Brieven aan familie en vrienden 1919-1941

29.

Brief 15 december 1938 aan F. Schamhardt. Uit deze brief blijkt dat ik mijn oudste neef Wim een brief heb geschreven naar het Roomse internaat waar hij het drukkersvak zou leren, en dat die brief ook is aangekomen. Jammer genoeg kan ik me niet herinneren hoe Wim daarop reageerde, als hij dat heeft gedaan.

Blimbing, 15 December 1938

Beste Fransje,

Je brief uit Makasser kregen wij vanmorgen. Je zult natuurlijk uit jezelf wel alles doen om vrij te krijgen, maar ik wil je toch nog even schrijven om je te zeggen, dat ik het buitengewoon onbillijk zou vinden, als ‘de eerste’ het zou bestaan om je te beletten hierheen te komen, wanneer daartoe gelegenheid is. Ik weet niet hoe het zal loopen, maar het zou toch kunnen, dat je hier wederom van Zaterdag op Zondag bij ons zou kunnen zijn. En als dan een derde een spaak in het viel stak, zou ik dat bepaald vuil vinden. En ik zal me daarover dan ook beklagen am allerhöchster Stelle als dat zoo mocht gaan. Schrijf me in dat geval alle bizonderheden, nauwkeurig volgens de feiten, naar waarheid, opdat ze me niet kunnen nemen op een onjuistheid.

Ik kom morgen, Vrijdag, te Soerabaia, en zal dan even informeeren as to the whereabouts of the Poelau Laut. Wij zouden het hier allemaal bizonder leuk vinden, als je nog eens een Zondag bij ons zou kunnen zijn. Dat kun je nagaan. Er wordt nu al over pudding gedacht, en als ik het vroeg genoeg weet, zal ik krentenbrood voor je bakken, vanwege de Kerstmis, die je op zee moet doorbrengen. Maar de pudding is toch wel de hoofdzaak, vooral de tweede portie, wat jij?

[p. 289]

Zooeven arriveerde hier het pakje boterletters uit Utrecht met een briefje van je vader erin. Dichtgesoldeerd blik, hetwelk nog niet zoo eenvoudig te openen was. Ook kwam het pakje aan met de boeken van Conrad: ‘Almayer's Folly’ en ‘An Outcast of the Islands’. Ik ben daar heel blij mee en zal ze nog eens aandachtig lezen. Ik zal trachten dan meteen eens iets over Conrad te schrijven in de krant, want Conrad is blijkbaar geheel onbekend, terwijl hij toch in ons Indië heeft verkeerd en erover heeft geschreven.

Opbellen kun je 477 Zuid, mijnheer Bloot. Maar het heeft geen zin meer na 1 uur, want dan zijn de kranten al voor verzending gereed en gaan ze soms al op weg. Maar Bloot kan een boodschap overbrengen door een briefje in te sluiten, en dat heb ik dan hier om een uur of vijf. Overigens hoop ik van harte, dat je nog eens persoonlijk kunt komen.

- Met Wim is het weer al afgeloopen. Hij is daar drie dagen geweest en kwam hier op een middag aan. Weggeloopen uit de kapel, in de morgendienst. Zijn grieven zijn: 1^o. ze werden onophoudelijk bewaakt. 2^o. hij kon 's nachts niet slapen. 3^o. het eten was slecht en hij lust het niet. 4^o. ze wilden hem in de kapel laten knielen en dat ‘verdomt’ hij. Klaar. Het Oosten heeft weer gesproken. Van Probolinggo is hij door de sawah's en de kampongs geloopen naar Pasoeroean, en aldaar heeft hij een taxi genomen, die wij konden betalen. Zonder kleeren kwam hij aan. De fraters hadden mij per expresse een brief geschreven, die er tegelijk met hem was. Den volgenden dag zonden ze zijn kleeren op. Je brief is daar aangekomen en hierheen nagezonden. Die heeft hij dus ontvangen. Wat ik nu met hem beginnen moet, weet ik niet. Van het Roomsche heeft hij alles geweten. Dat het eten sober is, wist hij ook. Maar met Kerstmis zou hij weer al thuis zijn gekomen om zijn schade in te halen. Al onze kosten zijn voor niets geweest. Het is in mijn oogen een echte uiting van Indo-slapheid en lamlendigheid. En van de fatale trots. Schriftelijk geeft hij me inlichtingen en schrijft erbij, dat hij wel daar het vak wil leeren, maar dan extern, zoodat hij dan in een kosthuis te Probolinggo zou moeten gaan. ‘Alleen op deze voorwaarde ben ik bereid...’ zoo eindigt zijn Aziatisch epistel.

[p. 290]

Alsof hij het was, die hier de voorwaarden heeft te stellen. Nu, mien jong, zie wat je doet. Wij hopen allemaal dat je komen kunt. Tot ziens dus en het beste. Misschien weten wij morgen iets meer.

Oom Wim.