Tor

[p. 57]

11

Maar Tor heeft ook niet te klagen over de cantate. Ze brengt hem op eerst en vooral een groote faam als dichter. De serieuse jongen, de weergalooze chauffeur en mecanicien krijgt een derde kroon in zijn haar: het dichterschap. Onvergefelijk was het applaus voor bakkers' Fiel, onzen grooten componist. Zweetend wierp hij zijn manen achterover en boog, boog. Toen wenkte hij Tor die nederig zijn champetterswerk verrichtte en weigerde, maar het zelfvergeten Michelleken duwde hem op het verhoog. Ik kan u dat allemaal zoo niet beschrijven, ge moet dat lezen in ‘De Volksvriend’ daar staat het schoon in, van Jan Ferguut zelf. Mieke zal het nooit vergeten. Tor boog niet zooals de componist, hij sloeg militair aan. Toen haalde Theo de Maagd der Gemeente, de soliste. Dien nachtegaal hadt ge moeten hooren, zie. Tegen drie volledige kooren van kinderen, mannen en vrouwen in zingen en nog kwam ze er hoog boven uit. Maar dat was er een uit de stad. Zoo iets vindt ge hier niet. Dat was een zangeres van beroep. Theo zette ze tusschen hem en den dichter en die engel was gezonden voor Tor.

Niemand kende haar toen. Meer dan vijf en dertig jaar

[p. 58]

geleden had haar vader het dorp verlaten om metsersknaap te gaan spelen aan 't nieuwe kanaal, waar toen fabrieken opschoten gelijk paddestoelen. Zijn baas stuurde geen werkvolk weg in 't slap seizoen en kocht daarom voor een appel en een ei oude huizen die hij 's winters liet oplappen. Susken Eetvelt trouwde en ging in de stad werken omdentwil van de hooge pree. Want hij was werkzaam, spaarzaam en zijn vrouw nog veel meer. Den eersten winter viel hij zonder werk. Hij dacht aan zijn gewezen baas, kocht een krotje, lapte het op en was eigenaar. Ge moet gij zoo geleerd of zoo machtig bij de grooten niet zijn om er te komen: Susken Eetvelt was jarenlang een klein meestermetserken met nooit meer dan vier gasten en niemand vermoedde dat hij rijk geworden was, tot hij opeens de helft van een gansch nieuwe straat vol villa-huizen bouwde. Hij had daar twintig jaar tevoren bouwgrond gekocht voor eenige centiemen per meter en er nu drie vierden zoo duur van verkocht, dat hij met de opbrengst de villa's bouwde. En Susken Eetvelt was machtig rijk.

Hij en zijn vrouw hadden de nagelen van hun vingeren gewerkt, ze besloten het er nu van te nemen, niet voor ons maar voor het kind. Dat wordt nu groot. Ze betrokken een Tan hun veertig villas en stuurden Vera naar het conservatorium. Leeren had ze nooit gekunnen, maar een stem had ze, allee... zei Susken, kolossaal. Het kind werd een heel klein beetje lichtzinnig. Anders een schat van een meisje. Maar opeens rijk zijn, het gezelschap van artisten, 't jeugdig bloed van de familie, want Susken zelf is met al zijn oppassendheid altijd jong van hart geweest.

Als het muitje gemaakt is, gaat de vogel vliegen: vrouw

[p. 59]

Eetvelt sterft eer de villa goed droog is. Susken de metser is blij. Ik begin opnieuw. Ik leef nu voor mijn plezier, lang genoeg geploeterd en geluisterd naar mijn vrouw. Hij maakt koelbloedig zijn plan, nooit of jamais hertrouwen, goed eten, goed drinken, nu en dan naar een chic bordeel gaan gelijk Mesieu Charel, een groot aannemer. Het kost duur, maar alles bijeen gerekend is dat ver uit het goedkoopst, Suske. En ik zal u nog iets zeggen. Als ge twintig jaar zijt denkt ge dat het die vrouw moet zijn en geen ander. Complimenten, een vrouw is een vrouw.

Die van Susken Eetvelt heeft gehuishoud met een werkvrouw omdat in de keuken toch zooveel verkwist wordt als daar een vreemde regeert. Suske neemt een volle meid. Hij betaalt goed, dus hij kan kiezen. Hij kiest met verstand: niet te jong, opdat ze zou blijven, niet te leelijk omdat het een gezicht is dat hij heel den dag moet zien en de leelijke zijn niet goedkooper. Zoo goed kiest hij zijn gerief dat hij aan 't fikfakken is, voor hij het zelf weet. Voor zijn princiepen is het zoo erg niet, maar voor zijn dochter. Op haar sterfbed heeft zijn vrouw hem doen zweren streng te waken op haar deugd en hij moest maar raad en hulp vragen aan de paters van 't kloosterken achter den hoek. Ze weten al van de kwestie. Maar Susken voelt zich de man niet om met paters over zijn dochters deugd te confereeren. Ziet ge hem terechtkomen bij den biechtvader van Rosalie?

Hij ziet dien Theo Roeckx effenaf met plezier komen. Het is een jongen uit zijn geboortedorp, de Roeckxen zijn goei bakkers, huis gesticht in 1858, specialiteit van krakelingen, de lekkernij van de streek, Leopold II at ze geren. Die jongen spreekt over een cantate, repeteeren, logeeren

[p. 60]

bij hem thuis. Doe gij dat maar, Vereken.

Als 't God belieft zal er iets van komen. De jongen heeft wel geen positie, maar dat is niet noodig, ik heb centen genoeg als het daar op aankomt.