|
| |
D
| De aap is gezond, de bok is vet ('t zit goed). |
| De aap heeft roode kousen aan ('t zit niet goed). |
| De appelen krijgen gouden staartjes (worden schaarsch). |
| Daar zijn geen balken onder, zei de jood (van het ijs). |
| De banken stellen (baas spelen). |
| De bom is gesprongen (een geheim is uitgekomen). |
| Daar zal geen haan naar kraaien. |
| De baan is klaar. |
| Den bezem uitsteken (lustig huishouden als de heer en vrouw uithuizig zijn). |
| De boel is vergald. |
| Daar was een goede burgemeester aan (dik en deftig). |
| Deelen met den deurstijl (universeel erfgenaam). |
| Den duivel jagen (ruzie stoken). |
| Die den duivel wil bannen, moet zelf rein zijn. |
| Dat hebt gij geen doove gezongen. |
| De deugd in het midden. |
| Den eenen dag wat, den anderen niets (slepende ziekte). |
| De appel valt niet ver van den boom. |
| De foek is er uit (fr. la fougue a cessé, hij kan niet meer). |
| De kamers en meubelen moeten mij dienen, zei de baron, en niet ik hen. |
| De koster heeft dienstboden (als hij 's morgens te vroeg of 's avonds te laat luidt). |
| De kop staat hem net op als een wervel (lichtzinnig). |
| Den nagel op den kop slaan. |
| De kogel is door de kerk (er is niets meer aan te doen). |
| De kopjes zijn getulpt ('t is gedaan). |
| Daar komen de katten nog aan (als zich iemand te vroeg verheugt). |
| Die dan nog leeft, heeft een harden kop. |
| Die bij andermans leed groeit (zich verheugt), dien staat zijn eigen leed voor de deur en bloeit. |
| Die het lang heeft, laat het lang hangen, zei de jongen, en hij speldde zijne moeder eenen lap aan het voorschoot. |
| De muizen liggen er voor de kast dood ('t is er schraal). |
| De hennippen- of kwade muts op hebben (een toornige vrouw). |
| De nachtegalen fluiten (kindergeschreeuw). |
| De ooren in den nek trekken (iets weten, maar niet zeggen). |
| Den neus in den wind steken (onderzoeken). |
| Den neus optrekken (vies gevallen zijn). |
| Den neus overal in steken (zich met alles bemoeien). |
| Den neus voor iemand ophalen (iemand met minachting aanzien). |
| De ooren laten hangen (moedeloos zijn). |
| De pot verwijt den ketel, dat hij zwart is. |
| |
| |
| De poppen zijn al aan het dansen ('t is begonnen). |
| Den prins gesproken hebben (veel gepooid of gedronken hebben). |
| Den hond in den pot vinden, of de kat (na het eten komen). |
| Den pot bekennen (mede overdoen). |
| De pot verwijt den ketel, dat hij zwart is. |
| Daar kan de schoorsteen niet van aan het rooken blijven (dat geeft geen winst). |
| Dat kan de bruine (het bruin paard) niet trekken (ik kan mij deze uitgave niet veroorloven). |
| De schenen verbranden (thuis blijven, of in iets mislukken). |
| De knecht scheert de schapen en de heer de varkens. |
| De boel gaat op sloffen (achteruit). |
| De zaak is op de flesch (bankroet). |
| Drie is Limburgs recht. |
| Dat zal men God en den molenaar laten scheiden (de verdeeling is zoo juist niet). |
| De nood doet een oud wijf draven. |
| De handen uit de mouw steken (goed werken). |
| De hond is verkocht en hij heeft de kooi op (cylinder hoed). |
| Daar kan men zoo min op aan als op een hand vol vliegen. |
| Den honig in den korf hebben ('t geld in den zak). |
| De lippen op de klompen, op 't onderste knoopsgat laten hangen (zuur zien). |
| De lip laten hangen (bedroefd zijn). |
| De courant van buiten kennen (veel nieuws weten). |
| De schodderbroek aan hebben (veel van huis zijn). |
| Daar hangt de schaar uit (het is er duur). |
| Dat is een spiegel voor anderen (waarschuwend voorbeeld). |
| De stem van één is de stem van geen. |
| De nacht schaft raad. |
| De oogen zijn grooter dan de buik (begeerlijkheid). |
| Die het langste leeft, krijgt alles. |
| De vingers verbranden (eene fout begaan). |
| Die het kortst bij het vuur is, warmt zich het best (inwonende erfgenamen krijgen het meest). |
| De broodkorsten steken hem (hij heeft het te goed). |
| Dat moest de vilder zien (als zich iemand geeuwend uitrekt), hij gaf nog wat meer voor de huid. |
| Die vies (keurig op de spijzen) is, groeit niet. |
| Dat moet niet onder het voetvolk komen (niet aan den weg blijven liggen, of moet geheim blijven). |
| Des kleermakers week is de andere week (valsche belofte). |
| De wevers loopen (er komt regen). |
| De wevel (kalander) blijft van den zolder (er is weinig koren gegroeid). |
| De waarheid herbergt niet. |
| Die goed gast is, moet ook goed waard zijn. |
| Den laatsten man den zak ophelpen of ophouden (tot het einde blijven). |
| De zwerm vliegt aan (de zaak is gelukt). |
| Den zak lappen (betalen). |
| Daar is niets aan te kerdiezen (verdienen). |
| Droomen zijn bedrog. |
| De beste vrienden blijven elkaar uit de beurs. |
| Dat legt geen boer in zijn venster (niet openbaar maken of hindert niet). |
| De beenen vasthouden (getuige zijn). |
| |
| |
| Dat heet velen (vedelen), zei Peter Mathijs en speelde door de snaren (een lustig gezelschap). |
| De geit leiden (iemand foppen, of zwier maken). |
| De reis aannemen (sterven). |
| De gèrd afgaan (id.). |
| Die de koe aangaat, pakt ze bij den staart. |
| Daar is dak op het huis (er wordt geluisterd). |
| De muren hebben ooren. |
| Den hals omdraaien als een jonge duif. |
| Diamant slijpen (leegloopen). |
| De vlag strijken (zich overgeven). |
| Dat valt in het stroo (gebed in het bed). |
| Dat mes snijdt, gelijk een kapotte hond bijt (is bot). |
| Dat mag de hemel weten (is duister). |
| De almanak en de courant, brengen de leugens in het land. |
| Dat is een preneuster (pl. Grathem en omstreken; een lekkerbek en losbol. Preneste is eene stad van het Napolitaansche, van oudsher gelijk ook Sibari, om het lui en lekker leven van hare inwoners bekend). |
| De uil preekt in het huis (een onverdraagzaam gezin). |
| De jongen is beschimmeld (ongezond, wegens slecht gedrag). |
| Die op zoo min ziet, is een kniesoor. |
| De plaat poetsen (wegloopen). |
| Dat is een schuinsche of schuine (slimme deugniet). |
| Dat komt uit het verfpotje (is gelogen). |
| De kerk in het midden laten (niet het uiterste vorderen). |
| Dat is mij een Steven (domkop). |
| De zweer breekt hem open (zijn plan is ontdekt). |
| Dat is een gevonden klunter. |
| Daar vindt een blind varken ook een eikel (een domoor zegt een wijs woord). |
| Dat is een keukenpeter (hij bemoeit zich met de keuken). |
| Den ketel schuren, zonder dat hij schoon wordt. |
| Die vrouw is te rief (verkwistend). |
| De oven heeft van achteren ook een gat. |
| Dat is niet ommezus (niet zonder doel). |
| De duivel is in den kelder. |
| Daar is de duivel los. |
| Dat is me een halfgehangen (slordig mensch). |
| Dat moet de goede met den kwade misnieten (misgelden). |
| De vierde is om den vijfde uit (hij heeft zijn vijf zinnen niet bij elkaar). |
| De gelegenheid maakt den dief. |
| De oefening maakt den meester. |
| Die vrouw heeft de broek aan. |
| De wijsheid in pacht hebben. |
| De vink is uit de kooi. |
| De vogel is gevlogen. |
| Dat is een leêge, - dat zijn leêge (kwade trekken). |
| De gazet van het dorp. |
| Dat is maar luizenzalf (niets waard). |
| Die kaatst, moet den bal verwachten. |
| Den bal misslaan. |
| Die eenen put voor een ander graaft, valt er zelf in. |
| Den achterhaam trekken (zijne beloften intrekken). |
| |
| |
| Dat ziet er uit als een vlieg, die uit den inktpot komt kruipen. |
| De os ie vet (de zaak is geklonken). |
| De speelman zit op het dak ('t gaat er lustig toe). |
| De vos verliest wel zijne haren, maar niet zijne streken. |
| Die heeft ze (is rijk). |
| Dat spant de kroon. |
| Die niet naar de ouders luistert, moet naar het trommelsvel luisteren. |
| Dat is een domme kraai (meid). |
| Die geeft, wat hij heeft, is waard dat hij leeft. |
| Den vogel kent men aan de veeren. |
| De eene speelman is den anderen een deuntje schuldig (collega's moeten voor elkaar iets over hebben). |
| Die eens hond heet, heet altijd hond. |
| Die eens den naam heeft van laat opstaan, houdt hem altijd. |
| Die den naam heeft van vroeg opstaan, kan gerust laat blijven slapen. |
| De kat in den kelder metselen (slechts oppervlakkig genezen). |
| Die het laatst (onderste) uit de kan wil, dien valt het deksel op den neus. |
| De kruik gaat zoolang te water tot zij barst. |
| Dat is ook een armoedspens (klein schraal ding). |
| De pap is verzouten (de zaak is bedorven). |
| De eene houdt den zak op en de andere vult hem ('t zijn twee bedriegers). |
| Door het een oor in, door het ander uit. |
| De eene bedelaar gunt den anderen, dat hij in de deur staat. |
| Dat heeft kop noch staart (geen zin). |
| De koe staat op den zolder (is droog, geeft geen melk). |
| Dat is me een soezer (droomer). |
| De soep is de breu niet waard. - De kool is de saus niet waard. |
| Dat is een broodmaal (mager). |
| Dat is een veeg of helleveeg (kwaad wijf). |
| Den klomp zetten (met st. Nicolaas, iemand iets afbedelen). |
| Dat is een vilder (afzetter). |
| Door dik en dun moeten. |
| De akkerman wordt wel grijs, maar niet wijs (voor hem blijft altijd iets te leeren). |
| Dat zal hem zuur opkomen (verdrieten). |
| Dat zal hem opbreken ( id. ). |
| Daar rookt de schoorsteen vroeg (het boeltje zal er gauw op zijn). |
| Dat zet kwaad bloed. |
| Den kramp in de beurs hebben (gebrek aan geld hebben). |
| De wind van achteren is goede spoed. |
| Die keur-boom zoekt, zal vuil-boom vinden. |
| De zaak valt vuil uit. |
| Die goed sluit, bewaart den dief zijne eer. |
| Die vóór komt, die vóór maalt (premier venu, premier servi). |
| Dat zijn goede noten, als zij gekraakt zijn. |
| Dat zijn harde noten om te kraken. |
| De scherpste maners (schuldvorderaars) zijn de slechtste betalers. |
| Die niet vertrouwt, die niet deugt. |
| Dat zijn twee kleermakers van ééne naald. |
| De aanhouder wint. |
| De boog kan niet altijd gespannen zijn. |
| De appel valt niet ver van den boom. |
| |
| |
| Die zijn lichaam bewaart, bewaart geen doove noot. |
| Die hem wil foppen, moet vroeg opstaan. |
| De dood heeft altijd eene oorzaak. |
| De klokken zijn voor de gekken. |
| De gekken krijgen de kaart (aux innocents les mains pleines). |
| De apen, die te hoog klimmen, laten hunne billen zien. |
| Daar zou geen hond brood naar eten (naar zulke verwijtingen). |
| Dat klinkt als een pruik in een papketel. |
| Dat klinkt als een vossestaart in een bijenkorf. |
| De zoeker van de kunst is de vinder van den bedelzak. |
| Die de dochter wil trouwen, moet de moeder vrijen. |
| Dat heet prakkezeeren, zei de kleermaker, toen moest hij den lap naast het gat zetten. |
| Den brom opdraaien (kijven). |
| Dat wast als kropsla. |
| Die ezel geboren is, zal niet als paard sterven. |
| Die de kool op den voet heeft liggen, schudt hem er af. |
| Die veel zegt, moet veel weten. |
| Die veel zegt, heeft veel te verantwoorden. |
| Die lui is, moet loos zijn. |
| Die niet hooren wil, moet voelen. |
| Die zijnen kost met spinnen moet winnen, moet zich dapper weren. |
| De arbeider is zijn loon waard. |
| Die zalig wil sterven, late zijn goed aan de rechte erven. |
| Die zich aan eenen ezel wrijft, krijgt er haren van. |
| Die zijne schulden betaalt, vermeerdert zijn goed. |
| Die 't klein niet aanvaardt, is het groot niet waard. |
| Die vogels vangen wil, moet er niet met knuppels naar werpen. |
| Die veel begint, weinig voltrekt. |
| Die wat spaart, die wat heeft. |
| Doen is een ding. |
| Duistere morgens geven heldere dagen. |
| Die eene stiefmoeder heeft, krijgt ook weldra eenen stiefvader. |
| De naaste vrienden volgen het lijk. |
| Die niet komt, behoeft ook niet te vertrekken. |
| De wereld is vol pijn, en elk heeft de zijn. |
| De een spreidt het bed, de ander gaat er op liggen. |
| Dat heeft het geld gekost, zei de vrouw aan den jongen, en toen goot zij hem de koffiedras in zijn tas. |
| Dat is een hond van een paard, zei de jongen, toen reed hij op eene kat. |
| Dat zal wel gaan, zei de jongen, toen moest hij het kalf naar de stad dragen. |
| Die niet komt, die niet maant. |
| Die niet gaat, die niet komt. |
| Die 's morgens wat spaart, 's avonds wat heeft. |
| Die zich met een bedelaar slaat, krijgt luizen. |
| Die alles wil hebben, krijgt niets. |
| Die verder wil springen dan de stok reikt, valt in de gracht. |
| Dat gaat aan, zei het oud wijf, toen haar rok in brand stond. |
| Dat helpt tegen de muizen, zei de boer, toen stak hij zijn schuur in brand. |
| Dat had ik niet gedacht, zei de boer, toen viel hij van den wagen. |
| De maand April heeft zijn eigen wil. |
| De boom valt niet van één slag. |
| |
| |
| De boter is jaarlijks driemaal dol: eens als ze te week, dan als ze te hard en eindelijk als ze er niet is. |
| De broeders tasten met twee handen, de zusters maar met ééne. |
| De dag wil ook eenen avond hebben (men moet ook rusten). |
| Die het brood eet is even zoo goed, als die het geeft. |
| Die den hond tergt, moet het bijten voor lief nemen. |
| Die de handschoen of schoen past, trekke hem aan. |
| Die de oogen niet opent, moet den buidel open doen. |
| Die lust heeft tot dansen, is licht voorgespeeld. |
| Die slaapt doet niemand kwaad. |
| Die de schade heeft, heeft den spot er op toe. |
| De dood wil eene oorzaak hebben. |
| Die vroeg zaait, die vroeg maait. |
| De vrouw kan meer door het venster uitwerpen dan de man door de schuurdeur invaart. |
| Die al te vriendelijk is, heeft iemand bedrogen of wil iemand bedriegen. |
| Die goed zit, beware zijnen rug. |
| Die licht gelooft, wordt licht bedrogen. |
| De lijder overwint den strijder. |
| De menschen kent men aan den gang en de vogels aan den zang. |
| Die anderen jagen wil, moet zelf meeloopen. |
| Die bang is, is gauw gejaagd. |
| Die niet komt te rechter tijd, die is zijn maaltijd kwijt. |
| Die niet wil, die niet zal. |
| De praler heeft geen brood, en de klager heeft geen nood. |
| Dat deuntje hebt ge al zoo dikwijls gezongen. |
| Dat zijn ze niet die ‘Wilhelmus’ blazen, zei Hansken van Gelder. |
| Dat zijn de ware broeders niet. |
| De beste zang verdriet ook wel. |
| De oude deuntjes zijn de beste. |
| De speelman zit nog op het dak (er is nog vreugde). |
| De zang sust geen maag in slaap. |
| Den boventoon zingen. |
| De vogels, die te vroeg zingen, worden door de kat geknapt. |
| Die goed zingt, laat zich plagen. |
| De gewoonte is alles, poes, zei de bakker, en hij veegde met zijne kat den heeten oven uit. |
| Dat heeft geen zwarigheid, zei de bakker, toen hij het brood te licht maakte. |
| De zaak is niet te betrouwen, vader, zei de jongen, leg eerst den stok op zij. |
| De leugen heeft korte beenen, en al loopt ze nog zoo snel, de waarheid achterhaalt ze wel. |
| Dat zal mij niet meer overkomen, zei de gauwdief, toen moest hij naar de galg. |
| De omstandigheden veranderen het geval. |
| Distels en doornen steken zeer, kwade tongen nog veel meer. |
| Doe wel en zie niet om. |
| Die de roede spaart, haat zijn kind. |
| Die in honig handelt, lekt zich somtijds de vingers. |
| De tijd van den tegenspoed is het jaargetijde der deugd. |
| De ledigheid is de roest der ziel. |
| De eene haan doet den anderen kraaien. |
| De kwade tong stinkt voor hemel en aarde. |
| De volste korenaren hangen het laagst. |
|
|
Auteursrechtelijk beschermd