Den echo des weerelds. Deel 1

Het Conterfytsel van Bever-Hans.

Jonker Bever-Hans is in de Bezitting van een paar Talenten, de Geesselroe en de Schimpgard, want hy beweert; dat'er grooter Oordeel steekt in een Fout te ontdekken, die de Goedaardigheyt door de Vingers zou zien, als in die Verdiensten te pryzen, die zyn Kwaadaardigheyt, hoe schaamteloos die ook is, doen bloozen. Hy gelykt op 't Oog aan zyn wrang Gezigt en schorre Stem na een School-Monarch, doch hy is in der daad niet boven een Beulsjongen in dat Dionisiaans Gebied, als die de Roeden t' zamen bind voor die bedilzieke Geesselaars; doch dat hindert ons niet van zyn Onwaardigheyt nu en dan eens in Beeltenis te gispen aan onze Weekelyksche Geesselpaal.

Maar die eygen Jonker Bever-Hans is aan den andere kant een Verwonderings teken in de Geschigtboeken, want hy haspelt zonder eens te stameren door de gantsche Reeks van de Assyrische Monarchy, van Nimrod af tot aan Darius toe; ja dat meer is, hy zal je zelfs de Koleur van 't Paard aantoonen waar mee Semiramis

[p. 69]

haar bezondigde. Wat Griekenland aangaat, noemt maar eens een Koning van Alexander tot aan Perseus, flukx werpt hy je 't kort Begrip van desselfs Regeering na 't hoofd; ook geeft hy je in ses Minuyten zo een naauwkeurig Journaal van de Belegering van Troyen, als of hy een Overste over de Kruywagens geweest was in dat Tienjarig Beleg. De Romeynsche Geschigten heeft hy zo wel op zyn Duympje, van Julius Cesar tot aan Constantius Chlorus, als den Boereschout Cantharus Slokop het verwonderlyk Gevegt van Breautê en Lekkerbeetje van buyten weet te vertellen, by wyze van een Comparatie, voor een Dorps Rechtbank; ook kan hy je zo een beknopte Beschryving der Romeynsche Munten geeven, als 't hem lust, als of hy al zyn leeven lang een Romeyns Kollekteur geweest was, onder de geheele Achtervolging der Cesars, en Consules.

Doch schoon hy zoo bekent is met alle de vermolsemde Overblyfsels dier drie oude Monarchyen, echter zo je hem eens vraagt; Na het Begin en den Oorsprong der Nederlandsche Beroertens? zal hy je (ik zet tien tegens een) Maarten van Rossum, of het Lappertje zonder Leer noemen. Verwondert je dat Heeren? my niet, want die zelve gemelyke Gesteltenis hervormt zo wel een Man in een Rebel, als in een Critiek; ook wort een Taalzifter tot over de grootste helft half Duy**s, wanneer men hem nagilt Kaalkop Kaalkop! terwyl hy 't Hoofd eens Tydgenoots ziet groenen met een Verdienstekrans van onverwelkbaare Lauweren.

Groot is het Onderscheyt tusschen een wrang Berisper en een vrolyk Kakelaar, den Eerste, overheerscht door een zwarte Galziekte, bemint de Eenzaamheyt als een oude Uyl, en is schigtig als een wilde Hengst, daar den Kakelaar, die door 't Fransch Bloed geregeert wort, ten uytersten gezellig en vermaakelyk zig komt te gedragen.

Jan voert op zyn geele Wangen de Wanhoops Cyferletters, een gefronst Voorhoofd, Kruydhoorns-Oogen, een tusschen-Licht en Donker Koleur, en een Wolfsstem, zo heesch als een Geest, en zo schor als een Dronkaart. Robin komt 't scheep met een lacghende Mond, met een assurant Air, met een bloozent Gelaat, en met een Stem als de Klank van een zilvere Damiaat. Den Eerste is meestentyds opgesmukt als een Kleerkooper in Buffelsleere Kolders; den Tweede is gepalleert als een Burger

[p. 70]

Officier in den Antwerpsche Ommegang; en hier in heeft de Dood zyn Oorzaak, want Jan ontvlugt, en Robin bemint de vrolyke Byeenkomsten.

Jan vergezelschapt de Maatigheyt van zyn Woorden met de Maatigheyt van zyn Gebaarden, zynde dien Randsuyl meer overgegeeven aan het beschouwent als aan het werkzaam Leeven. Maar Robin overvloeit van Tekens, van Beweegingen, en van belacghelyke Woorden, en is in veele deelen zo wakker als een Valk, als die altyd bestudeert om zyn Gezelschap te vermaaken, nooit om het te bedroeven. Den Eerste herschept alle Blyspeelen in Treurspeelen; den Tweede hervormt de Treurspeelen in Blyspeelen. Het geringste Voor werp doet de zuure getapte Melk van Jans Humeur meer en meer Schiften; de grootste wisselvalligheyt zoet meer en meer de Room van Robins vrolyke Gedachten. Jan valt aan 't huylen als een Dog die een aanstaande Lyk voorbood, wanneer hy Robin hoort of ziet lacghen; Robin be gint te lacghen als den Ontleeder der Feylen ontrent zyn derde Fles, wanneer hy Jan hoort grommen of zuchten; de Laatste vervrolykt zig met de Traanen des Menschenhaaters, en den Eerste pynigt zig met het Schateren des Menschen Minnaars. En nu weet noch Niemant der Wyzen, wie dat de gefondeersten is van die twee tegenstrydige Kabouters, Dom Joan Huylbalk, of St. Robin Lacghbek? doch dit weet ik echter, dat den Eerste die dag en nacht gromt er uytziet als het binnenste van een Sleepruymen-taart, daar den Tweede, die altoos lacght, drinkt, en klinkt, my voorkomt als een Geley van roode Aalbessen, Aigre & Doux maar smaakelyk en verheeven.

't Is gezegt.