen had, dat ik een Antwerpenaer was en my weder naer myn vaderland begaf, heeft ze my verzocht u dit haer laetste verwyt te overhandigen.
na den brief gelezen te hebben.
Wel zoo, heer Wildert! dat heet in 't fransch abominable!
in de uiterste vergelegenheid.
En vérité... ik... maer neen... ik weet, ik...
(Hy vertrekt.)
| |
Achtste en laetste tooneel.
De vorigen, behalven WILDERT.
Zyne lastertael kan onze vreugd niet meer verhinderen.
Neen, geven wy ons geheel aen de blydschap over!... Myn wensch is vervuld: ik heb eenen zoon, en 't is een schilder! en wat meer is, 't is Quinten Matsys! De hemel zy gedankt!
EINDE.
|
|
Auteursrechtvrij