Door Amerika
(1892)–C.J. Wijnaendts Francken– Auteursrecht onbekend
[pagina 36]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
III.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 37]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
op die van Londen, zij is grooter dan die van New-York en de langste straat meet niet minder dan 35 K.M. Maar wat te vertellen van dat eindeloos aantal huizenblokken, wat anders dan dat zij met hun eentonigheid bij uitstek geschikt waren om bij mij een grenzenloos gevoel van eenzaamheid wakker te roepen. Het merkwaardigste is er nog de Independence Hall, waar op 4 Juli 1776 de verklaring van onafhankelijkheid plaats had. Maar overigens is er niet veel belangrijks te zien in de onmetelijke Quakerstad. In het centrum vormen de Public Buildings een gebouw van reusachtige afmeting; maar wat voor aantrekkelijks heeft voor den toerist die eeuwige, eindelooze reeks kantoorkamers in Amerika's staatsgebouwen, waarvan het guide-book steeds zoo hoog opgeeft met vermelding van de kapitale geldsommen, die ze gekost hebben, alsof dit hun aesthetische waarde kon verhoogen. Om iets poëtischers te vinden ging ik naar de Academy of Fine Arts; maar welk een onbeduidende collectie voor een stad van meer dan een millioen inwoners, onder welke een legio millionnairs! Tot troost wierp ik mij 's avonds reeds om negen uur in Morpheus' armen en vertrok den volgenden morgen met den eersten trein naar Baltimore. Het gietregende, toen ik hier aankwam. Wekenlang had ik in New-York mijn prachtige nieuwe parapluie, extra voor de reis aangeschaft, door het droge weer niet kunnen gebruiken en nu ik haar achtergelaten had, - den eersten dag reeds een wolkbreuk. Gelukkig was het eenigszins een schadevergoeding te denken, dat het waarschijnlijk een voorbode was van naderende lente. Baltimore maakt een netter indruk dan Philadelphia en is met haar dokken een handelsplaats, die gemakkelijk van den oceaan te bereiken is en waar ook onze N.A.S.M. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 38]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
tegenwoordig hare schepen heenzendt. Maar overigens levert ook deze stad voor den Europeaan weinig merkwaardigs op. De roem der inwoners is het Washington Monument, dat in het centrum op een heuvel ligt, 100 voet boven het water en zelf 180 voet hoog. Op zijn top geniet men een wijd uitzicht over de geheele stad, maar dit is dan ook zijn eenige verdienste, want artistieke waarde kon ik hoegenaamd niet vinden in die kaarsrechte cylinder-zuil met Washington's beeld bovenop en een bliksemafleider er naast. Om mijn conscientie te bevredigen klom ik langs een stikdonkere trap van 225 treden naar boven en toen ik, mij voortdurend over de volkomen duisternis ergerende, eindelijk gelukkig heelshuids weer beneden gekomen was, verscheen er plotseling een man met de mededeeling, dat zoo hij mij gezien had, hij de geheele trap electrisch had kunnen verlichten: een aangename verrassing! De eerste dag, dien ik in Washington doorbracht, viel op een Zondag. Daar op dien dag in Amerika alles gesloten is, is dan de toerist in de steden tot een onvrijwillige rust in de uitvoering van zijn reisprogram gedwongen en moet hij maar zoo goed mogelijk zijn tijd zien door te komen. Gelukkig was het nu prachtig weer: de vogelen zongen, de boomen liepen uit en alles wees er op, dat de lente in aantocht was. Zoo kon ik den dag uitstekend besteden voor een orienteeringswandeling. [Opvallend was het, zooveel warmer het hier was dan in New-York; ik kon mij zeer goed voorstellen, hoe stikkend heet het hier 's zomers wel zijn moet. Een groot gedeelte der inwoners zal daar anders minder last van hebben, want het aan tal coloured men is hier zeer aanzienlijk en ik kwam er dan ook vele, in een deftig zondagspak gestoken, tegen. Hun huidkleur toont alle overgangen van blank en | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 39]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
lichtbruin tot donker zwart en zij hebben mooie, groote donkere oogen, die echter ietwat onrustig en schuchter om zich heen zien. Zij zijn anders lang niet verlegen uitgevallen; het is alsof zij uit den burgeroorlog, die hen vrij maakte, een fieren en onafhankelijken geest hebben overgehouden. Sinds dien tijd toonen zij een goeden wil om in hun opvoeding bij de blanken niet achter te blijven en spannen zij zich op school erg in om zich te ontwikkelen. Op de Chineezen zien zij als ver beneden hen staande uit de hoogte neer en beschouwen zich als heel wat voornamer. Zij worden dan ook door de Amerikanen veel vriendschappelijker en met veel meer sympathie behandeld dan Chineezen of Roodhuiden.] Washington maakt een aangenamen indruk; het heeft niet de torenhooge huizen van New-York en draagt daardoor een gezelliger karakter; ook mist het de eenvormigheid van Philadelphia. Behalve de schaakbordstraten is het in het bezit van een aantal mooie pleinen met standbeelden en van stervormig gerangschikte schuinloopende avenues. De wegen zijn bijna alle gemacadamiseerd en nergens in Amerika zag ik dan ook zoo druk gebruik maken van het rijwiel. Het aspect der stad deed mij denken aan Parijs in den omtrek van de Arc de Triomphe. Zoo krijgen wij het beeld van een nette, rijke, rustige stad. Gedurende den zittingstijd van het Congres, is het hier druk met vreemdelingen en zijn de vele groote hotels in de buurt van het White House goed bezet. Maar anders is het hier stil en doodsch. De lange, wijde en gladde straten zijn dan eenzaam en verlaten, niet verlevendigd door handel of industrie. Washington maakt geen groszstädtischen indruk, maar veeleer dien van een groote provinciestad evenals bij ons bijv. met Utrecht het geval is. De Vereenigde Staten bezitten geen stad, waarin | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 40]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
zich het geheele leven der natie concentreert en die voor haar zou wezen wat bijv. Parijs voor Frankrijk is. Boston is het centrum der geestelijke ontwikkeling, New-York dat van den handel met Europa, Washington dat van het politieke leven. De ligging van Washington is allerongelukkigst en leent zich hoegenaamd niet om de stad tot een belangrijk middelpunt van verkeer te verheffen. Het ligt in een kale vlakte, half met noordelijk, half met zuidelijk klimaat aan een groote, maar ondiepe rivier ver van de kust. Hier werd volgens congresacte van 16 Juli 1790 de zetel der regeering gevestigd op een klein stuk land Columbia, dat als neutraal grondgebied van den staat Maryland werd afgenomen. Dat de plaats ook slecht verdedigbaar is bleek reeds in 1814, toen zij zonder slag of stoot in handen der Engelschen viel. Door hier de residentie te vestigen heeft men zich alleen streng willen houden aan het voorschrift van den eersten president, die deze plaats aanwees en haar zijn naam gaf. Toen ter tijde lag zij dan ook juist in het midden der toegetreden staten; maar nu sedert de Republiek zich zoo reusachtig naar het westen toe heeft uitgebreid, ware het zeker veel beter, wanneer de officieele hoofdstad meer in die richting verlegd werd en ook nu in het midden der Vereenigde Staten kwam te liggen. Het best daarvoor zou, dunkt mij, Kansas City in aanmerking komen, dat van de groote steden het dichtst bij het meetkundig middelpunt gelegen is en waarvan men dan eveneens het grondgebied tot een neutraal terrein, niet behoorende tot een bepaalden staat, zou kunnen afzonderen. Maar voor het geval van een dergelijke verplaatsing hebben zich ook reeds Chicago en S. Louis als candidaten aangemeld, en juist die naijverige concurrentie, gevoegd bij de vrees om van de oorspronkelijke in- | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 41]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
stellingen af te wijken, hebben gemaakt dat tot dusverre nog nimmer ernstig van een verplaatsing is sprake geweest. Het is begrijpelijk, dat vooral de Washingtoners zelve ten zeerste daartegen gekant zouden zijn en zich bijna niet in de mogelijkheid daarvan kunnen indenken, trotsch als zij zijn op hun stad en bezield met het locale patriotisme, dat den Amerikanen kenmerkt en hen bizonder gehecht doet zijn aan de stad hunner inwoningGa naar voetnoot1. De grootste bezienswaardigheid van Washington is natuurlijk het Capitool, al noemen de Amerikaansche reisboeken het niet zonder overdrijving ‘probably the most magnificent public edifice in the world’. Het is in een deftigen, statigen, classieken stijl opgetrokken en ligt ver zichtbaar boven op een heuvel. Het is merkwaardig, hoe de Amerikanen steeds een bijzondere voorliefde hebben getoond om hun groote gebouwen te copieeren naar Grieksch-Romeinsche modellen, ook daar waar dit eigenlijk zeer slecht bij het doel te pas kwam en slecht te rijmen viel met de omgeving. Wij hebben hier, behalve op het Capitool en het White House, slechts te wijzen op het Girard College in Philadelphia, de Sub-Treasury en het Custom House in New-York enz. De zucht tot navolging van vóór-christelijke architectuur was zoo groot, dat b.v. ook het Washington Monument in Baltimore uit een reusachtige Dorische zuil bestaat, het gelijknamige in Washington uit een kunstmatige obelisk, ja zelfs de stadsgevangenis van New-York uit een gebouw in strikt Egyptischen bouwstijl. Stel u voor een mis- | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 42]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
dadiger uit onze maatschappij, gestopt in een Egyptischen tempel midden in onze grootsteedsche achterbuurten! Gelukkig begint die vreemde liefhebberij langzamerhand te verdwijnen en ziet men in de jongere westelijke staten veel minder aan haar geofferd. Amerika heeft nu zijn eigen bouwtrant gekregen, maar in den beginne, toen de mannen die de nieuwe republiek vestigden, zeker in de laatste plaats groote kunstkenners waren, moest het zich tevreden stellen met nabootsing, die bij de richting van dien tijd allicht in het pompeuse viel. In het Capitool vindt men o.a. de grootste bibliotheek van de U.S., die reeds meer dan 600.000 deelen rijk is. Van alle copyright boeken namelijk moet hier een exemplaar gedeponeerd worden. De werken kunnen hier worden geraadpleegd, maar mogen niet naar elders worden meegenomen.
Het is hier de aangewezen plaats om een oogenblik te spreken over de regeering der Vereenigde Staten. Toen honderd jaar geleden de verklaring van onafhankelijkheid werd opgesteld, bedroeg het aantal staten, dat haar onderteekende, nog slechts dertien. Van die dertien behoorden er vier tot New-England namelijk Massachusetts, New Hampshire, Connecticut en Rhode Island en de overige negen oorspronkelijke staten waren New York, New Jersey, Pennsylvanie, Delaware, Maryland, Virginia, N. en Z. Carolina en Georgie. Sedert is dat aantal voortdurend toegenomen, doordat nieuwe staten tot de Unie toetraden of daarin werden opgenomen. Nog in de jaren 1889 en 1890 zijn zes territoria tot staten verheven namelijk: Noord- en Zuid Dakota, Wyoming, Montana, Washington en Idaho. Zoodoende bestaat de Unie tegenwoordig uit 44 Staten en | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 43]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
nog slechts 5 Territoria namelijk: New Mexico, Arizona, Utah, Indian Territory en Alaska. Laatstgenoemd gebied werd in 1867 gekocht van de Russische regeering en ligt in den uitersten N.W. hoek van Noord-Amerika, geheel afgezonderd van de rest, zoodat het ook als een soort kolonie zou kunnen beschouwd worden.Ga naar voetnoot1 Behalve misschien Alaska, zullen echter ook die nog overgebleven territoria zeker wel mettertijd staten worden, wanneer zij een voldoende populatie verkregen hebben en rijp voor zelfstandigheid geworden zijn. Voor de inwoners zei ven is dit altijd zeer gewenscht, want het verschil tusschen staten en territoriën bestaat hierin, dat laatstgenoemden geen eigen rechtspraak hebben, hun Governor door den president benoemd wordt en hun afgevaardigde in de kamer geen stemrecht heeft. De Amerikaansche Unie heeft eenmaal groot gevaar geloopen uiteen te spatten. Had de burgeroorlog een ander verloop genomen en waren niet de Noordelijken, die vóór de Unie gezind waren, zegevierend uit het strijdperk getreden, dan zou Amerika denzelfden weg zijn opgegaan als Europa, en zouden ook dáár weer naijverige buren zijn opgetreden met verschillende constituties, politieke verwikkelingen en groote staande legers met hun nasleep van militair despotisme en andere onaangename gevolgen. Maar gelukkig is dit niet gebeurd. De Unie is een associatie van staten, die onderling overeengekomen zijn in aangelegenheden van algemeen belang, waarin alle min of meer betrokken zijn en waarin eenheid van handelen gewenscht is, gemeenschappelijk op te treden. Zoodoende worden alle buitenlandsche zaken door de Unie | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 44]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
als één geheel geregeld, maar alle meer locale inwendige belangen door de staten ieder voor zich behandeld. Het valt niet te ontkennen, dat die onafhankelijkheid van bepalingen soms tot eigenaardige moeielijkheden aanleiding geeft en zekere onrechtvaardigheid met zich brengt. Zoo is het bijv. iets monsterachtigs, dat iemand zich in den eenen staat kan laten echtscheiden en dan kan hertrouwen, terwijl die echtscheiding geen waarde heeft in den staat, waar het eerste huwelijk gesloten werd, zoodat de betrokken persoon al of niet aan misdrijf schuldig en strafwaardig is, al naarmate hij zich aan deze of gene zijde der grensscheiding ophoudt. Indertijd was de stad Indianopolis in dit opzicht zóó berucht, dat het heette, dat de conducteurs der treinen het station afriepen met de woorden: ‘Indianopolis, twenty minutes for divorces.’ Volgens de constitutie van 17 Sept. 1787 bestaat het regeeringslichaam der Unie uit twee kamers en een president. Wij willen een oogenblik bij ieder van dezen afzonderlijk stilstaan. Vooreerst dan hebben wij het House of Representatives. De leden hiervan worden elke twee jaar in Maart gekozen en hebben twee jaar zitting. Om verkiesbaar te zijn moet iemand aan de vereischten voldoen van 25jarigen ouderdom, 7jarig burgerschap der U.S. en aan die van op het oogenblik zijner verkiezing te wonen in den staat, die hem afvaardigt. Het aantal leden is niet constant; het richt zich naar de grootte der bevolking. Na iederen tienjarigen census wordt namelijk in verband met de totale populatie een aantal inwoners vastgesteld, op welke één vertegenwoordiger zitting heeft en naar dien maatstaf heeft iedere staat een aantal afgevaardigden, proportioneel aan zijn bevolking volgens de laatste officieele telling. Op die wijze vinden wij sedert de vestiging der Unie de volgende schommeling: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 45]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
De laatste lijn is natuurlijk nog slechts een raming. In 1890 was het aantal leden door de in dat en het voorafgaande jaar bijgevoegde bovengenoemde zes nieuwe staten reeds tot 332 geklommen. Uit de tabel ziet men, dat om de kamer niet te groot te maken, het aantal inwoners dat een lid afvaardigt, voortdurend geklommen is. Het tweede huis van het congres is de Senate. Hier is het aantal leden niet afhankelijk van de populatie, maar slechts van het aantal staten, daar ieder dezer er twee afvaardigt: er zijn dus nu 88 leden. Zij nemen voor zes jaar zitting maar treden niet tegelijkertijd af, want iedere twee jaar wordt ⅓ gekozen; hierdoor worden te plotselinge wendingen in het bestuur der Unie voorkomen. Om lid van den Senaat te kunnen zijn moet iemand den leeftijd van 30 jaar bereikt hebben en gedurende 9 jaar burger van de U.S. geweest zijn; tevens moet hij wonen in den staat, dien hij vertegenwoordigt. President is de vice-president der Unie. De leden van de Senate evenals die van het House of Representatives krijgen ieder een jaarlijksch inkomen van | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 46]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
5000 $ behalve de reiskosten, die afzonderlijk vergoed worden. Van beide lichamen kunnen dus de leden fatsoenlijk leven zonder nog een andere betrekking te bekleeden: een vrij noodzakelijke voorwaarde voor een zuivere vertegenwoordiging. Zoodoende toch is niemand, op wien de keuze gevallen is en de meeste stemmen zijn uitgebracht, gedwongen om finantieele redenen voor het mandaat te bedanken en loopt men - ten minste in dit opzicht - geen kans een regeering van uitsluitend rijken te krijgen, waaronder een onbemiddelde burger onmogelijk plaats kan nemen en een zetel aanvaarden. Mocht echter iemand het met zijn waardigheid in strijd achten, als lid eener kamer daarvoor geld aan te nemen, dan dwingt niets hem daartoe en blijft hij natuurlijk volkomen vrij om, zoo hij dat verkiest, den staat onbezoldigd gratis te dienen. Eindelijk de President. Hij wordt voor 4 jaren gekozen en kan later nog éénmaal herkozen worden. In geval hij tijdens het waarnemen van zijn functie sterft, volgt de vice-president hem op tot aan het eerstvolgend verkiezingsjaar, iets dat tot dusverre vier malen is voorgekomen, waarvan tweemaal doordat de president vermoord werd. Om president te mogen zijn, waaraan een jaarlijksch inkomen van 50.000 $ verbonden is, moet iemand als burger van de U.S. geboren zijn, 14 jaren van zijn leven dáár hebben doorgebracht en 35 jaren oud zijn. Voldoet een burger evenwel aan deze eischnen, dan komt hij ook, wat hij ook zij, in aanmerking - niet alleen in theorie, maar ook in de praktijk, zooals de geschiedenis leert, want Lincoln was eenvoudig op een procureurskantoor werkzaam, Grant een leerlooier en Garfield een schoolmeester. In Amerika bestonden geen historische veroordeelen; men kon in den nieuw gevormden staat alles inrichten naar den geest des tijds | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 47]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
en werd er niet door eeuwenoude, vastgeroeste gewoonten en denkbeelden belemmerd om zich aan te passen aan de omstandigheden en te doen wat op het oogenblik het beste was. De leeftijd, waarop de presidenten gekozen werden, varieert tusschen 47 en 67 jaren. Van de vroegere zijn er nog slechts twee in leven, namelijk Grover Cleveland en Rutherford B. Hayes. In de eerste halve eeuw van het bestaan der Unie is het veelvuldig voorgekomen, dat een president voor een tweede maal gekozen werd; ja het was bijna een vaste regel, want met vijf, namelijk Washington, Jefferson, Madison, Monroe en Jackson was dit het geval, zoodat in de eerste 48 jaren er slechts zeven verschillende presidenten waren. In de laatste vijftig jaren echter had zulk een herkiezing nog slechts tweemaal plaats, namelijk bij Lincoln en bij Grant. Met uitzondering van Lincoln, die kort na zijn herkiezing in 1865 werd doodgeschoten, hadden dus die zeven herkozen presidenten een diensttijd van 8 jaren en zijn er in de eeuw 1789-1889 te zamen 22 verschillende hoofden der Unie geweest.Ga naar voetnoot1 Sedert het uitbarsten van den burgeroorlog werd tot president zes malen achtereen de republikeinsche candidaat gekozen, totdat in 1884 de democratische Grover Cleveland met een kleine meerderheid van stemmen de overwinning behaalde op den tegencandidaat James G. Blaine. Hij werd evenwel in 1888 niet herkozen, maar verslagen door den republikein Benjamin Harrison.
Bij het Capitool begint de Pennsylvania Avenue, de voornaamste straat van Washington. Aan haar andere | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 48]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
uiteinde ligt het White House of deftiger de Executive Mansion, de woning van den president. In de eastroom houdt hij zijn audienties in vermoeiend aantal. Een ieder, ook al komt hij noch als afgevaardigde, noch voor de bespreking van staatsaangelegenheden, is driemaal 's weeks in de gelegenheid hier zijn opwachting te komen maken. De bezoekers mogen hem dan volgens de rij af één voor één even de hand schudden, maar voor conversatie is niet veel tijd, want alles loopt in weinige minuten af. Er is dan ook niet veel bizonders aan, want de zaal is hoegenaamd niet mooi en president Harrison een zeer gewoon mensch. Dichtbij ligt het Corcoran Museum, bijna het eenige museum in Amerika met een eenigszins fatsoenlijke collectie schilderijen. Eigenaardiger is echter het Patentoffice, waar in de Model-room kleine modellen van gepatenteerde uitvindingen, van hoe geringe beteekenis ook, bewaard worden. In 1885 bedroeg het aantal sinds 1836 uitgegeven patenten reeds 300.000 d.i. dus gedurende vijftig jaar gemiddeld 6000 's jaars. Toch schijnt het aantal nog voortdurend toe te nemen en was het in 1885 reeds gestegen tot een jaarlijksch cijfer van 24.000. Dicht daarbij ligt de Pension Building, een reusachtig gebouw. De sommen namelijk, die aan pensioenen vooral aan soldaten, die in den burgeroorlog vochten, en aan hunne betrekkingen worden uitgekeerd zijn fabelachtig. De post, die hiervoor op de begrooting wordt uitgetrokken, overtreft die voor leger en vloot te zamen en evenzoo die van de interest der nationale schuld. Ofschoon zij in 1883 reeds 66 millioen $ bedroeg, werden in 1885 de pensioenen der weduwen nog eens met 25 pct. verhoogd. Het oorlogsbudget daarentegen bedraagt slechts 40 millioen $, waaronder nog 6 à, 10 millioen begrepen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 49]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
zijn voor de verbetering van rivieren en havens, en aan de vloot wordt slechts 15 millioen uitgegeven. Het leger bestaat dan ook uit slechts 25.000 man en de krijgsvloot is van weinig beteekenis. Dat evenwel, wanneer het er op aankomt in tijd van nood, de U.S. een niet te versmaden kracht kunnen ontwikkelen, bleek uit den burgeroorlog, toen twee millioen manschappen op de been kwamen en 626 oorlogsschepen van stapel liepen. Ongetwijfeld hebben de Vereenigde Staten het voor een groot deel te danken aan hun eigenaardige geschiedenis en gunstige ligging, dat in hun gebied niet de moorddadige oorlogen te duchten zijn, die in een korte spanne tijds den arbeid van jaren vernielen, en dat het militarisme, de gewapende vrede, die als een nimmer verzadigd monster onmetelijke sommen verslindt en als een bodemloos vat Europa's welvaart ondermijnt, hier onbekend is. Maar daarnevens is toch ook het gering aantal oorlogen, dat de U.S. bijv. in vergelijking met Duitschland en Frankrijk gevoerd hebben, te danken aan den democratisch-republikeinschen regeeringsvorm. Volkomen terecht zegt hieromtrent een Amerikaansch schrijver: ‘The masses are ever more pacific than their rulers, ever more kindly disposed to those of their clay in other nations, than the rulers are to theirs. The people do not share the jealousies of their rulers. If the war power lay in the hands of the representatives of the people in Europe, as it does in America, there would be fewer wars’. Aan de overzijde van den oceaan lacht men er mede, dat in de Oude Wereld millioenen zich als slachtvee laten leiden ter wille van de egoïstische bedoelingen van enkelen. Dit zijn evenwel niet de eenige staatsgebouwen en musea; er zijn er nog verscheidene. Het belangrijkste is wel | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 50]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
dat van de Smithsonian Institution Dit geleerde genootschap werd in 1846 gesticht door den Engelschman James Smithson en is beroemd om zijn wetenschappelijke publicaties, die ook naar Europa verzonden worden in ruil voor andere geleerde werken en tijdschriften. Hier verschenen o.a. de rapporten van de expedities naar het westen van Schoolcraft, Wheeler, Hayden enz. Van de gedenkteekenen is zeker het Washington Monument het merkwaardigste. Het staat midden op een ruim open veld, een eind vóór het Witte Huis naar den rivierkant toe en is, de Eiffeltoren uitgezonderd, de hoogste toren der aarde. Terwijl toch bv. de St. Pieter 139 M., de Dom van Straatsburg 142.5 M. en de Pyramide van Cheops 146 M. hoog is, bereikt deze moderne obelisk een hoogte van niet minder dan 555 voet of 169.16 M. Het gewicht van dien monsterbouw bedraagt meer dan 82 millioen K.G. en de kosten beliepen meer dan een millioen $. In 1856 staakte men voor twintig jaren het werk, dat eerst in 1877 hervat werd. Men was toen nog slechts genaderd tot een hoogte van 46.80 M. d.i. dus nog geen derde en de grensscheiding tusschen dit oudere en het latere bovenste gedeelte is nog duidelijk aan de verschillende tint van de witte steen zichtbaar. Dikwijls is, zooals te begrijpen valt, de bliksem in dit gevaarte geslagen, maar daar de uiterste spits uit aluminium bestaat en door vier metaaldraden met den aardbodem verbonden is, zoo heeft dit, dank zij Franklin's uitvinding, hoegenaamd geen schade veroorzaakt. Echt Amerikaansch is het, dat men in die obelisk tot aan den top, d.i. tot een hoogte van 500 voet, met een elevator opstijgt, ongetwijfeld den hoogsten in de wereld. Het tochtje duurt zeven minuten en is geheel kosteloos. De lift bestaat uit een vierkante ijzeren kooi, electrisch ver- | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 51]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
licht en met ruimte voor dertig personen. Boven gekomen, heeft men door acht gaten in den steenwand gelegenheid den omtrek mijlen ver te overzien. Een andere herinnering aan Washington is de Mount Vernon, waarheen men dagelijks met een kleine stoomboot over de Potomac River een kleine bedevaart kan maken. De vaart zelve is zeer onbelangrijk, maar toch was de boot waarmee ik ging stampvol. Mount Vernon is de plaats, waar het huis te zien is, waarin de beroemde man jarenlang woonde en dat met herinneringen aan zijn leven is gevuld, o.a. den sleutel der Bastille, dien Lafayette hem aanbood. Op korten afstand daarvan is ook zijn graf. Met allen eerbied nu, dien ik heb voor de nagedachtenis van den modernen Cincinnatus, wiens naam onafscheidelijk verbonden is aan den vrijheidsoorlog van de grootste republiek der aarde, kan ik toch niet nalaten op te merken, dat men in Amerika zijn naam zoo oneindig dikwijls hoort en ziet, dat men er werkelijk op het laatst wee van wordt. Nergens kan men beter aan merken, dat Amerika's geschiedenis nog slechts kort van duur is en de staat daardoor nog niet veel nationale helden rijk is. |