Limburgsche legenden, sagen, sprookjes, en volksverhalen. Deel 2

De Sint-Rosa kermis te Sittard.

De meeste oude kermissen in onze streken dragen den onmiskenbaren stempel van haar godsdienstigen oorsprong; 't zijn gedenkdagen, of wel aan de wijding der parochiekerk, of wel aan de verheffing van een heilige tot schutspatroon van de gemeente.

Tot de laatste categorie behoort de Sint-Rosa kermis te Sittard, wier ontstaan met een kort woord zij herinnerd.

In den zomer van 't jaar 1671 werd Sittard door eene verschrikkelijke ziekte, de pest, geteisterd. In luttel weken tijds werden honderden ingezetenen weggemaaid. De ellende was onoverzienbaar; er was bijna geen huis, dat door den vreeselijken geesel niet werd getroffen. In dezen bangen nood was er schier totaal gebrek aan geneeskundige hulp; de plaatselijke geestelijkheid met de paters Dominicanen waren niet bij machte, om allerwege genoegzamen geestelijken troost aan te brengen. Op aandringen van den magistraat kwamen er zelfs paters Minoriten van Linnich herwaarts, ten einde zoo vele lijdenden in hun benarden toestand bij te staan.

Om de krankte, die ook reeds verschillende Dominicanen had aangetast, uit het klooster te weren, werd in den kloostertuin langs den wal een gebouw ingericht, waar de paters, belast met de ziekenverzorging, verplicht werden hun verblijf te houden.

[p. 78]

Dat huis, hetwelk in 1874 bij den herbouw van het klooster door de paters Jezuïeten afgebroken werd, droeg, tot den laatsten tijd toe, den naam van pesthuisje.

Allengs verminderde de ziekte, om, na hare slachtoffers bij honderden te hebben geëischt, geheel op te houden.

Uit vrome dankbaarheid voor het wijken van de ramp, hetwelk toegeschreven werd aan de voorspraak der pas heilig verklaarde Sint-Rosa⁽¹⁾ werd deze door toedoen van den magistraat tot patrones van Sittard verkozen.⁽²⁾ Haar ter eere werden openbare gebeden uitgeschreven, bedevaarten georganiseerd en processiën gehouden. Twee jaren later, en wel in 1673, verrees op den Kollenberg de Sint-Rosa kapel, waar Sittard's patronesse sinds dat oogenblik op bijzondere wijze wordt vereerd.

Tot op den huidigen dag wordt op den laatsten Zondag in Augustus het feest dier heilige te Sittard plechtig gevierd, en de jaarlijksche processie naar den Kollenberg gehouden.

Dan is 't Sint-Rosa kermis.

Mart. Jansen.

(1) De heiligverklaring van Rosa was de eerste godsdienstige plechtigheid, die den 9. September 1668, in de dat jaar gebouwde kerk der paters Dominicanen te Sittard werd gevierd.

(2) In de St. Michiels-kerk wordt eene reliquie bewaard met het volgende opschrift:

1971.

De osse approbato corporis S^tre Rosae
De S^ta Maria 3^tsl ordinis. S. Dominici
Eleet. Patr. Civit. Sittard.