Uren met musici

[p. 34]

Uit brieven aan zijn vader

Huwelijk

‘WIJ arme eenvoudige lieden, wij moeten niet alleen een vrouw nemen, die wij liefhebben en die ons liefheeft, maar wij mogen, kunnen, en willen er zoo een nemen, omdat wij niet adellijk, niet hoogwelgeboren en niet rijk zijn, doch arm, gering en onaanzienlijk, derhalve aan een vrouw uit de rijke kringen niets hebben, daar onze rijkdom met ons uitsterft, aangezien wij dien in ons hoofd hebben. En dezen kan geen mensch ons nemen, tenzij dat men ons het hoofd afslaat en dan hebben wij ook niets meer noodig’.

Moreele gezondheid

‘Mijn geaardheid, die meer geneigd is tot een rustig en huiselijk leven dan tot rumoer - ik, die van kindsbeen af nooit gewend was op dingen als wasch, kleeding en zulke aangelegenheden te letten, - kan zich niets noodzakelijkers denken dan een vrouw. - Ik kan onmogelijk zoo leven als de meeste jongelieden van tegenwoordig. Ten

[p. 35]

eerste heb ik te veel godsdienstzin en ten tweede te veel naastenliefde om een onschuldig meisje bij den neus te kunnen nemen, en ten derde verafschuw ik het, ook met het oog op mijn gezondheid, met lichtekooien op te trekken. Daarom kan ik u ook zweren nooit met zulke vrouwspersonen iets te doen te hebben gehad. - Maar een ongehuwd mensch leeft naar mijne meening slechts ten halve’.

Over den dood
(Ziekte van zijn vader in 1787)

‘Zeer geliefde vader,

Op dit oogenblik ontvang ik een tijding, die mij zeer terneer drukt, te meer wijl ik uit uw laatste schrijven mocht opmaken, dat gij, goddank, volkomen wel waart. Nu hoor ik echter dat u ernstig ziek zijt! Hoe verlangend ik een geruststellenden brief van uzelf tegemoet zie, behoef ik u toch niet te zeggen en ik hoop dien ook spoedig te ontvangen, hoewel ik mij er aan gewend heb, mij steeds het ergste voor te stellen. Daar de dood welbeschouwd het ware einddoel van ons leven is, heb ik mij sinds een paar jaar zoo met dezen

[p. 36]

waren, besten vriend van den mensch vertrouwd gemaakt, dat zijn beeld voor mij niet alleen niets schrikwekkends meer heeft, maar zelfs veel zachts en troostends¹⁾. En ik dank mijn God, dat hij mij het geluk gegund heeft mij de gelegenheid te verschaffen hem als den sleutel tot onze ware gelukzaligheid te leeren kennen. Ik leg mij nooit te bed zonder te bedenken dat ik misschien (hoe jong ik ook ben) den volgenden dag niet meer ontwaken zal, en toch zal geen mensch, die mij kent, kunnen zeggen dat ik in den dagelijkschen omgang somber of zwartgallig ben; en voor deze gelukzaligheid dank ik alle dagen mijn Schepper en wensch haar ieder van mijn medemenschen van harte toe. Ik heb u in een brief reeds over deze quaestie (ter gelegenheid van het treurige sterfgeval van mijn besten vriend graaf von Batzfeld) mijn denkwijze uiteengezet; hij was net zoo oud als ik, een en dertig jaar. Ik beklaag hem niet, maar wel mijzelven en allen, die hem zoo goed gekend hebben als ik. Ik hoop vurig dat gij u, terwijl ik dit schrijf, beter zult voelen; mocht gij tegen alle verwachting niet beter zijn, dan smeek

1) Mozart was sedert eenige jaren toegetreden tot de orde der Vrijmetselaars.

[p. 37]

ik u het mij niet te verbergen, maar mij de geheele waarheid te schrijven of te laten schrijven, opdat ik zoo spoedig als mogelijk nog in uw armen kan zijn. Dat bezweer ik u bij alles wat ons heilig is!

Ik hoop intusschen op een geruststellenden brief, en in die zoete hoop kus ik u duizend malen de hand, evenals mijn vrouw en Karl; ik blijf eeuwig uw

Wolfgang’.