Nederduitsch taalkundig woordenboek. P-R. S

[Plaat]

PLAAT, z.n., vr., der, of van de plaat; meerv. platen. Verkleinw. plaatje. Eigenlijk een breed uitgeslagen, of gegoten, stuk metaal, dat plat en vlak is: met die gouden plaete. Vollenh. Eene koperen plaat, eene staande en eene liggende plaat. Voorts een stuk hout, of steen, van dezelfde gedaante: het is op eene houten plaat gegriffeld. Die schoorsteen is met marmeren platen bekleed. De plaat van een uurwerk. Overdragtiglijk, eene prent, waarop het graveersel van eene koperen of houten plaat is afgedrukt: dat boek is vol platen. De plaatjes van dien almanak zijn fraai. Iemand in plaat

[p. 70]

brengen. Overigens, eene zandbank in zeeën, of rivieren: dat schip zit op een plaat. Van hier plating, een plat houten bekleedsel van eenen aarden wal. Zamenstell.: borstplaat, een borstwapen, en een plat stuk borstsuiker, scheenplaat, wijzerplaat, zandplaat, enz. plaatdrukker, plaatdrukkerij, plaatetser, plaatpapier, plaatpers, plaatsnijder, enz.

Plaat is verwant aan het eng. plate, engels. platung, zweed. plât, hoogd. platte, fr. plat, plastre, en plastron, ital. piastra, en piatto, middeleeuw. lat. plata, en zekerlijk ook aan het lat. platea, en het nederd. plaats, plat en blad.