| |
Jos. Wetzels
Kirchroa evakoe-eert!
(26 Sept. 1944)
Et woar in der September, doe in dat duuster joar;
Vier woare deep jevange in iezere kettens sjwoar.
Hel laachet der verdrukker uvver ós leed, ós noeëd;
Noom ós de lós ant leëve, vier hauwe kóm nog broeëd.
Vier zoosse joa al wèche wie deere in de höal
Bij-jee in duustere kelder; va sjloffe koam nit vöal;
Kanónnedónder jrómmet jevierliech durch jen loeët,
Jepaart mit vliejer-brómme umloeret ós der doeët.
Hij sjlooge de jranate, doa sjlooge bómme in;
Der doeët hool rieche ernte, hem braat dat nui jewin.
En doch woar mit dat alles der laidenskelch nit vol;
Et woeët nog loeter sjlimmer en dreuver tsol vuur tsol;
En óp deë mondiegmörje, dat kóm der daag in loeët,
Moeëte vier óch nog vluchte va heem in jroeësse noeëd:
Kirchroa moeët evakoe-eere! - Och Herjot, sjtank ós bij!
Wat dat heesjt, ka bejriefe, mer weë woar in die rij.
In tsiet van ee paar sjtónde völlet ziech sjtroas a sjtroas;
Et hats sjwoar en belaane; de loeët vol krigs-jeroas.
Dat leed, wat doe jelij-je durch man en vrauw en kink,
Vuur dat jót tse besjrieve, hat jinne veër en ink.
Jrielaachend sjtónge Pruusse a jidder sjtroasse-ek;
Deë jròve óngerdrukker hool mit ós nog der jek.
Et intsieje, wat ós truuëstet en ós doe hat jesjtuutst,
Weë doe vul troane druuëjet, dat woar et Roeë Kruuts!
Wat zoog me doa nit trekke i Kirchroa langs jen baan,
Tse vós en wat mer raar how, bis tsouw der kingerwaan;
Peëdskaare sjwoar belaane hij van ós boereluu;
Jet maajer kui der hinger; nee iech verjès et nie!
Ee muddersje, wat zicher al achtsieg hat jetselt,
Woabij mit zivve kinger ing witvrauw ziech jezelt.
| |
| |
En hóngede va vaarraar, die 't pruusseoog nit vóng;
Mit uvvertsug vol klijer me ziech der tusje vróng.
Is dat nog wirkliech leëve of is 't inne droom?
Mer wieër, loeter wieër, voet oes deë doeëdesjtroom!
Vol angs en sjrek de ooge, vol pieng en leed et hats,
'ne Trek noa 't ónjewisse, de tsouwkónf druiend sjwats;
'ne Tsóg va drissieg doezend; dat is jing klingiegheet!
En alles deep jetróffe, ing richtieje zieë va leed.
Doa loog ing kranke módder sjtil óp ing sjtuurkaar bleech
Al tsiddernd ónger dekkens va reëne ópjeweecht.
Ing sjurreskaar der hinger, woaróp ee kruppel kink
En inne klinge leures koam mit zieng distelvink.
De rieche wie de erme, die woare noen ejaal,
Verjèsse woar de jruuëtsjheet, hoeëvaat en prónk en praal.
Doa ónge an 't kapelsje jóng mennieje zuuët eróp:
‘Och leefste Módder Joddes, huurt dan dat leed nit óp?’ -
Mit wat vuur vräudetroane zooge vier Sjifferhij.
Doa woare Amerikaner, noen woare vier werm vrij!
Vier hauwe noen de vrijheet, mer duur woar ze jekoat:
Os heemet pries-jejeëve vrij aan de pruussetsoat.
Och Kirchroa, leefste Kirchroa, noa diech jóng mienne blik.
Iech wós, wat iech verlosse, mar wie vóng iech diech tseruk?
Och herm ier errem vrauwe, die noen in hofnoeng leëft,
Vuur uuch en die jeboare, han richtieg iech jebeëft.
Mer wieër, loeter wieër durch pratsj en reën en wink
Mit jroeës en tant en módder, mit pap en wikkelkink.
Bij Ubachsberg doa woar doe 'n doeëdedants wie dol,
- De vieëtsing sjtatsieoeëne, die woare nog nit vol -
Doa sjlooge de jranate oes der jehaasde sjlónt:
Vuur tswantsieg luu va Kirchroa sjloog doe de letste stónd.
Ze woeëte voetjerèsse in kauw en blót en sjrek.
De angere moeëte wieër i wink en weër en drek.
Mer wie de zón jezónke, naat loog óp veld en baach,
Woar Kirchroa's vólk jebórje. Dat woar 'ne sjwoare daag!
Ee kriesje en ee laache wie kinger ónvernónf;
Onnuuëzel errem wieëter, näu kreegt ier óngerkónf:
Limburg hat doe versjtange dat tswaide jroeës jebod:
‘Wilt ier uuch Christe heesje, zit vuur der noaber jót.’
Mer doch in angs en ónrouw daat alles nog a heem;
Weë hung nit aa zie huus-je, al is 't mer va leem.
Os Kirchroa woar verlosse, de sjtroasse doeët en kaal.
Mer urjens woar nog leëve, dat woar in et sjpietaal.
Doa looge de sjwoarkranke, betruit durch sjwesterhank
| |
| |
I luuëtend Jodvertrouwe bij isjlaag en bij brank.
Mer kóm koam in 't Oste de zón erop blótroeë,
Moeëte óch zie vertrekke, doa woar nuus aa tse doeë.
Iech zieën ze noen nog kómme: vuurróp ing wiesse vaan,
Jedraage en jevaare, ing ieëlends-karawaan.
Zoeë oes 't kranketsimmer mit ooge fieëbersjwoar,
Op krukke en óp sjtekke durch sjisse en jevoar.
De sjwestere sjwoar belaane mit allerhand jepek,
Mit kussens en mit dekkens, mit kiste en mit zek.
Herjot, vier hij, Dieng kinger, vier voljete Diech noa.
Noen kónne vier Die Lieje, Dieng Passieoeën versjtoa!
Wat doe in deë September ós Kirchroa hat erleëfd,
Doavan hat ós nog dökker dernoa et hats jebeëfd.
Went ins noa lange joare inne dit sjpruchs-je ziet,
Kan heë der Herjot danke, wen nie mieë koam zón tsiet.
|
|