Historisch onderzoek naer den oorsprong en den waren naem der openbare plaetsen en andere oudheden van de stad Antwerpen

[p. 219]

IV.
Charter van Hertog Jan den Tweede van het jaer 1311, wegens hetgene alstoen door de Stad bevest en bemuerd was geworden, en ter bekrachtiging van Stads Handvesten en Costumen.⁽¹⁾.

Jan, bi der gratien Gods Hertoghe van Lothrike, van Brabant ende van Lemborch. Allen den ghenen, die dese lettren zien zelen ende horen lesen, salut, met kinnessen der waerheit. Omme dat der minschen ghedinclecheit⁽²⁾ lidende es met den tide, so moet men die dinghe, die men eweleke houden sal, vesten met ghescrefte. Hier omme doe Wi cont allen den ghenen, die nu sijn ende hier namaels sijn zelen,

(1) De Lithograef heeft het onduidelyke van het randschrift van 's Hertogs zegel, op het fac simile dezer Charter, niet gelukkig uitgedrukt ten aenzien der woorden ET LEH(M)BUrgIE. Het zelfde zegel komt (zeer onnaeuwkeurig) voor by Butkens, Trophèes, I, Preuves, p. 143, en by Vredius, Genealogia comitum Fland. Plaet 77.

(2) Der minschen gedinclecheit, der menschen geheugen.

[p. 220]

dat Wi met voresienecheden ende omme de trouwe ende meneghen groten dienst, die Ons ende onsen vorderen⁽¹⁾ ghedaen hebben onse liede van onser stad van Antwerpen, dies Wi met rechte sculdech sijn te ghedinkene, ende omme sunderlinghe vrientscap, die Wi te hen wert draghen, so hebbe Wi ghegheuen ende gheuen onsen voregheseiden lieden van onser stad van Antwerpen, al dat sie beuest ende bemuert hebben te watre wert, ochte hier namaels bemueren selen, omme den orbore van onser voregheseider Stad mede te doene, ende daer toe te bekeerne te haers selfs wille, in al der manieren, dat hen goet dunct ende orborleec, sonder enech versuec daer aue te doene, ane Ons ochte ane onse nacomelinghe. Ende bekinnen dat al in hare macht es so wat dat der binnen gheleghen es, ochte hier namaels ligghen sal, ende dat Wi, no onse nacomelinghe engheen recht der ane en hebben, no calengieren en moghen, ende onse voregheseide liede bekeren moghen in wat manieren dat sie willen, inder Stad orbore, ghelijc dat voregheseit

(1) Vorderen, voorouders, voorzaten.

[p. 221]

es. Ende vort so bekinne Wi onsen voregheseiden lieden van onser voreghenoemder stad van Antwerpen vore een wettech ende ghestaen⁽¹⁾ recht, al hare oude herbringhen⁽²⁾ dat sie tote hare heerrebracht⁽³⁾ hebben, bi Ons, ende bi onsen vorderen, ende willen hen dat vort ane vore recht, vast ende ghestade houden, ende doen houden, van Ons ende van onsen nacomelinghen, alse teweleken daghen, alrehande arghe lust ende behendecheit eweleke vte ghesloten ende achterghelaten. Ende ghelouen onsen voregheseiden lieden, hen ende haren nacomelinghen vore Ons ende onse nacomelinghe, bi onser trouwen, al dat hier vore ghesproken ende bescreuen es, eweleke vast ende ghestade te houdene, ende doen te houdene, ghelijc dat hier vore ghesproken ende bescreuen es. Ende omme dat Wi willen dat dit vaste ende ghestade bliue, ghelijc dat vore bescreuen es, so hebbe Wi onsen voregheseiden lieden dese lettren ghegheuen, beseghelt met

(1) Ghestaen, gestaden, standhoudend.

(2) Herbringhen, oude gebruiken, usantien.

(3) Heerrebracht, costume.

[p. 222]

onsen seghele. Ende omme meerre⁽¹⁾ sekerheit, so bidde Wi onsen lieuen neue ende mannen, min her Florense Berthoude, here van Mechelne, min her Arnoude van Wesemale, here van Berghen op den Zoem, ende min her Danele van Boechout, Riddre, dat sie hare seghele hanghen met den onsen ane dese lettren, in orkenscape⁽²⁾ der waerheit. Ende Wi Florens Berthout, here van Mechelne, Arnout van Wesemale, here van Berghen op den Zoem, ende Daneel van Boechout, riedre vore ghenoemt, omme de bede ende de requeste Ons heren Hertoghen van Brabant voreghenoemt, so hebbe Wi onse seghele ghehanghen met den sinen ane dese lettren, in kinnessen der warheit. Dit was ghedaen in Sente Lux daghe⁽³⁾, int iaer ons Heren doe men screef dusentech drie hondert ende elleue.

(1) Meerre, meerder. Het superlatief werd door meerdere drukking op de r aengeduid.

(2) Orkenscape, oorkondschap.

(3) Lux daghe, Sinte Lucasdag. Luc is by de franschen nog de verkorting van Lucas.