Nederduitsch taalkundig woordenboek. P-R. S

[Sparen]

SPAREN, bedr. w., gelijkvl. Ik spaarde, heb gespaard. Tot een toekomstig gebruik behouden: dien wijn heb ik tot nu toe gespaard. Verkwist toch niet al, wat gij hebt, maar spaar iets voor den ouden dag. Figuurlijk, zonder opzigt op toekomend gebruik, de ongekreukte voortduring van een ding bewerken: Godt die wil uw leven spaeren. Vond. De Heer verlost en spaart zijn volk. L.D.S.P. In dezen zin vindt men reeds bij Ottfrid.: then spar er nu ze libe, dien spare hij nu in het leven. Of een ding uitstellen: spaar uwe boete niet, tot dat gij krank wordt. Spaarzaam aanwenden: wil moeite noch kosten sparen. Zij spaarde geene woorden. Schietet in haer, en sparet de pijlen niet. Bijbelv. In het geheel niet gebruiken: spaar uwe kwinkslagen en verwijten. De waarheid sparen, geene waarheid, maar onwaarheid, spreken. Een ding, door

[p. 547]

onthouding van deszelfs gebruik, ongeschonden laten: hij spaart zijne kleederen, in plaats van ze aan te trekken. Ik moet dat nog wat sparen. Van beleediging vrijlaten, verschoonen: de dood spaart niemand. De kinderen in de wieg werden zelfs niet gespaard. Dat hij Rechabs afkomst spaert. Vond. - Eindelijk is sparen op zich zelf spaarzaam leven, of handelen: hier spaart hij, daar verkwist hij. Die jong spaart, lijdt oud geen gebrek. Van hier spaarder, spaarlijk, spaarster, spaarzaam, spaarzaamheid, sparig, sparing, enz. Zamenstell.: spaarbek, spaarbekken, Kil. - spaarbenden, spaargoed, spaarkant, Kil. - spaarkist, spaaroven, spaarpot, spaarzucht, enz. Besparen, ontsparen, oversparen, uitsparen, enz.

Sparen, Kil. spaeren, Ottfrid., Notk., angels. sparan, neders., hoogd. sparen, eng. spare, vries. sparje, zweed., ijsl. spara, ital. sparagnare, fr. épargner, lat. parcere, is van eenen onzekeren oorsprong.