Nalatenschap. Dicht- en toneelstukken
(1856)–J.F. Willems–
Auteursrechtvrij
[pagina 65]
| |
Fenelon en de koe.aant.Een ander zing' den strydbren moed
Van onverwonnen helden,
Ik ril hy stroomend menschenbloed,
Ik gruw van oorlogsvelden.
My is de Christen meerder waerd,
Die 't beeld van God vertoont op aerd.
My is de Christen waerd en lief,
Wiens ziel, door deugd gedreven,
In liefde en ootmoed zich verhief,
Op 't hobblig pad van 't leven.
Voor hem alleen, alleen voor hem,
Verhef ik citersnaer en stem.
| |
[pagina 66]
| |
Hy zy gemyterd of gekroond,
Of met een py omhangen,
Indien de deugd zyn hart bewoont,
Dan wyde ik hem myn zangen.
Myn zangen, vloeit voor Fenelon!
Geen eedler' sterfling zag de zon.
De brave Bisschop werd verneêrd
En uit het hof gebannen,
Waer Maintenon alleen regeert,
Een vrouw, met dartle mannen;
De brave Bisschop had verdriet:
Want, ach, zyn leerling heerschte niet.
Naer Kameryk, zyn bisschopsstoel,
Naer Neêrlands grens verdreven,
Vergeet hy dra het hofgewoel,
Om voor de Kerk te leven -
Vergeet Parys en Bossuet,
En leert en doet naer Jezus wet.
Daer is hy in een stillen kring
Den armen tot een vader,
Verdrukten tot verdediging,
't Verdoolde schaep tot rader;
Daer vindt en smaekt hy 't zielsgenot
Van wel te doen, in naem van God.
Soms, met een boek en staf in hand,
Gaet hy natuer beschouwen,
Toeft by de boeren op het land,
En ziet het veld bebouwen,
| |
[pagina 67]
| |
En proeft en keurt de versche melk,
En is de vriend en vreugd van elk.
Geen hutjen in de gansche streek
Of 't zag hem binnentreden.
Waer onschuld huisde of wroeging week,
Waer wees of weduw leden,
Daer gaet hy heen, en redt of troost,
En zegent man en vrouw en kroost.
Eens, op een heldren lentedag,
Weêr stil der stad ontweken,
Doorwandelt hy, zoo verr' hy mag,
Het groen der ommestreken.
Lang weidt zyn blik de schepping door,
En luistert hy naer 't vogelchoor.
Hy dankt en bidt in 't stil gemoed,
En looft den naem des Heeren,
En zet al verder zynen voet
En denkt niet om te keeren,
Doch hoort, aen 't einde der vallei,
Op eens een jammerlyk geschrei.
Het komt van menschen uit een stulp.
Hy gaet, hy snelt er henen,
En stapt er binnen, biedt zyn hulp
En vraegt waerom zy weenen.
‘De Bisschop!’ roept eene oude vrouw
En ylings stilt de bittre rouw.
Daer zitten, in hun smart vereend,
Die vrouw, twee echtelieden.
| |
[pagina 68]
| |
Een knaepjen dat van honger weent,
Wien niemand iets kan bieden.
Zy slaen hunne oogen naer den grond,
En heilige eerbied sluit hun mond.
‘Myn goede lieden, meldt me uw leed,
En wilt uw tranen stelpen;
Ligt dat myn raed een uitkomst weet;
Ik kome om u te helpen.
Er is by God voor alles baet:
Hy heelt de wonden, die hy slaet.’
Zoo spreekt de Bisschop. - ‘Heilig man!
Gy schynt door God verkoren
Om troost te brengen. Weet het dan,
Ik heb myn koe verloren!
Myn koe, myn eenigste bestaen,
Is in de wei myn oog ontgaen.
Het is van daeg de derde dag
Dat wy ze moeten missen.
Geen weet er waer zy wezen mag,
Of kan haer schuilplaets gissen.
Ik bragt haer op met eigen hand:
Zy schafte ons brood en onderstand.’
Zoo spreekt de boer, het hart verligt,
En wischt een traen uit de oogen,
En wyst op gade en hongrend wicht.
De Bisschop is bewogen.
‘Ligt vinde ik iemand (luidt zyn tael)
Die u de waerde er van betael'.
| |
[pagina 69]
| |
Er zyn in stad nog brave liên,
Die voor hun naesten leven;
Vast zullen zy u bystand biên,
En liefdryk geld u geven.
Vaert wel! gy ziet my morgen weêr.
Ach, staekt uw droefheid, tot ik keer'.’
- ‘O engel (roept het huisgezin),
Bid liever God den Heere,
Dat onze koe haer stal weêr in,
En tot haer meester keere!
Haer weêrgâ leeft er niet op 't veld.
Ach, geef ze ons weêr!... Wat baet hier geld?’
Met moeite komt hy uit de hut,
En laet zyn beurs er binnen,
Schoon elders byna uitgeput.
Hy tracht de stad te winnen;
Doch eer hy nog de wallen speurt,
Heeft de avond alles vael gekleurd.
Daer ziet hy in een kreupelbosch
Een koe in 't hout verloren.
Zy zit geklemd, zy kan niet los,
En wringt en schudt haer horen.
Er is geen sterfling aen of by,
Die 't arme dier ten redder zy.
Ras kent de goede Bisschop haer;
Hy stort zyn dankgebeden.
Zal hy, de moede wandelaer,
Naer huis nu spoedig treden?
| |
[pagina 70]
| |
Hy heeft al lang naer rust gehaekt.
De dag verdween, de nacht genaekt.
De reize is hachlyk op deez' tyd,
De hut verafgelegen.
Doch neen! waer onspoed zucht en lydt,
Daer past geen overwegen,
Daer pleegt geen Fenelon om raed,
Daer vraegt hy niet: Hoe verr'? hoe laet?
En spoedig nadert hy tot haer,
En poogt ze los te krygen.
Hy stoot zich hier en kneust zich daer,
In zwoegend ademhygen;
En eindlyk is de koe ontslaen,
En uit het bosch en op de baen.
Daer gaet hy, Frankryks hofprelaet,
Die vorsten onderrigtte,
Wiens geest Homeer op zyde staet,
En als de Noordstar lichtte.
Daer gaet hy met vermoeide leên,
En stuwt een runddier voor zich heen!
Wie zal der schaemlen luide vreugd,
By 't zien der koe, beschryven?...
't Is of de Bisschop om zyn deugd
Een wonder mogt bedryven.
Zy vallen dankend aen zyn voet,
En loven God met vol gemoed.
Heel 't dorp in roer is, bly te moê,
Ter hutte ras gekomen.
| |
[pagina 71]
| |
‘De Bisschop bragt den boer de koe,
Door wolven weggenomen!’
Zoo loopt de maer by groot en kleen,
En brengt het landvolk op de been.
‘Hoe zal de kerkvoogd nu naer stad
(Vraegt iemand uit de mannen)?
't Is nacht, en hy is afgemat.
Geen paerd hier ingespannen!’
- Neen zeker (schreeuwt men t'allen kant)!
Wy dragen hem met eigen hand!
En ylings is een stoel bereid
Van takken en van blaêren
Den Bisschop, uit het huis geleid
By 't juichen van de scharen.
Men siert zyn kruin met bloem en blad,
En draegt hem in triomf naer stad.
|
|