Nederduitsch taalkundig woordenboek. E-H. I-L

[Hol]

HOL, bijv. n. en bijw., holler, holst. Dat inwendig eene ledige ruimte heeft: een holle boom. Holle kiezen. In het midden ingebogen: hol geslepene glazen. Met de holle hand water drinken. Hol of bol raden, of de hoed met het holle, of met het bolle boven zal vallen. Ingezonken: hij heeft holle oogen. Diep, als uit een hol opkomend: hij heeft eene holle stem. Onstuimig; van het water gesproken, wanneer, onder de oppervlakte, eene holligheid schijnt te zijn: er liep eene holle zee. Er ging

[p. 302]

eene holle deining. Het water stond hol. Huydec. merkt aan, dat dit hol zeer eigenaardig bij golf geplaatst wordt, uit hoofde van de overeenkomst der lettergrepen hol en gol, waardoor het holgaan der zee wordt nagebootst: met holle golven. Hoogvl. Het zal er hol afloopen, men zal er, zonder hevigen twist, niet afkomen. - Hol over bol wegloopen, zich met overhaasting wegmaken. Hol over bol liggen, zeer oneenig onder elkander zijn. In den gemeenen stijl: holder de bolder, hol over bol. Van hier: holachtig, holligheid, holte. Zamenstell.: holblok holdsblok, (klomp,) holbuik, (vraat) holbuikt, (holbuikte honger vindt men bij Hooft.) holijzer, holoogig, holrond, holwortel. Het werkw. is holen, zamengesteld uitholen, angels. holian.