|
| |
| |
| |
Vyfde zang.
Reinaert verschijnt vóór den koning. - Hij tracht diens gunst door honigzoete woorden te winnen; maer, krachtens de beschuldigingen tegen hem, wordt hij ter galge veroordeeld. - Hij peinst op de middelen, om zich uit dien slechten slag te trekken.
Toen men aen 't hof de aenkomst des gedaegden vernam, staken al zijne vijanden 't hoofd te samen. Reinaert onbevreesd, verzocht neef den Das hem door de beste straet te geleiden, en stapte, als ware hij 's konings zoon, met franken gelaet in: straks ging hij vóór Nobel staen, verzekerde dien van zijner getrouwheid en kloeg sterk over den laster, waervan hij 't voorwerp was geweest. De koning, langer met zijn pleiten en preêken niet gediend, stelt hem 't schenden zijnes vredes voor oogen, en doet Canteclaer, die hem hierop in de rede gevallen was, zwijgen. Nobel vergeet beide zijne mishandelde boden niet, doch
| |
| |
Reinaert wil dat dit hunner eigene roekloosheid te wijten zij, daer ze tegen zijnen raed gingen stelen. Wet en recht is verloren, zoo men aen hem wraek daerover durft nemen. ‘Koning, wil mij hooren, zegt hij.
Doe met my naer uwen wil:
Niemand brengt hier in geschil
Wat uw magt en voorregt zy:
Gy zyt heerscher over my -
Kunt my redden, of my schaên,
My doen zieden, my doen braên,
My doen hangen, of doen blinden:
Niemand zal u strafbaer vinden.
'k Ben geheel in uw bedwang;
Gy zyt magtig, ik ben krank,
Maer al staekt gy zelf my neêr,
't Ware u toch maer weinig eer
U op Reinaert dus te wreken!
De saemgezworenen tegen den Vos treden op, met Belijn den Ram en zijne vrouwe, dame Hawi, aen 't hoofd: ‘Laet ons, riep hij, ons hier een voor een beklagen.’ Vóór den zetel van Nobel gingen dadelijk staen, vergezeld van hunnen magen, Bruin, Isegrim en Tibert, benevens Tiecelijn de Rave, Panser de Bever, Bruineel de Gans, Rosseel de Eikhoren met zijner vrouwe Diewelijn, Canteclaer met al den zijnen en het Fret, van klein bejach. Ten gevolge dier gemeenschappelijk uitgebrachte aenklacht wordt de Vos gevangen.
Men put de rechtswelsprekendheid tegen den beschuldigde uit; doch deze overtreft al zijne aenklagers door hoofschen spraektrant: echter moet hij voor bewijzen van getuigen zwichten. Nobel veroordeelt hem ter galge, tot er de dood op volge.
Om niet ooggetuige dier familieschande te zijn, verlaet Grim- | |
| |
baert, met Reinaerts magen het hof: velen volgen hem, waeronder menigen die om Reinaerts ongeval niet kwaed zyn, en die zulks bloot welstaenshalve doen. De koning ziet met leed, dat zoo vele onbesprokene magen van Reinaert Grimbaert waren opgevolgd, en beweegt Bruin en Isegrim de volvoering van den hun vertrouwden last zoo veel mogelijk te verhaesten: ‘Vorst, er is eene galg in de nabijheid’ zegt de Wolf, al zuchtend. Tibaert scheldt hem als laf uit: ‘'k Bemerk wel, duwt hij hem toe, dat gij uwen last met tegenzin bij eener galge nakomt, voor uwe broeders Rume en Wijdelanken opgericht, schoon de Vos wel medeging om hunne doodstraf te aenschouwen. Hadt gij moed, 't ware al lang gedaen.’
Isegrim snauwt hem bits toe, dat hij zijns raeds niet noodig heeft en voegt er wat grof maer eigenaerdig bij:
Hadde ik maer een goeden strop,
Heden wist reeds lang zyn krop,
Wat zyn achtereind mag wegen!
De oude spot- en hoonlust van den patient is eindelijk bij dit woord van strop ontwaekt.
Rein, die lang had stil gezwegen,
Zei: ‘Myn heeren, kort myn pyn!
Tibaert geev' de sterke lyn,
Meêgebragt uit 's kosters schuer.
Schoon hy braef den koster beet,
Die ten kampe stond gereed.
Gauw, heer Wolf, maek u vooruit!
Dat geen vrees uw yver stuit'!
Tot een beul waert gy geboren.
Bruin, wees bly; ge zyt verkoren
| |
| |
Om uw neef, uw bloedverwant
Op te knoopen met uw hand!’
Nobel deed zyn wil verstaen:
‘Tibaert, gy zult medegaen!
Gy kunt klimmen waer 't moet zyn;
Kater, ga en draeg de lyn;
Houd u op uw post gereed:
Scheelde er iets, het waer' my leed.’
- Waerlijk, bij de monnikskruin die nog op mijnen schedel staet! roept Bruin, de raed is wijs: hij verlangt naer kloosterbier; welaen, gaen wij 't hem brouwen.
Bruin heet Tibaert voorop loopen met den stroppe, waer hij een bijzonder handjen van heeft.
Voor de taek, hun opgeleid.
Doch, eer Isengrim ging heen,
Riep hy vriend en maeg byeen,
Die by koning Nobel bleven,
Dat zy Rein, den fellen gast,
Niet verlieten - hielden vast.
Zelfs beval hy aen zyn wyf,
Vrouw Hersinde, op straf van 't lyf,
Dat zy Reinaert mêe bewaerde,
Ja, hem vasthield by den baerde,
Onbevreesd voor slag of stoot,
En al kostte 't haer den dood.
Reinaert sprak met korte woorden,
Dat zy 't allen duidlyk hoorden:
‘Isengrim, uw zorg is groot!
Stond ik aen uw schimp niet bloot,
| |
| |
'k Vroeg u zeker half genade!
Juich vry in myn schande en schade;
Maer, wat ik u bidden zou,
Laet Hersinde toch, uw vrouw,
't Waer' voor haer te harde straf.
Armkens waer ik in gerust heb,
Handekens die ik gekust heb,
Komen hier niet wel van pas.
Dacht ze aen 't geen ik voor haer was,
In de plaets van my te snoeren
Zou ze my den dood ontvoeren!
'k Zal niet vlugten, heb geen schroom.
Isengrim, myn goeden oom,
Tibaert, Bruin, verricht uw werk!
Want uw wrok kent pael noch perk.
Door uw onverzoenbren haet
Bragt gy my in dezen staet -
Rooft gy nu myne eer, myn leven,
Doch myn schand zal op u kleven.
Nu, ik sterve dan; maekt spoed!
'k Sterf gerust - met goeden moed.
'k Doe 't maer eens: ik moet er door,
En myn vader ging my voor
Even moedig; 'k sterf als hy.
Gaet, bereidt de galg maer vry!
Schande moet u wedervaren,
Wilt gy my nog langer sparen!’
- ‘Amen!’ antwoordde Isengryn.
- ‘Schande (vroeg de Beer)? 't mag zyn!
Schande moet hem wedervaren,
Die den dief nog lang zou sparen!’
- ‘Haesten we ons!’ viel Tibert in,
En hy sprong met blyden zin
| |
| |
Hen vooruit, hoewel de strop
Hem nog wee deed aen den kop,
En al viel hem 't loopen zwaer.
De andren volgden straks hem naer,
Zeer verheugd, naer wensch en wil.
Reinaert bleef gelaten, stil -
Zag bedaerd den vyand loopen,
Om den strop hem aen te knoopen;
Reinaert dacht: ‘Ik bang nog niet!
Mooglyk dat het nooit geschied'.
Ligt berouwt het nog dien heeren:
Laet ze springen, laet ze keeren,
Laet ze nu maer vrolyk zyn!
Groote vreugd baert dikwyls pyn.
Blyve ik langer in het leven,
Wil myn geest me niet begeven,
'k Breng hun groote zorgen aen.
't Is met my nog niet gedaen!
Dat zy ginder, zonder my,
Galg en strop gereed gaen maken:
'k Zal myn doel te beter raken,
Ja, nog toonen wat ik kan.
Heb ik door myn list bedrogen;
Maer nu zal de fynste logen
Komen, die ik ooit bedacht.
't Vond ze, al peinzend, dezen nacht.
Vorst en volk zal zy verbazen!’
|
|
Auteursrechtvrij