Vervolg van de Fransche Tyrannie, in Duitsland, en voornamelijk in de Palts gepleegt

Extract uit d'Antwoort van sijn Keurvorstelijke Hoogheit aan de Hertog van Orleans, gedagteekent d'eenentwintigste van Februarius, 1674.

MEn geeft voor in Vrankrijk, dat ik met de Kaiser een verdrag in 't Latijn heb gemaakt van twee voorname Bedienaars van sijn Kaiserlijke Majesteit, en van mijn Secretaris van Staat geteekent, door 't welk ik my gantschelijk en regelrecht tegens de Coning verbonden sou hebben. Ondertusschen kan men lichtelijk sien uit de Copye, die de Heer Markgraef van Bethune daar af aan my behandigt heeft, dat dit niet anders is, dan een project, of ontwerp, van 't welk ik mag versekeren, dat ik het te vooren nooit gesien, en veel minder geratificeert heb. Wijders blijkt dat het geen, 't welk ik te Weenen heb doen handelen, sich niet wijder uitstrekt, dan dat ik door de brief, die ik aan de Kaiser heb geschreven, onderstant van hem heb versocht, toen de Fransche heiren in het Paltsgraefschap op soodanig een wijse leefden, als aan alle de werelt bekent is; dat als 't geen, 't welk ik van die

[p. 43]

sijde versocht, of gehandelt heb, conform is met het Vredeverdrach van Westfalen, en met de Constitutien van 't Kaiserrijk, en dat ik Germersheim nooit aan sijn Kaiserlijke Majesteyt heb willen overgeven, onder wat naam het ook mogt wesen. Indien ik dit voorneemen had gehad, soo sou ik ten minsten wel versorgt hebben dat men dese plaats niet soo lichtelijk overvallen had. Ja schoon'er eenig fondament van waarheit in dese dingen was, soo dunkt my echter dat de Coning, soo dikwils aan my betuygt hebbende dat hy soo grootelijks tot my genegen was, en geen uitwerking daar tegen, in gevolg van het verdrach, of andersints gesien hebbende, my eerst behoorde te hooren, eer hy tot dadelijkheit uitborst, door soodanige Officieren, die, niet genoech achtende dat sy my overvallen hebben, my noch moris willen leren, gelijk gy uit de Copye van een brief, die ik hier neffens send, sult konnen sien. Eindelijk, ik geef aan u te bedenken wat gunst ik van sijn Majesteit te verwachten sal hebben, die ik nooit sal konnen genieten, dewijl ik niet sou kunnen besluiten tot allen oogenblikken d'uitwerkingen der quade eigensinnigheden van eenig Bedienaar, Intendant en Commandant der krijgsbenden, en der plaatsen op my te nemen tegen 't recht van mijn geboorte, het Vredeverdrach, en de welstant en rust deser landen.