Eén jaar maximumstraf

[p. 13]

Hoofdstuk I.

Door de bosschen van Gorssel trekken twee landloopers.

Niemand weet, hoe ze heeten. Ze weten het waarschijnlijk zelf niet.

Maar dat kan ze weinig schelen.

Ze noemen elkaar Krook en Dook en dat is hun voldoende. Verder trekken ze zich nergens iets van aan. Ze hoeven hun namen niet in hotelregisters te schrijven, een testament zullen ze niet nalaten en een paspoort bezitten ze niet. Het eenige papier dat ze misschien ooit bezeten hebben, is hun geboortebewijs geweest en wie weet, waar dat gebleven is? Zij weten het zeker niet. Maar ze slapen er niet minder gerust om.

En slapen is juist iets, waarop hun belangstelling op het oogenblik geconcentreerd is. De dag gaat ten einde en ofschoon het hartje zomer en niet koud is, zouden ze graag een dak boven hun hoofd hebben, want het heeft den geheelen dag hard geregend en ze voelen er weinig voor, in hun natte kleeren op den vochtigen grond te overnachten.

[p. 14]

‘Man, wat stinkt je pijp gemeen,’ vindt Dook plotseling. ‘Wat heb je er in gedouwd?’

De ander wuift luchtig naar het druipnatte groen der boomen en antwoordt onverschillig:

‘Van datte.’

‘Allemachtig! Boombladeren? Wat 'n wonder, dat je zoo afschuwelijk stinkt.’

‘Jij stinkt,’ zegt Krook, die zelden meer dan twee woorden achter elkaar spreekt en ook dan nog met tegenzin. Hij heeft er het land aan, zich te vermoeien.

Het twistgesprek over hun diverse geuren wordt echter voorloopig niet voortgezet, want ze zien in de verte een klein huis met een tuintje er voor.

‘Wat denk je, Krook?’

‘Probeeren,’ zegt de ander.

Met deze woorden is het krijgsplan opgemaakt. Dit is er hoofdzakelijk op gebaseerd, dat de baas nog niet thuis is en de vrouw des huizes door hun weinig vertrouwenwekkend uiterlijk dermate geïntimideerd wordt, dat ze hun verzoek niet durft te weigeren.

Dit kan echter ook verkeerd afloopen.

De twee vrienden bereiken het huis en in den tuin staat een kleine, tengere man.

‘Goeien avond, meester,’ begint Dook, die altijd de woordvoerder van het edele tweetal is. ‘Heeft u misschien nog een zolderkamertje voor ons over? We benne kletsnat en willen vannacht graag een beetje droog pitten.’

‘Droog pitten,’ herhaalt het mannetje verschrikt

[p. 15]

en weet blijkbaar niet, wat hij beginnen moet. ‘Ik ben bang, dat......’

‘U hoeft heelemaal niet bang te zijn,’ valt Dook hem geruststellend in de rede. ‘We hebben nog nooit iemand vermoord, waar we gepit hebben.’

‘En gegeten,’ vult Krook aan.

‘Daar gaat het niet om,’ zegt de man, die blijkbaar steeds zenuwachtiger wordt.

‘Wat is ie bang voor ons,’ denken de twee landloopers, maar hierin vergissen ze zich leelijk.

‘Luister 's effe, meester,’ begint Dook opnieuw, die nu 'n beetje meer praats begint te krijgen. Dit slachtoffer is gemakkelijker, dan hij had gedacht. ‘Ik zal je 's wat vertellen. We zijn niet van plan.....’

Maar de woorden blijven hem in de keel steken.

‘Mozes!’ mompelt Krook, die eveneens gezien heeft, dat het gevaar van een geheel andere kant nadert.

En blijkbaar was de heer des huizes daar ook angstiger voor dan voor de twee landloopers.

In de deuropening is plotseling een groote, dikke vrouw verschenen, die nu met groote beslistheid op het tuinhek afstevent.

‘Wat moet dat hier, tuig van de richel?’ roept ze met een diepe basstem. ‘Zeker vriendjes van je, hè?’

De kleine, magere man wordt onder deze beschuldiging nog kleiner en magerder.

‘Geen sprake van, schat,’ zegt hij moedig tegen de verontwaardigde kolos. ‘Deze heeren......’

Maar nu is de kogel door de kerk.

‘Heeren?!!’ hijgt moeder de vrouw. ‘Noem je dat heeren? Nu weet ik zeker, dat jullie onder één deken

[p. 16]

spelen. Daar blijft dus ons zuur verdiende geld! Drinken en gokken in de kroeg! Maar wacht even!’

De resolute dame veegt haar echtgenoot onverschillig op zij en werpt het tuinhekje open.

Maar ze hoeft de mouwen over haar spekarmen niet op te stroopen.

De twee flinke vagebonden hebben het einde van den ongelijken echtelijken twist niet afgewacht. Ze zijn voor geen kleintje vervaard, maar ze wagen het niet, tegen deze helleveeg den strijd aan te binden.

Toen zij aanstalten maakte, het tuinhek te forceeren, heeft Krook gemompeld: ‘Ophoepelen Dook!’ en met versnelden pas hebben zij hun speurtocht naar een droog onderdak hervat.

Maar het geluk is vandaag niet aan hun zijde.

Het is al donker geworden en nog steeds strompelt het tweetal voort en begint er al over denken, den nacht onder den blooten hemel door te brengen.

Stik!’ zegt Dook plotseling, die met zijn hoofd tegen een steenen muur is opgeloopen.

‘Heb je weer wat?’ vraagt Krook voor zijn doen ongewoon vroolijk. Maar zijn leedvermaak duurt slechts kort, want dezelfde muur doet den steel van zijn pijp tot achter in zijn keel schieten en de woorden, die hij nu uit, zijn in geen enkel gebedenboek te vinden.

‘Zei je iets?’ informeert Dook belangstellend, terwijl hij langs een pijnlijke plek op zijn voorhoofd strijkt. En dan krijgt hij een schitterend idee.

‘Waar een muur is, is meestal ook een huis,’ constateert hij niet zonder logica. ‘Misschien boffen we toch nog, Krook.’

[p. 17]

Voorzichtig volgen ze den muur en komen bij een poortje, dat niet gesloten is. Ze duwen het open en aan den anderen kant van den muur gekomen, zien ze vaag de omtrekken van een huis.

‘Zou het bewoond zijn?’ fluistert Dook, terwijl ze op het huis afgaan.

Weldra staan ze bij de voordeur.

Het huis lijkt uitgestorven. Ze hooren geen enkel geluid en alles is pikdonker.

Na eenig zoeken vinden ze naast de deur een bel.

‘Willen we?’ vraagt Krook.

‘Natuurlijk,’ zegt de ander.

Ze bellen aan. Een keer, twee keer en de derde keer heel lang. Maar zonder resultaat.

‘Niemand thuis,’ veronderstelt Krook en draait eens aan den grooten koperen deurknop.

Tot zijn verbazing gaat de deur onmiddellijk open.

‘Het staat zeker leeg,’ zegt Dook opgewonden. ‘Dat zou 'n bof zijn. Ga mee naar binnen.’

Ze doen de deur achter zich dicht en steken een lucifer op. Ze staan in een gang en rechts en links zien ze een paar deuren. Het huis staat inderdaad leeg.

‘Morgen zullen we wel verder kijken,’ meent Dook. ‘Ik val om van de slaap.’

Ze hebben de eerste de beste deur opengedaan en staan in een groote, leege kamer. In een hoek vinden ze een stapel oude kranten en Krook zegt tevreden:

‘Jofele hoofdkussens.’

De vloer is wel een beetje hard, maar daar zijn ze aan gewend en weldra hebben zich naar hun zin geïnstalleerd.

[p. 18]

‘Wat ga je doen?’ vraagt Dook plotseling achterdochtig.

‘'n Pijpie opsteken,’ antwoordt Krook doodbedaard.

‘Ben je nou heelemaal gek geworden? Dat ding stinkt buiten al verschrikkelijk, maar als je hier in de kamer begint, zijn we over een uur alle twee vergiftigd.’

Krook vindt dit een onhebbelijke opmerking en wil net op zijn beurt een paar onvriendelijke woorden zeggen, als hij zijn makker hoort fluisteren:

‘Er is iemand aan de buitendeur.’

Ze luisteren doodstil.

En nu hooren ze het heel duidelijk.

De deurknop wordt omgedraaid en iemand komt de gang binnenstappen.

En dan hooren ze een mannenstem zeggen:

‘Steek je zaklantaarn even aan. Ik schijn de mijne vergeten te hebben.’

De twee mannen, die hier rustig hoopten te logeeren, zijn geruischloos overeind gekomen. Ze weten niet, wie de nieuwe bezoekers zijn, maar ze voelen instinctmatig, dat dit geen zuivere koffie is en houden zich op alles voorbereid.

De voetstappen gaan echter hun deur voorbij en verliezen zich achter in de gang.

Even later is het weer doodstil.

‘Waar zijn die vrijers naar toe?’ vraagt Dook verwonderd.

‘Zeker in de grond verdwenen,’ mompelt Krook en is dichter bij de waarheid, dan hij denkt. ‘Ga mee kijken.’

[p. 19]

‘Maar man, we hooren hier niet.’

‘Dat stelletje ook niet,’ zegt Krook beslist, ‘en wij waren hier het eerst.’

‘Ik voel er niks voor,’ houdt Dook vol.

‘Ben je soms bang?’ sart Krook.

‘Bang? Laat ik je geen opdonder geven.’

‘Bewaar je opdonders nou maar, tot we die twee kerels te lijf gaan. Gaan we?’

‘Vooruit dan maar. Je zult zien, dat we door jouw nieuwsgierigheid nog......’

Op dit oogenblik knijpt Krook hem echter in den arm en zegt, waarbij hij weer in een fluisterenden toon vervalt:

‘Stil. Ik hoor weer iemand aan de deur.’

Inderdaad gaat de voordeur opnieuw open en te oordeelen naar de voetstappen in de gang, zijn er 'n man of drie, vier binnengekomen. Deze passeeren eveneens de deur, waarachter het tweetal staat te luisteren en na enkele oogenblikken is ook van de nieuw aangekomenen niets meer te hooren.

‘Ik weet niet, wat jij doet,’ zegt Dook nu resoluut, ‘maar ik smeer 'm.’

‘'t Wordt hier nou 'n beetje al te gezellig,’ stemt Krook toe. ‘Als we soms tegen iemand oploopen, leggen we meteen de lap derop, hoor.’

‘Reken maar,’ antwoordt Dook en doet voorzichtig de deur van de kamer open.

Even blijven ze luisteren, maar ze hooren niet het minste gerucht en staan even later buiten. Dan sluipen ze naar het poortje in den muur en Dook zegt spijtig:

‘Nou hadden we 'n hotel gevonden, dat niet te

[p. 20]

duur was, en nou wordt het ons weer niet gegund.’

Intusschen is het weer opgeklaard en bij het heldere licht van de maan zoeken ze naar een plekje, waar ze eindelijk het moede hoofd kunnen neerleggen.

Maar ook de arme zwerver heeft zijn beschermengel en deze meent het uiteindelijk nog goed met hen.

Ze vinden een kleine schuur en als ze de deur opendoen, bemerken ze, dat de vloer met een dikke laag stroo bedekt is.

‘Allemachtig,’ zegt Dook tevreden, ‘nou slapen we per slot van rekening nog in een echt bed.’

Even daarna verkondigt een luid gesnurk, dat Krook en Dook zich voorloopig bitter weinig van de wereld aantrekken.