| |
[Oktober]
(1 oktober 1800)
- fol. 232 - Op den 1 oktober is van 's morgens ten 10 tot 11 uren en 's middags van 2 tot 3 uren op 't carilion gespeelt geworden ter gedagtenis van den 9 vendemiaire 4de jaer, dag op welken de negen departementen van het Nederland met de Fransche republijke zijn vereenigt geworden en sedert welk tijdtstip, die voorheen zoo bloeijende landen zoo wegens de kerk als staet, gelijk aen eene woeste schuere geworden zijn, want tusschen de menige kercken die men nog geduerig ziet afbreken en tusschen den openbaeren ondergang van onse geheele Heijlige religie blijven de belastingen en logementen der militaire voor het publick nog geduerig even groot en zoo eene spoedige vrede onse ellenden geduerende den winter niet en eijndigt, zal zulks onmogelijk door het meeste deel van 't volk, die door de Franschen ook van niets voldaen worden, niet meer konnen opgebragt worden.
| |
(2 oktober 1800)
Op den 2 oktober zijnde den 10 vendemiare 9ste jaer en vervolgens d'eerste decadi van het jaer 9 heeft men die pligtigheden, die men gewoon was te doen, meer als oijt beginnen zien agter te blijven, dusdaenig zelfs dat heden den tempel der wet niet is geopent geworden en wegens het regenachtig weder geene parade op de Mart is gehouden geworden. Nu elk werkende en publick verkoopende, als men op d'andere daegen is doende, zoodat nu allengskens de pligtigheden der decadidaegen beginnen vergeten te worden en men in hope is dat met het sluijten van den generaelen vrede, die generaele sottigheden ook zullen vergeten worden.
Heden in den naermiddag zijn in het beluijk van de knegtestedeschole in de St.-Catharinastraete de jaerelijksche prijsen door de heeren van d'hospice dese schole derigereerende pligtiglijk aen de prijswinnende van het schoon geschrift, lesen, spellen, dicteeren, cifferen en anders dat er geleert wordt, uijtgegeven geworden. Ook zijn in den naermiddag door de arme kinderen om prijs op de plaetse verscheijde prijsvogels afgeschoten en de voormelde straete is in den dag met vlaggen en groen verciert en des avons geillumineert geworden. 683 gaset van decadi den 10 vendemiare 9ste jaer.
| |
(6 oktober 1800)
- fol. 233 - Op den 6 oktober is van 's morgens ten 10 uren tot 11 uren en 's middags van 2 tot 3 uren op 't carilion gespeelt geworden op d'aengekomen tijdinge dat d'eerste operatien van het vredecongres tot Luneville zijn geopent geworden, welke aldaer door d'ambassadeurs van verscheijde hoven van Europa zal gehouden worden. Dit vredecongres dat in die stadt zal gehouden worden op het casteel, zal waerschijnelijk het lot van veele natien betreffen, zijnde de stadt Luneville gelegen in Lorainen, 78 uren van Parijs en 25 van Straesburg. Nu is elk in de grootste hoop dat den alverwoestenden oorloog op dit congres tot welvaeren van 't menschdom zal geeijndigt worden en dat door eenen van elk gewenschten vrede het lot van alle de landen met Vrankrijk in oorloog zijnde zal beslist worden. 684 gaset van quartidi 14 vendemiare 9ste jaer.
| |
(7 oktober 1800)
Op den 7 oktober zijn als bij eene tevooren advertentie tot bericht van het volk bekent gemakt de waters deser stadt en degone der vaerden zoo leeg getrokken dat er geene schepen of bargien meer konnen vaeren, welke generaele aftrekkinge der waeters geduerende vier daegen zal dueren ten eijnde te konnen oplichten een kalkschip, volk kalk gelaeden, waerin het vier gekomen zijnde, naer den grond gesonken is en voorseker teenemael geramponeert uijt het water zal getrokken worden.
| |
(9 oktober 1800)
Op den 9 oktober heeft men niettegenstaende alle de hope die men heeft opgevat tot het bekomen van een generaelen vrede, een volkomen begin zien maeken van het afbreken van de kercke van de eerw. paters Predikheeren, staende dezelve beneden de brugge van den zelven naem, welke voor magasijn gedient hebbende, maer sedert eenigen tijdt door de Fransche verkogt is en men in 't algemeen gelooft hadde, dat dezelve zoude blijven staen hebben. Dese kercke zoo om haere gelegentheijd als schoonheijd, was in de geluckige tijden onder eene der schoonste kercken der stadt gerekent geworden. 685 gaset van septidi (18) 17 vendemiare 9ste jaer.
| |
(11 oktober 1800)
- fol. 234 - Op den 11 oktober wiert de Molenbrugge teenemael afgebroken, welcke sedert langen tijdt zoo slecht hadde geweest dat men daerover nauwelijks meer heeft konnen gaen. Tusschen de afgebroken brugge is er een schip geleijt om de nieuw gemakte swaere brugge, welke voor 3500 Fransche livres aengenomen is te maeken en aldaer te plaetsen, zoodat de pasagie langs desen kant voor eenigen tijdt is gestremt geworden. Nu worden ook verscheijde andere bruggen, zoo aen de poorten als binnen dese stadt, teenemael herstelt en gerepareert, gelijk ook verscheijde andere stadtswerken herstelt worden. Nu is men ook langs alle de kanten der stadt besig met het herstellen der cassen, catraelen en coorden tot het ophangen der lanteereren om de stadt geduerende de winteravonden te verlichten, tot welkers bekosting allen welpeijsenden burger voor een, twee of drij livres ingeschreven heeft, uijt alle welke men allengskens het oude gebruijk begint te zien weerkeeren en men nu hoopt dat door eene gewenschte vrede alle de misbruijken zullen herstelt worden.
| |
(13 oktober 1800)
Op den 13 oktober zijn mij ter hand gekomen twee aenbelangende stukken welke nogtans niet publick verkogt worden, maer d'een aen d'ander worden overgestelt en versaemeling sub N. konnen gesien worden, voerende voor tijtel: ‘het eerste algemeijnen zendbrief van Zijne Heijligheijd Pius den VII, paus aen alle catholijcke bisschoppen’ en uijt welke men onder veel waerheden die de H. kercke aengaen, opentlijk siet dat den eedt welke verscheijde geestelijcke persoonen aen de Fransche wetten hebben gedaen, afgekuert wordt. Behelsende het tweede kort verhael van het gevangennemen, wegvoeren en dood van Pius den VI, paus van Roomen, uijt dit verhael ziet men waerheden, tot nog toe voor 't publick geheijm gebleven en waeruijt men klaer siet hoe haetelijk zig de Fransche tegen den H. stoel van Rome hebben gemakt en wat schrikkelijcke ongemakken zij aen Zijn Heijligheijd den overleden paus aengedaen hebben. 686 gaset van primidi 21 vendemiare 9ste jaer.
| |
(14 oktober 1800)
- fol. 235 - Op den 14 oktober feestdag van den H. Donatianus en vervolgens patroondag van de stadt Brugge, welcken feestdag wij in de geluckige tijden met zoo grooten luijster en godtvrugt saegen vieren in de chatedraele bisschoppelijcke kercke, zoo wegens het uijtstellen van d'overschoone kostelijcke requiekas van desen heijligen, het overschoon vercieren der kercke, het luijden der menige klokken en het celebreren van pontificaele en overschoone godtvrugtige diensten, is nu integendeel alles niet alleen onderbleven, maer tot spijt en confusie van het christendom heeft men heden een volkomen begin gemakt met het afbreken en onderkappen van het heele voorwerk en stantpilaelen van den thoren van d'overschoone kercke van St.-Donaes, welkers geheele agterwerk of choor nu reets tot den grond afgebroken is. Dit alles niettegenstaende heeft men heden als naer oude gewoonte geplogen desen feestdag, tevooren zoo vermaert, door het generaele volk van Brugge zien vieren, niemant werkende, nog te geenen openbaeren tooge in eenige winckels gedaen wordende.
| |
(15 oktober 1800)
Op den 15 oktober was 's morgens de guillotinne op de Mart geplaest voor den vrijheijdsboom en korts naer twalf uren wierden vanuijt de vangenisse op eenen waegen geseten en verselt door twee beeedigde priesters, naer dezelve vervoert, vier jongelingen waervan den jonsten maer 19 jaeren en den oudtsten 24 jaeren oudt was, zijnde op het lijf zonder meer gekleet als hun gewoon wit hemde, dat zij aen hadden en niet in het rood, omdat zij aen geene moord pligtig waeren, maer alleen aen dieften met braeke en geweldigheden op verscheijde persoosen geplogen hebben, aldus aen het moordtuijg der guillotinne gekomen zijnde, wierden hunne hoofden door het moordmes afgesneden, in ontrent seven minuten afgesneden, dus eer het kwart naer twalf uren was de geheele executie voleijnd zijnde.
| |
(16 oktober 1800)
Op den 16 oktober is in het licht uijtgegeven, sub N. te zien, een smaedschift getitelt: ‘Colijrium ofte oogzalve voor de verblinde leijdtsmannen van de verdoolde schaepen van desen tijdt in Rijm, etc.’ uijt welke men klaer siet en nu weet dat den eedt door den paus van Rome verboden, wat smaed en laster door de beeedigde priesters tegens de waere priesters, die nog de diensten verholen doen, toegedraegen wordt. 687 gaset van quartidi den 24 vedemiare 9ste jaer.
| |
(19 oktober 1800)
- fol. 236 - Op den 19 oktober is uijtgegeven en publickelijk voor drij schellingen wisselgelt verkogt: ‘ballingschap, zeegevaeren en schipbruek van J.J. Aijm,, voormalig lid der wetgevende vergaedering van den raedt van 500 tot Parijs’ en welke versaemeling sub N. kan gesien worden. Dit stuk uijtgegeven wordende ten tijde dat wij nog door de Fransche geregeert worden, zal veele waerheden ontdekken van de menige ellenden en ongemakken die de menige gedeporteerde, zoo priesters als andere beampte persoonen op hunne deportatie naer Caijenne onderstaen hebben. In dezelve ziet men ook uijt eene aengevoegde naemlijst de menige naemen van de persoonen die gedeporteert zijn, welcke hun ballingschap ontvlugt of gestorven zijn en hoe menige dat er nog op dit eijland in ellenden sugten, zoodat dit stuk met reden in d'historie van desen ongeluckigen tijdt mag gevoegt worden.
| |
(20 oktober 1800)
Op den 20 oktober is 's morgens van 9 uren tot 3 uren 's middags door den scherpregter op een schavot op den Burg geplaest en gekleet in 't rood met een placaet boven zijn hooft aen eene staek gebonden en tentoongestelt Petrus Josephus Beinasseij, oudt 39 jaeren, geboortig van Gavre, departement van het noorden, t'eijnden de executie door den crimineelen regtsbank voor het wegleijden van eenige koeijbeesten, welcke hij in eenen stal die hij bij nachte hadde opengebroken en gestolen hadde, tot de straffe van 18 jaeren in d'ijzers verwesen zijnde. 688 gaset van octidi 28 vendemiaire 9ste jaer.
| |
(23 oktober 1800)
Op den 23 oktober is binnen dese stadt Brugge geslaekt en op vrije voeten gestelt geworden eenen gedeporteerden Franschen priester, den welken over eenige daegen op de volgende wijse aengebragt was. Op de parochie van Lichtervelde door eenige niet welpeijsende, misschien beeedigde priesters, beklapt zijnde dat hij in het huijs van eenen burger besig was met misse te lesen, hebben twee gendarmen hem tegens alle wetten in zijn priestelijk gewaet den kelk aen den sable gebonden agter het peerts steert gebragt tot Thouhout, vanwaer hij verders in eene koets binnen dese stadt in egtenis beweegt was. 689ste gaset van primidi 1 brumaire 9ste jaer.
| |
(26 oktober 1800)
- fol. 237 - Op den 26 oktober is de nieuwe Molenbrugge teenemael voltrokken geworden en heden heeft men sedert meer als veerthien gestremt daerover konnen gaen, zijnde het werk van de brugge dat konstig gemakt is door den heer prefect en maire deser stadt oversien en besigtigt geworden. Meer dan drij daegen was tot groote schaede van den scheepvaert dezelve geduerende het inwinden der overswaere balken van de brugge gestremt geworden, maer nu dezelve herstelt zijnde, heeft alles zijn voorig order en men hoopt dat alle de vervallen werken haest zullen herstelt worden.
| |
(27 oktober 1800)
Op den 27 oktober hebben zig de gedeputeerde van den heer prefect vervoegt met den maire, begeven naer de woonsten van thien huijsekens, staende beneden de kercke van St.-Donaes om hun aen te zeggen, wilden zij zig van de doodtsperijkels en ruine van hunne huijsen niet blootgestelt vinden, dat zij met hunne muebelen zouden verhuijsen, terwijl zij zeker waeren dat hunne huijsen gepresen waeren en d'hoogste weerde der zelve zouden ontfangen, op welke zij geconsenteert hebben op morgen voor den middag te verhuijsen en als hunne huijsen wegens het instorten van de agterkercke van St.-Donaes niet teenemael zouden verplettert zijn, dat zij om hun broot te winnen, zouden mogen weerkeeren welke aldus geconsenteert zijnde, is hun het beluijk van het voorheen Vrije zoo voor hunne eijgendommen, muebelen, effecten provisioneelijk gegeven en toegestaen geworden. 690 gasette van quintidi 5 brumaire 9ste jaer.
| |
(28 oktober 1800)
Op den 28 oktober in den morgen saeg men inderdaedt alle de bewoonders van de thien huijsekens, staende voor het gebouw van St.-Donaeskerke, met alle hunne muebelen en effecten verhuijsen naer het beluijk van het Vrije en dezelve wierden teenemael ledig gemakt tot voorkoming van hetgone in den naermiddag moest - fol. 238 - ter uijtvoer gebragt worden. Alles was stil tot 's middags ontrent drij uren en het volk kwam van alle zijden toegeloopen, mijdende de perijkels om eene Fransche uijtwerkinge te zien, die mogelijks zedert het opbouwen deser stadt noijt gebuert is. Het vuur wiert dan vermengt met alle soorten van brandstoffen als soffer, pek en terre, etc. gesteken tusschen de doorgekapte pilaeren van de heele voorkercke van het groot pragtig en schoon gebouw van de voorheen zoo luijsterlijcke kercke van St.-Donaes, welkers pilaeren meer als thien voet in de coorde gemeten dickte zijn, niemant was er tenzij van verre ontrent en dat bijnaer voor de naekomelingen ongelovelijk schijnen zal, was het heele gebouw, dat met geen vijftig werklieden in een jaer zoude konnen hebben geweest, ingestort en alles was zonder eenige ongelucken te veroorsaeken in sompen en greijs verplettert, dusdaenig dat hetzelve heele de voorkerke door meer als twalf voeten hoog opgehoopt laeg en aldus heeft men in minder dan drij kwaertier uers zien verbrijselen en afbekreken een strekste gebouw dat mogelijks in geen ses jaeren opgewout is geworden. De gemelde huijsekens waeren het eene meer en het ander min merkelijk beschaedigt en nauwelijks waeren de perijkels vergaen of de bewoonders keerden weder, aldaer hun broot winnende en zullen tot er zooveel mogelijk herstelt worden.
| |
(30 oktober 1800)
Op den 30 oktober is publik verkogt en uijtgegeven geworden, versaemeling sub N. te zien, rapport van den minister der generaele policie wegens de wederkomste der emigres, mitsgaeders besluijt der consuls, waerin verklaert word welke inderdaed emigres zijn en welke als dusdaenig niet meer gehouden en uijt de lijste zullen geschrapt worden, welke als een zeker voorteken van den general [... ???]
|
|