Leven van Sinte Amand, patroon der Nederlanden. Dichtstuk der XIVe eeuw

Van eenen visioene dat Amande te voren quam.

Daer Amand in studacien sat,

Daer hi hem selven te male vergadt,
Want een visioen dede hem onsochte,
Daer hi niet lichte huut commen mochte,
Maer in 't hende, als hi verscoot,
Was hy by na van vreesen dood,
Dies worden die clercke in vare,
Ende ondersochtem wat hem ware,
Maer Amand, die gheerne afleyde,
Sprac vriendelike aldus ende seide:
‘Lieve ghesellen, mi en es niet el,
Dan mi toequam een ghedochte fel.’
Doe leiden si hem dat te voren,
Dat sijt van hem wilden hooren,
Waer by hi was so t'onghemake.
Node quam hi an die sake,
Maer in 't hende sprac hi aldus:
‘D'almoghende God, Onse Heere Jhesus,
Moete alle saken ten besten keeren,
Want ic ontsie mi zwaerrer deeren,
Dat kerstinhede sal sijn in noode,

[p. 9]

 

Want ic sach Ons Heeren bode,

230

Den inghel van hemelryke,

 

Seere claghen, ende bitterlike

 

Weenen, ende driven mesbaer.

 

Oec so hoordic hem voorwaer

 

Segghen, in sine droefhede,

 

Dat dat soete kerstinhede

 

Ontfaermelike soude dolen,

 

Want den herden, die 't bevolen

 

Es, die slaen den scapen zwike,

 

Hier an merkic sekerlike

240

Dat Ons Heere verbolghen es

 

Up die herden, des sijt ghewes,

 

Ende 't bediet van den herden dat sijn

 

Dat eerscip groot, dat niet fijn

 

En es, noch ghewillich mede

 

Om te sterkene kerstinhede,

 

Ende dat si die scapen cleene

 

Laten onberaden, dat's 't ghemeene

 

Folc, van den gheloove goet,

 

Daer Christus om sturte sijn bloet,

250

Hieromme bennic in grooten vare.’

 

Voort gaf Amand te kennene dare

 

Vele saken, die souden ghescien,

 

Die d'inghele hem leerde voorsien,

 

Dies den cleerken wonderde al,

 

Ende screven die worde groot ende smal,

 

Ende hilden se in grooter helicheden,

 

Ende over prophesye mede.

 

Als hem dit ghesciede voorwaer

 

En haddi maer xv. jaer.

260

Sijn vader sende om hem eenen bode,

 

Dies hi soude laten noode,

[p. 10]

 

Hine soude toot hem varen ghereet;

 

Vader ende moeder, als men weet,

 

Waren blide, al sonder waen,

 

Ende hebbene lieflike ontfaen.

 

Daer bleef hi eenen corten tijt,

 

Ende sijn ghepeins dat wart so wijt

 

Om te ghecrighene Gods hulde,

 

Dat hi hem selven niet en verdulde,

270

Want hy hem in penitencie gaf,

 

Ende in so grooten duechden hi claf

 

Dat Jhesus Christus, door sine liefde,

 

Ghenas den menighen van grieve.