Belgisch museum voor de Nederduitsche tael- en letterkunde en de geschiedenis des vaderlands. Deel 1

[p. 284]

Proeven van Belgisch-Nederduitsche dialecten.
III. Dialect van Antwerpen.

Dor was is ne mens, en diejen¹ had twee² zeune, en de joenkste van un³ zé on ze vôjer⁴: vôder, ge me 't kins⁵ gedeelte da me toekomt. En ha⁶ héet em ze paert gegéve. Kurtelings dor nôr, as hem alles ba een gedôn had, vertrok de joenkste zeun nor e var lant, en dor brocht hi ze goed me slecht vraeuwvolk deur. En as hi het al verdôn had kwam er ne grooten hoengersnoot⁷ in da lant, en ha begost gebrek te laje.

Ha gink dor ewech, en ha wir knecht ba nen burger van da lant, en dieje zont hem nor znen boer, om de varrekes op te passen. En ha waeuw znen bôik vullen⁸ metten draf, die de varrekes ôten, môr gee mens waeuwem hem geve. Toen begost hi zen faut te vuele, en ha zé: hoe veul warreklie va me vôjer hebbe broot in overvloet, en 'k moetik⁹ ik hier van hoenger starreve! 'k zal

1 Byna die-en; doch slechts één syllabe.

2 Ee, als ie in het fr. sied.

3 Als in 't fr. une. De antwerpsche u klinkt altyd gelyk de fr. u in une, uitgezonderd in de woorden kurtelings en burger waerin zy byna als eu moet uitgesproken worden.

4 De ô zweemt eenigzins naer a.

5 In, bestendig als in in innocence.

6 De h wordt nergens geaspireerd noch uitgesproken.

7 Oo, als in 't fr. oi; en oe, als in 't fr. ou.

8 Ul, als in ultérieur.

9 Ik, als ic in tic.

[p. 285]

opston¹ en nor me vôjer gôn, en 'k zal hem zegge: vôder, 'k hem kwôt gedôn tége den hémel en veur aeuw. 'K verdien ni meer da ge m'aeuwe zeun heet, doe me ma gelak me ne warrekman. Toen stond hi op en gink hi nor ze vôjer; en as hi noch al var van hôis was, zag ze vôjer hem, en dieje kréeg er compassie mé: ha, liep seffens nor hem toe, en ha vlóog hem om znen hals, en ha kustten² hem. En de zeun zé: vôder, 'k hem kwôt gedôn tége den hémel en veur aeuw. En de vôjer zé si zoo³ tege zen knechte: brengt al gaeuw en beste kleet, en doe g'het hem ôn; stekt nen rink on zne vinger, en doe schoenen on zen voete. Hôlt ook e vet kalf, en doe g'het doot, en lôt ons eten en eens lustig smère, om da mne zeun doot was en wéer lévedeg gewurren⁴ is: ha vas verlore, en ha is naeuw wéer terug gevonde. En ze begoste te smère.

Terwaille was den aeuwste zeun op 't feld; môr as hi wéer kwam en al dicht ba zen hôis was, hoorden hi muziek en zank. Ha riep eene van zen knechte, en ha vroeg hem wa dat er guns⁵ was. En dieje zé hem: oe bruer is gekome, en oe vôjer héet e vet kalf doen slôge, om dat hem hem gezont hé wéer gekrége. Mor dieje wir kwôt, en ha waeuw ni binne gôn.

Toen kwam de vôjer bôiten en begost schoon te spréke om het bâ te legge. Môr ha gaf veur antword on ze vôjer: zied is hoe veul jôr da'k oe al dien; 'k heb altad gedôn da ge me g'heeten het; môr g'het me noot nen boek gegeve om me men vriende ne keer te smère. En as

1 Op, als oup; doch zeer kort uitgesproken.

2 Us, als in jusque.

3 En de vôjer zé si zoo. Dit si zoo (zie zoo), gelyk staende met het vlaemsche azuë, beteekent hier zoo veel als: ‘en ziet! toen zeide de vader alzoo.’

4 Ur, byna als eur, doch korter.

5 De u, als in un.

[p. 286]

oewe zeun, die al ze goed ba d'hoere vertèrt hèt, t'hôis komt, dan hedde e vet kalf veur hem geslôge.

Mor de vôjer sprak: joenge, ge zât alta ba me, en al me goed is veur aeuw. We moesten ommers en betje smèren en vrolek zan; want oe bruer was doot en hi is wéer lévendeg gewurre; ha was verlore en ha is wéer gevonde.