Boy

[p. 148]

XXVI

En zachte kinderhanden wischtèn troostend onze tranen weg en teere stemmen fluisterden de moedernaam... die zaligheid is.

HET is niet de werkelijkheid, die ons het zwaarst doet lijden.

Het is het lijden, dat wij verwachten in de toekomst die onzeker is en die wij niet kunnen overzien.

Truus zag dat lijden voor zich... eindeloos.

Een nieuw proces, alle ellende daarvan, en wist niet meer waarheen.

En plotseling vaagde een enkel geluid, een enkel woord, een daad, alle vrees voor de eenzame toekomst weg, en bracht haar terug tot het heden.

Zij had voor de derde maal een brief van den advocaat gelezen, die haar schreef, hem nu uiterlijk morgenochtend te melden, of zij in hooger beroep wenschte te gaan van het vonnis van echtscheiding, omdat de termijn binnen drie dagen verstreek.

Terwijl alle ellende, die daaraan verbonden was voor haar geest oprees, hoorde zij ineens buiten een stem, die haar met een schok deed oprijzen.

Ja... het was wel de stem van Boy.

Dan was hij in haar armen.

En voorbij was ineens alle vrees, alle lijden.

---------------

Smeder had verder het proces en den uitslag zooveel mogelijk voor Boy verborgen gehouden.

Boy bemerkte wel, dat er iets bijzonders was... iets,

[p. 149]

wat hem niet gezegd werd.

‘Weet je ook of er iets bijzonders is...?’ vroeg hij aan Robbie.

Deze wist van niets.

Het was Mevrouw Ten Hare, die hem inlichten moest.

‘Ik heb zoo innig meelijden met je lieve moeder..., zei ze, ‘ze houdt zooveel van jullie; en is nu zoo alleen.’

‘Zij zal niet alleen blijven.’ Boy glimlachte.

Na het diner ging hij naar zijn vader.

Hij vond hem bij de radio, een sigaret rookende en verdiept in de nabeurskoersen die door Vaz Dias werden doorgegeven.

‘Je hebt je proces gewonnen,’ begon hij: ‘en je hebt ons allebei gekregen, niet waar vader?’

‘Zoo? Weet je het?’

‘Ik weet het...! Ben je volkomen overtuigd dat je met eerlijke middelen tot dit resultaat gekomen bent!’

‘Ja natuurlijk!’

‘Ik niet...!’

‘Jij niet, wel allemachtig!’

‘Néén, die huishouddáme,’ en hij drukte op dit ‘dame’, ‘heeft verklaringen afgelegd, geheel buiten de waarheid. Maar laten wij hier niet verder over spreken... laten wij niet spreken over haar, maar de zaak eerlijk stellen. Je bent zelf overtuigd, dat moeder steeds een ware moeder voor ons geweest is en al heeft ze misschien fouten, ze verdient zulk een

[p. 150]

straf niet. Denk je dat ik haar alleen zal laten?’

‘Ik zou niet weten wat je anders doen zou... denk je dat ik voor niets een duizend of vijf heb weggesmeten om je aan die vrouw te onttrekken?’

‘Weggesmeten... ja, vadertje, dat heb je, maar niet, om me aan mijn moeder te onttrekken, maar alleen om gerechtvaardigd te schijnen in het oog van de wereld... enfin, laten we daar niet over praten... ik kom eenvoudig met een verzoek tot je: ...Laat mij naar moeder gaan.’

‘Ben je...!’

‘Chtt! vloek me nu niet uit... laten we de zaak rustig bekijken. Wat zal je doen, als moeder in hooger beroep gaat. Ze zal mij tot getuige roepen. Ik zal haar dit verzoeken en... ik geloof dat ze dan winnen zal.’

‘Verdomde jongen, zou jij tegen je vader getuigen?’

‘Neen, tegen de leugen! En de rechters zullen mij niet vragen: “wie is je vader, of wie is ie moeder?” maar eenvoudig: “hoe heeft zich dat zekere feit toegedragen?” En dan zal ik de waarheid zeggen; ik geloof, dat die waarheid slecht zal afloopen voor dat mensch beneden... geloof je ook niet?’

Smeder zweeg en dacht na. Ja, de jongen, daar had hij niet aan gedacht. Hij was geen kind meer. De jeugd van tegenwoordig was anders dan de zijne...

En Boy ging voort: ‘Zie toch de nuteloosheid in, wat geeft het. Ik zou me toch niet storen aan rechterlijke uitspraak.’

Hij zag zijn vader een driftige beweging maken en

[p. 151]

boog zich naar hem over... legde den arm om zijn hals.

‘Lieve beste vadertje, laat mij naar moeder gaan... het is mijn plicht en het is mijn gevoel. Is haar straf... als zij die verdiend heeft... niet reeds hard genoeg... je weet hoeveel ik altijd van je gehouden heb, ondanks je fouten, nee, word nu niet boos, als ouders onderling twisten, hebben de kinderen het recht een oordeel te vellen. Ik hield altijd heel veel van je... als ik je zoo zie, met grijze haren en trekken verouderd vóór hun tijd, met groeven van zorgen... dan voel ik meer dan ooit hoe heel innig lief ik je heb. Dan heb ik lust op je lieve gezicht te kussen... Zou het gek zijn als ik je nou een kus gaf... Ben ik er al te oud voor?’

Hij kuste zijn vader, die hem tot zich trok.

Even zwegen ze...

‘Ik zou altijd bij je willen blijven, om lief voor je te zijn, maar het mag nu niet. Ik heb ook een moeder. Als ouders van elkaar gaan, hebben kinderen het recht te kiezen. Ze maken de positie van kinderen zoo moeilijk... Laat mij naar mijn moeder gaan, ik zal toch altijd jou jongen blijven, jou Boy. En jij hebt Robbie toch?’

Het spreken werd hem moeilijk, toen hij zag dat zijn vader tranen in de oogen kreeg.

Lang zaten zij zwijgend bijeen. Hand in hand.

Schaduwen van nacht slopen de kamer binnen....

[p. 152]

Schaduwen van nacht trokken zich om twee gestalten, die elkaar omstrengeld hielden.

Boy dacht aan het leed, dat hij aandeed... om geluk te brengen...

Smeder aan de toekomst en aan de jeugd van het heden. De jeugd die vroeg al oordeelen ging, en die ook handelde. De jeugd die den toon aangaf.

Het was misschien beter zoo.

‘Ga dan, mijn jongen... en kom dikwijls bij je vader. Kom dikwijls bij mij...’