Leven van Sinte Amand, patroon der Nederlanden. Dichtstuk der XIVe eeuw

[p. 5]

Eene miracle, die God door Sente Amande te sinen vij. jaren, van eenen knecht, die hi ghenas.

Dit scone kint, dese jonghe Amand,

Wart t'sinen vij. jaren becant
Over die vroetste van sinnen daghen,
Daer men af hoorde ghewaghen,
Ende daer toe vul duechden mede.
Nu hoort wat Onse Heere dede
Door 't kint als 't was vij. jaer.
Baland, sijn vader, hadde voorwaer
Groot goet ende beesten echt,
So dat hi hadde eenen knecht,
Die sijn vee te wachtene plach.
So dat gheviel up eenen dach
Dat die knecht slapen soude
Up 't velt, ende hi wert also houde
Ghefenijnt van eenen diere quaet,
So dat die knecht, dat verstaet,
Swal so groot dat elken man
Of grees, diene daer sach an.
Maer eenighe hebben up ghenomen
Ende sijnre mede in den casteel comen,
Daer Amand ende sijn vader was,
Die zeere drouve worden das,
Dat die knecht hadde sulc grief,
Ende Amand, die met Gode lief
Was, ende vercoren mede,
Dede an Christum sijn ghebede,
Ende daer na in corten stonden
Taste hy die felle wonden,
Daer in commen was 't fenijn,
Ende als quam den vingher sijn

[p. 6]

 

Daer die felle bete stond

 

Wat daer een gaetkin cleene ende ront,

 

Ende dat fenijn liep al duere,

140

Dies die knecht up die huere

 

Wart ghenesen ende al ghesont

 

Wien't te voren so nouwe stont,

 

Ende wel na was up die doot.

 

Dus wart daer die bliscip groot,

 

Beede in moeder ende in vader,

 

Ende in die lieden alle gader,

 

Dies Gode dancten harde zeere,

 

Ende daden den kinde groote heere;

 

Si spraken huut eenen monde ghemeene:

150

‘Al es Amand jonc ende cleene,

 

God heeftene tilic vercoren,

 

Ter saligher tijt was hi gheboren.’

 

Dus wies dit kint in duechden alteen,

 

Ende wert recht een levende steen,

 

Daer ons Sente Pieter af seghet

 

In sine epistele, daer het in leghet:

 

‘Sticht up gheestelike levende steenen,

 

Gheestelic ghestichte mach staen gheen.’

 

Up dit fondament sonder waen

160

Heeft dit kint metsen bestaen,

 

Dies so moeste sijn werc wesen,

 

Wul van gracien ende huutghelesen.

 

Het ghinc ter scole ende leerde wel,

 

Al sijn ghedochte was niet el

 

Dan Gode te dienen, t'allen stonden,

 

Een hydel woort hadde men niet vonden

 

Commende van hem t'eenigher tijt:

 

In weldoene haddi groot delijt,

 

Zeer caritatich ende hoetmoedich zeere

[p. 7]

170

Waest, en de minde Gode, Onsen Heere,

 

Jhesum Christum, so huter maten

 

Dat hi hem selven recht heeft ghelaten

 

Ende verloochent, also ons Marcus

 

In de Euwangelie, ende seghet aldus:

 

‘Wie Jhesus Christus volghen wille,

 

Verlooghene sijns selves ende zwighe stille,

 

Ende hebbe betrouwe ende penitencie ontfa,

 

Aldus mach men volghen Christus na.’

 

Amand hevet dit wel verstaen,

180

Te sinen vij. jaren, ende ane ghevaen.