Den Laplandschen tovertrommel

[p. 7]

Nommer 2.
Maandag den 9 July 1731.
Den Laplandschen tovertrommel.

Comam apposititiam primo faeminis usitatam suisse colligo, deinde pravo exemplo quoque viris.
Rangon. lib. de cap.

Het gebruik van Peruyken te draagen, is zo oud als de bouwkunde van dochters en zoonen, en ik kon, by aldien het my luste, die stelling gestant doen, ten behoeve van het haairig gild der Fransche peruykweevers, welke gelouterde Natie de hoofden der Nederlanders met de leeuweriks zoodjes van veelkleurige haairen bedykt, om daar langs hun luchthartig kroost te verryken.

En nu heeft den in ons eerste papier gemelden Laplandschen Demon, my wiskonstiglijk aangetoont, dat een schoone peruyk zo hoognoodig is aan den Man, gelijk als een fijn spiegelglas overnootzaakelijk is achter een hoedestoffeerders toonbank, en aldus heeft zich dat geval toegedraagen.

[p. 10] Het zal den Leezer noch wel voorstaan, dat dien Demon en ik ons vertrokken naar myn huys, om een gespan spansseerders te ontwyken, dat uyt de snoodste leem des menschdoms gevormt, nooit de waarheyt van hun tong liet rollen, dan by gebrek van de leugen. Aldaar beland zynde, greep het spook dien voorgemelden Tovertrommel by de kop, en het vroeg my, of ik ook iets begeerde te weeten van het geene 'er voorviel in uytheemsche gewesten? Of ik wilde onderrecht zyn aangaande het goed of quaad gevolg van deeze of geene zaak? Of ik trachte om eenige krankheden te geneezen uytwendiglijk, op de wyze van een zeker bepoedert geneesheer? Dan of ik de lighaams gesteltenis myner tydgenooten poogde te vermeerderen, gelijk als een onweetent Doktoor?

Ik repliceerde op die vraagpunten, zegt den autheur van dit papier, dat ik zo belust was naar een Spaansche peruyk, gelyk als Mevrouw Goudsbloem noch onlangs watertande naar een kameryks doeksche stormmuts, gegarneert met Brusselsche kant; en dat ik verzogt, om my zo spoediglyk als het eenigszins doenlyk was, te vervoeren in het hartje van Parys, alwaar ik dit haairig hoofdhulsel kon koopen en betaalen, de minste helft op krediet, en de rest in goede woorden.

Naauwelyks was dat verzoek geschiet, of den geest plaatste den Laplandschen Tovertrommel tusschen ons beyden, beval my van daar op te slaan met een trommelstok, gedraait uyt de rib van een gestrande walvisch, en, na eenige minuyten te hebben gerobbedobbedopt op dat beschildert instrument,

[p. 8]

bevont ik my, zonder te weeten hoe of op wat wyze, in de straat la Huchette binnen Parys, verzelt door het spook, dat my in min tyd, als Madame Framboise een Chineesche Spoelkom met onvervalschte Kurassou Brandewyn uytslorpt, geleyde in den winkel van een paar haairweevende broeders, waar van hy my dit navolgent verhaal deet in verstaanbaare termen.

Dat paar broeders, (sprak hy) by het nootlot tot peruykmaakers in de wieg gelegt, kwam herwaards overvliegen uyt een zekere Brabandsche barony, alwaar die Kastor en Pollux een voorhuys innamen, iets minder in het vierkant als een nieuw-[p. 11]modische voorschoot, en fluks met het vrouwenhaair te werk gingen, gelyk als de Leydsche wolkaarters leeven met dat wollig vlies, dat gewelddaadiglijk wort gerooft en gevrybuyt op onze inlandsche schapen en lammeren.

Maar dewyl meest alle grootsche, en vooral haairige onderneemingen, door een oneyndig tal van moeyelykheden worden gedwarsboomt, viel dat lot onze Baronysche nestemaakers ook te beurt, en zo veel te harder trof hun dat lot, dewyl zy meerder geele Abderietsche tabaksbladers, als Engelsche achtentwintigen, hadden medegebragt, waar door zy dikmaals malkanderen vry nors gingen zitten bekyken, tegens het middagmaal, in stee van vriendelijk 't zamen te spyzen, op een stuk taai Fransch brood, gegeurt met een superfyne echalot, of met hartsterkende uyen.

Door dat meer dan een Spaansch dieet, wiert het broederpaar zo vet, dat 'er veele Hospitaals chirurgyns reeds begonnen naar om te kyken, als na toekomende voorwerpen voor het vilmes der ontleedkunde, toen den oudste broeder een heylzaame krygslist verzon, die van geen gering getal Bataafsche haairklievers achtervolgt is geworden. Hy beley een mondgesprek met den jongste, op de vliering, op wiens bouwvallige hoogte een kollation was getorst, bestaande in een ses stuyvers Fransch brood, een half dozijn uyen van de eerste grootte, een oesterschelp met zout, een once snuyftabak, een op het goed vertrouwen gelorrendraaide fles roode wyn, en een emmer vol putwater.

De kronyk van die eeuw schryft, dat zy het brood, sans ceremonie, by gebrek van een tafelmes, verdeelden met hunne nagels, dat zy een naauwkeurige divisie onderhielden ontrent het zout en de uyen, dat jeder voor zyn hooft de helft van dien emmer met water opslabde, om de kracht des wyns te verydelen, dat zy de snuyftabak tot het minst ondeelbaar siertje verorberden, en na dat alle die eetbaare spyzen, en drinkbaare vochten, zo geheelijk waaren opgesmult, gelijk als een weeskinders kapitaal dat bestiert zynde geweest by een gemoedeloozen voogd, onzichtbaar is geworden, nam den eerstgebooren broeder het woord op, en liet zich op deeze wyze hooren.