Nalatenschap. Dicht- en toneelstukken
(1856)–J.F. Willems–
Auteursrechtvrij
[pagina 10]
| |
De puinhoopen rondom Antwerpen.aant.'t Verwoest Europa wint zyn ouden luister weder;
De langgewenschte Vrede is op het aerdryk neder-
Gedaeld; de kalmte volgt op 't ysselykst orkaen.
Een dageraed van heil breekt voor de toekomst aen.
De valsche Staetkunde is, aen ketenen geklonken,
In 't middellandsche zout Europa's oog ontzonken;
De Minotaurus wordt van menschenaes beroofd,
En de Almagt heeft den brand des aerdbols uitgedoofd.
Een traen van dankbaerheid mag aen myn oog ontspringen:
Ik zal myn toonen, nu als Belg, den lande eerst zingen.
Helaes! onkundig van myne eigen volkswaerdy,
Ontfing ik 't levenslicht in 't worstlend noodgety,
| |
[pagina 11]
| |
Toen 't Jacobynendom de menschlykheid verdrukte,
En Neêrland onder 't jok van fransche vryheid bukte.
'k Herleef, 'k herleef als Belg: in deze zalige uer
Zing ik myn vrydom op een neêrgestorten muer.
Ja, hier gezeten, waer slechts puinen my omringen,
Ontweken aen 't gewoel der wufte stedelingen,
Wil ik, by d'avondblos, lang een bespieglend oog,
Helaes! geslagen op dit aeklig puinvertoog,
Den doorgestanen ramp myns vaderlands beschouwen.
Hoe treurig is 't tafreel dier afgebroken bouwen!
Hoe schildert hier de kryg zyne alverwoesting af!
De stilte heerscht er der verlatenheid - van 't graf....
En gansch die omtrek van opeengestorte steenen
Schynt om 't verleden leed vol rouw met my te weenen.
De plaets waerop ik zit, nu een tooneel van druk,
Was mooglyk een tooneel van huisselyk geluk
En levenszaligheid, nog weinig tyds geleden.
Wie weet of reine deugd, gebannen uit de steden,
Niet haer verblyfplaets nam by 't vreedzaem huisgezin,
Dat hier zyn dagen sleet in onderlinge min?
Wie kan het aental der familievaders weten,
Die, sedert eeuwen reeds, aen gindschen haerd gezeten,
Hun kouden ouderdom verwarmden by het vuer,
In stille afwachting van hun laetste levensuer,
De sluimringsuer? Wat werd die woon van deugd en vrede?
Een treurig schrikbeeld van des oorlogs yslykhede.
Waer is de warme haerd, waer, 't needrig boerenhuis,
Des landmans zalig ryk? - Begraven onder 't gruis.
Des Oorlogs yzren vuist heeft, zonder mededoogen,
Het heerlyk oord misvormd in sombere vertoogen....
| |
[pagina 12]
| |
Hoogmoedig Frankryk, wat heeft uw verwaten magt
Den vryen Belgen niet al onheils toegebragt!
Wat brouwde uw heerschzucht aen Europa niet al rampen!
Met wat ellende moest om u het menschdom kampen,
Sints heel de wereld bloedt door uwe omwenteling!
Myn liefdryk harte rilt op die herinnering.
Eerst zag het vaderland, vóór meer dan twintig jaren,
Door 't broekenlooze rot van uwe Marseillenaren
En Jacobynen, nog bevlekt met koningsbloed,
Zyn heilge regten onbesuisd, met dartlen voet,
Vertrapt: ons staetsgeluk was op hun komst verdwenen,
En Neêrlands heilzon had voor 't allerlaetst geschenen.
De godsdienst werd verkracht; een dartele godin,
De Rede, nam de plaets van God en godsdienst in.
De priesters sneuvelden: hun leering werd verbasterd,
De jeugd bedorven en het heilgeloof gelasterd.
De Belg bleef langer niet der Vryheids oude telg:
Men nam hem alles af, tot zelfs den naem van Belg.
Welhaest moest hy, geprest, zich in de wapens zetten,
Onnoosle volkeren gaen plundren, slachten, pletten,
En 't menschenbloed alom doen stroomen, spyt het regt,
Opdat aen Frankryks lot de wereld zy gehecht.
Hy streed die stryden moest, maer vreemd aen fransche snoodheid,
En toonde op 't oorlogsveld zyne oude Belgengrootheid.
De Nieper is nog rood van zyn vergoten bloed;
Nog tuigt ge, Tiber, Elbe en Donau van zyn moed -
Gy, plaets, waer Moskow stond, in vlammen opgevaren!
Zal ik het treurtafreel der laetstverkropen jaren
En al de gruwelen op onzen tyd gestort
Afschildren? - By dien ramp schiet magt en moed te kort.
| |
[pagina 13]
| |
Dien zingen kan ik niet, ik kan er slechts om weenen,
En mymrend zit ik neêr, by de omgestorte steenen.
Wie zet zyn schreden naer de plaets, waer 'k my bevind?...
Het schynt een landman, die, verzelschapt van een kind,
By de avondscheemring in de puinen iets wil zoeken.
Hy nadert... 'k Berg me in een van gindsche duistre hoeken.
Nu staet hy, wyst op 't puin, wil spreken, kan het niet,
Terwyl de jongeling hem tranen storten ziet,
En naer de reden vraegt van zoo veel boezemsmerte.
De vader drukt zyn zoon aen 't angstigzwoegend herte,
En: ‘Eenig overschot myns heils, zoo wreed gevlugt
(Zoo spreekt hy, daer hy zich, met diepen jammerzucht,
Nu neêrzet), o myn zoon, treed deze puinen nader!
Zy strekten eens ter woon aen uw bedrukten vader;
Zy waren eens uw wieg en die van uw geslacht.
Hier heeft uw moeder stil haer dagen doorgebragt:
Hier stierf ze in mynen arm en dien van uwen broeder...
O, hoe gelukkig was het lot dier goede moeder!
Zy zag ons onheil niet, de puinen van dit huis,
Noch moest, als wy, beroofd van wooning, op dit gruis
Ons onverdraeglyk wee gaen klagen aen de muren.
Wat rampen deed men my, sints hare dood, verduren!
Nog nauw lag zy, helaes! in 't herbergzame graf,
Of, zie, de dwinglandy neemt me ook uw' broeder af,
En doet, voor haer belang, hem naer het Noorden streven;
Daer wordt hy zwaer gewond, bevriest, en laet er 't leven.
O God! nog was 't niet al: hoe zeer myn vaderziel,
Op 't hooren van die maer, als in een afgrond viel,
Nog feller weedom moest die vaderziel doorbooren,
Nu ik myn gade zie in hare grafrust stooren
| |
[pagina 14]
| |
En hier, met u, myn zoon, beroofd van haef en huis,
Van elk verlaten, arm, bleek ronddool om dit gruis!’
Dit zegt hy en begint weêr bitterlyk te weenen.
Intusschen heeft de nacht hem, by deez' hoopen steenen,
Aen myn gezicht ontrukt, en 't duister omgespreid
Op 't schokkende tooneel van zoo veel yslykheid.
Hoe wordt myn hert beklemd door teeder mededoogen!
Het wee diens vaders perst de tranen uit myne oogen,
En, zuchtende om het lot dat op dien brave woedt,
Verlaet ik deze plaets met overkropt gemoed.
O God, genadig God, zie op die puinen neder!
Geef aen den landman zyn' verloren heilstaet weder!
Breng dien verwoesten oord tot d'ouden welvaertstand,
En heel de wonde van 't verloste vaderland.
|
|