Uren met musici

[p. 74]

Beethoven over zichzelven

Een albumblad van den revolutie-jongeling (1792)

IK ben niet slecht - Heet bloed is mijn kwaad - mijn misdaad jeugd - slecht ben ik niet - slecht waarlijk niet - wanneer ook dikwijls wilde opwellingen mijn hart doen aanklagen, mijn hart is goed - Weldoen, waar men kan - Vrijheid boven alles liefhebben, de waarheid nooit, zelfs niet op den troon, verloochenen.

Aangaande zijn slordige kleeding

Wat maakt het uit! Wanneer ik eenmaal een heer zal zijn geworden, zal mij dat toch niemand meer aanzien.

Conversatie

Een dame uit het gezelschap: - Wat is dat voorhoofd mooi!

Beethoven: - Welnu, kus u dat voorhoofd dan -.

[p. 75]

Over boeken, die hij vraagt

Er is geen verhandeling, die gauw te geleerd voor mij zal worden. Zonder ook in het minst aanspraak te maken op eigenlijke geleerdheid, heb ik toch van kindsbeen af mij er toe gezet den zin van het hoogere en wijze te begrijpen. Schande voor den kunstenaar, die het niet tot zijn plicht rekent het tenminste zoo ver te brengen.

Gevoel van eigenwaarde

(Antwoord op een visitekaart van zijn broeder Johann met opschrift: ‘Johann van Beethoven, grond-bezitter’):

Ludwig van Beethoven, hersens-bezitter.

*

Onze tijd heeft aan sterke geesten behoefte, die deze kleine, arglistige en ellendige schoften van zieltjes geeselen - hoezeer mijn hart zich ook verzet om iemand pijn te doen.

*

(Tot een violist, die zich beklaagt over een moeielijke partij, die Beethoven gecomponeerd had):

[p. 76]

Denkt UEd. soms dat ik aan zijn miserabele viool denk wanneer de Muze tot mij spreekt?!

*

Hoe jammer, dat ik de krijgskunst niet even goed versta als het componeeren, ik zou Napoleon zeker verslaan.

*

En wanneer ik mijn levenskracht zoo met het leven had weggegeven, wat was er dan voor het hoogere en edele gebleven?

Kracht

(Aan een vriend: ‘Overigens verzoek ik in de toekomst verschoond te mogen blijven van uw gezwets over een moraal, die mij heelemaal treurig heeft gemaakt en mij mijn goede opgewektheid wegnam...’)

Kracht is de moraal der menschen, die zich van anderen onderscheiden, en zij is ook de mijne.

*

Ik wil het noodlot bij de keel grijpen! Geheel neerbuigen zal het mij zeker niet.

*

[p. 77]

Zinnelijk genot zonder vereeniging der zielen is en blijft hondsch, daarna heeft men geen spoor van een edele aandoening, hoogstens berouw.

*

De meeste menschen zijn geroerd over iets goeds, doch dat zijn geen kunstenaarsnaturen, kunstenaars zijn vurig, die weenen niet!

(Aangedaan zijn past alleen vrouwen, den man moet muziek vuur uit den geest slaan).

*

Ik heb nooit er aan gedacht voor de faam en de eer te schrijven, wat ik op het hart heb, dat moet er uit en daarom schrijf ik.

Melancholie

(Uit het dagboek: ‘Als M. (Thérèse Malfatti, die hij beminde) voorbijreed en het scheen, zij zag naar mij op’).

‘Alleen de liefde, zij alleen vermag je een gelukkig leven te brengen. God, laat mij haar eindelijk vinden, - die mij in de deugd sterkt, - die mij geoorloofd zal zijn.

*

[p. 78]

(Uit het dagboek, van herfst 1812, over Amalia Sebald, zijn laatste geliefde):

Op deze manier met A. (Amalia) gaat alles ten gronde. O, God geef mij kracht mij zelf te overwinnen; mij mag niets meer aan het leven binden!

*

Wanneer ik mij nog zoo hoog verheven heb, wanneer ik mij in de gelukkigste oogenblikken in de sfeer van mijn kunst bevind, dan trekken de geesten der aarde mij weer naar omlaag. Het alledaagsche put mij uit en dwingt mij den naar boven gerichten blik weer naar beneden te keeren.