| |
[Augustus]
(3 augusti 1800)
- fol. 215 - Op den 3 augusti zijnde den 15 thermidor 8ste jaer, zijn ingevolgen de besluijten van de regeerders van de departementen van de Schelde en van de Leije de generaele waters, tot zelfs degone der vesten, voor den tijdt van thien daegen afgetrokken geworden tot het herstellen en repareeren van elks eijgendommen. Hierdoor is den watersnood, die binnen dese stadt en elders alom te lande overgroot is, algemeen geworden, dusdaenig dat nu alle de waterputten en pompen binnen de stadt gelegen geen het minste water meer gevende, men nergens meer weet waer loopen om eenig water te bekomen, want door een aenhoudende droogte van meer dan twee maenden zonder eenigen regen te bekomen nu ook alle regenbakken ledig geworden zijn, zoodat men hieruijt voorsiet dat, zoo de overwarme daegen en nachten die wij tegenwoordig ontmoeten niet haest veranderen en dat er geenen regen uijt den hemel valt, dat de aenhoudende siekten, die tegenwoordig zeer menigvuldig zijn, nog zullen verdobbelt worden.
| |
(4 augusti 1800)
Op den 4 augusti heeft men tusschen alle de hope van vrede waerin wij on nu wegens den wapenstilstant met den keijser tusschen de Fransche bevinden eene zeer onaengenaeme tijdinge uijt Nieuport en Oostende ontfangen. Den paquetboot komende van Londen naer Oostende door de Fransche kapers met manschap en brieven van belang genomen en tot Duijnckercke opgebragt zijnde, hebben de Engelsche om hun van dat aengedaene ongelijk te vreken, alle de visscherschaloppen van Nieuport en Oostende, bestaende in 200 zeijlen, weggenomen en naer Engelandt overgevoert, waerdoor niet alleen wij van den heelen vischvangst zullen worden ontrooft en den visch die nu extra dier is, nauwelijks meer voor gelt zullen konnen bekomen. Van den anderen kant rekent men dat er zoo binnen Oostende, Nieuport en omstreeks tweehondert menagien met vrouw en kinderen teenemael gerenueert zijn, want wat zoude het die huijsgesinnen baeten, al waer 't dat hunne mans wederkeeren, als hunne schuijten die de brootwinning alleen zijn, niet zouden wederom gegeven worden. 666 gaset van sextidi den 16 thermidor 8ste jaer.
| |
(5 augusti 1800)
- fol. 216 - Op den 5 augusti heeft men 's morgens vernomen dat het crimineel proces over ses persoonen dat gistermorgen begonst was maer ten drij uren van desen morgen geeijndigt is geworden en dat er van de ses persoonen overtuijgt van moort en diefte met braeke begaen te hebben, vier der zelve zijn ter doodt veroordeelt en de twee andere op vrije voeten zijn gestelt geworden. Dit proces heeft zooveel te langdueriger geweest, omdat er 32 getuijgen zijn moeten gehoort worden en dat de debatten der advocaeten over de onpligtigheijd waermede zij verscheijde van de pligtige tragteden te ontschuldigen, zeer hevig geweest hebben, zoodat er seker van sententie zal geappelleert worden.
| |
(8 augusti 1800)
Op den 8 augusti zijnde decadi den 20 thermidor 8ste jaer, heeft men ingevolgen de wet tot Parijs gegeven, den decadi door de generaliteijt van het volk niet meer zien eerbiedigen, men heeft als op andere daegen de publicke werken opentlijk langs de verscheijde wijken der stadt zien verrichten en veele winkels heeft men in 't openbaer zien toog doen, 't welk tevooren zoo streng verboden was, zonder dat aen iemant in 't minst zulks is verboden geworden. In den tempel der wet zijn als naer gewoonte de pligtigheden als op decadidaegen onderhouden, behalvens dat ook de afgodischsche trouwpligtigheden in den tempel teenemael onderbleven zijn, die nu alleen maer meer, volgens de nieuw gegeven wet, in 't stadthuijs meer zullen mogen geschieden.
Ten 12 uren van desen morgen zijn in de plaetsen der tribunaelen crimineel en civel des zelfs members vernieuwt door den heer prefect ten bijwesen van den etat-major en krijgsmusik, waerom op heden het beluijk van het Vrije schoon met wimpels en vlaggen behangen was.
Nu zijn de waters der stadt op versoek van de doctoors aen den heer prefect, die sedert sondag afgetrokken waeren, wederom toegekomen, welke hoogst noodig geworden was om d'aenhoudende droogte en algemeenen waternood, die zonder het aenkomen der waters licht een pest in de stadt zoude veroorsakt hebben. 667 gaset van nonidi den 19 thermidor 8ste jaer.
| |
(9 augusti 1800)
- fol. 217 - Op den 9 augusti heeft men 's morgens vernomen dat er geduerende den nagt eenen grooten troubel door den volgenden toeval was veroorsakt geworden. Eenen slagter deser stadt op eene hofstede buijten d'Ezelpoorte eene koeijbeeste gekogt hebbende, meijnde dezelve den gepasseerden avond naer dese stadt te vergeleijden, maer de beest langs den weg eene knuesing aen den poot bekomen hebbende, konde niets meer voortgaen en men was genootsakt dezelve op eenen waegen te vervoeren. Intusschen was den tijdt verlopen en het was reets middernagt aleer men met dezelve aen de poorte, die gesloten was, aenkwam. Men versogt vriendelijk om de poorte te openen, dog de wagt weijgerde zulks, niettegenstaende een halve croone belooft wiert en zij wilden een geheele croone hebben, waerom de geleijders van den waegen, ziende dat het op moeijlijkheijd zoude uijtgekomen hebben, keerden den waegen en reeden weg om met den dag in te komen, waerom de soldaeten den waegen vervolgden en vuur gevende een der peerden doodtschooten en de geleijders groote kwetsueren toebragten, welkers geheelen handel maer des morgens tot elks verwonderinge met de omstandigheden konde ontdekt worden.
| |
(11 augusti 1800)
Op den 11 augusti heeft men op het kerkhof van de vervallen kercke van O.-L.-V. tegens contant gelt zien verkoopen alle de afgebroken effecten welke nog in die overschoone kercke overgebleven waeren, zoodat die kercke nu ook als een ijdele schuere geworden is en er anders niet meer als het vervallen gebouw staet, waeruijt men met reden vreest dat die kercke ook zal andermael verkogt worden om te gronde te worden afgebroken, temeer omdat aen de betaelinge van d'eerste kopers niet kan voldaen worden. 668 gaset van tridi 23 thermidor 8ste jaer.
| |
(14 augusti 1800)
Op den 14 augusti heeft men met vruegt gesien dat bij consente van den heer prefect de venditie van het stedenhuijs op den gewonelijcken donderdag is mogen gehouden worden, die op morgen twee daegen voor den martdag, zijnde het feest van Maria Hemelvaert, als sedert de verandering der marten inviel. Zulks ziet men als een goed voorteeken aen dat de verwerring der marten ook haest op de gewone daegen zullen worden gestelt, temeer omdat diesaengaende eene requeste door de gesaementlijcke burgers onderteekent aen den heer prefect is gepresenteert geworden. 669 gaset van sextidi den 26 thermidor 8ste jaer.
| |
(15 augusti 1800)
- fol. 218 - Op den 15 augusti zijnde den feestdag van Maria Hemelvaert, welke men voorheen in onse Geheijligde kercken en besonderlijk in de capelle van Blindekensgasthuijs zoo pligtig heeft zien vieren, is tot heden in dezelve nog alles onderbleven, dusdaenig dat de capelle, die men naemde de capelle van O.-L.-V. van Blendekens, den heelen dag is gesloten gebleven en nu voor eene enkele wooning gebruijkt wordt, opdat men die capelle volgens de wetten niet zoude konnen afgebroken hebben. Aldus onderblijven tot nog toe de overschoone diensten en omdraegingen der pligtige processien, welke jaerelijks aldaer gepleegt wierden en zulks is ook oorsaek dat de vercieringen der huijsen en straeten en het ontsteken der vruegdevieren 's avons langs dien kant der stadt, voorheen met zooveel vruegt gepleegt, nu ook als teenemael vervallen zijn en maer zeer weijnig meer gepleegt worden.
| |
(16 augusti 1800)
Op den 16 augusti saeg men 's morgens met den grootsten toestel en terreijn van menige carossen en cavelcade van peerden vieren twee jubileen tegelijk, te weten eene in de parochiale kercke van St.-Anne van eenen biervoerder, genaemt Pieter Verhaege, omdat hij geduerende tweeenvijftig jaeren dit officie bekleet heeft, wonende t'eijnden de Swaerte-Leertouwersstraete en eene tweede van een man en vrouwe meer als vijftig jaeren in houwelijk saemen geweest hebbende, wonende op den Hoije beneden des zelfs brugge, die hunnen jubil, in de parochiale kercke van St.-Catharine vierden en hoewel dat er nog geen openbaere diensten in de kercken gedaen worden, is zulks niettegenstaende met den grootsten toestel in de kercken verrigt onder het spelen van overschoon musik, den te deum laudamus en menige ander schoone lofsangen afgesongen en verrigt wordende. In eene menigte straeten waer ontrent de jubilanten waeren wonende, saeg men des zelfs huijsen en straeten met alle hoegenaemde bedenkelijcke vercieringen meer als oijt opgeluijstert en des avons met alle soorten van illuminatien op het schoonste verlicht, de vruegden zooveel te grooter zijnde, omdat dit alles bij consent van den heer prefect publijkelijk toegelaeten wordt.
| |
(17 augusti 1800)
- fol. 219 - Op den 17 augusti wiert het drijcaleurig vaendel op den hallentooren opgesteken en de groote vlagge voor het stadthuijs gehangen geduerende heel den naermiddag, tot 's avons op 't carilion gespeelt wordende. Wanneer om drij uren van desen naermiddag in het beluijk van den Duijne, nu de centraele school genaemt, de jaerelijcksche prijsen aen de konstminnende jongelingen uijtgedeelt wierden door den heer prefect, den meijer en den etat-major van onse besettinge, waernaer gemelde heeren en de primi, alle geseten in een grooten terreijn van carossen, voorop rijdende schoon gespel en het militaire peerdevolk en tusschen de carossen het peerdevolk met vliegende vaendels van de tribunaelen en andere, eenen grooten toer langs de besonderste straeten deser stadt gedaen hebbende en alle op den Burg gekomen zijnde, door den heer prefect nu in het voorheen bisschoppelijk paleijs wonende, zijn bedankt geworden en elken primus daernae afsonderlijk met de professors naer hunne huijsen gereden zijn. In het beluijk van den Duijnen waer 's avons eene veldtfeest of openen bal in den boomgaert gegeven wiert, is er zoo bij den dag als 's avons niemant ingelaeten dan degone die van ingangkaerten voorsien waeren. Langs de verscheijde wijken der stadt waer de primi waeren wonende, saeg men geduerende den dag de huijsen en straeten met alle bedenkelijcke vercieringen op 't schoonste verciert gelijk ook dezelve des avons met alle bedenkelijcke illuminatien op het schoonste verlicht waeren, zoodat door de verscheijdentheijd der woonsten van de primi dese vruegdebedrijven langs alle de kanten der stadt als algemeen waeren. 670 gaset van decadi den 30 thermidor 8ste jaer.
| |
(21 augusti 1800)
Op den 21 augusti is eijndelinge het droog en tusschen hetzelve overgrood warm weder dat men nu sedert veerthien weken ontmoet heeft, naer eenige felle donderslaegen desen morgen ontmoet te hebben, verandert in eenen gewenschten regen die voor de landtsvrugten aen welke reets groote schaede is, hoogst noodig geworden was. Ook heeft eenider, op aenraedinge der doctors deser stadt op 't vallen van desen eersten regen, afgetrokken de buijsen der regenbakken om te voorkomen het menig fijnijn dat door de lange droogte op de daeken der huijsen gevallen was. 671 gaset van tridi den 3 fructidor 8ste jaer.
| |
(24 augusti 1800)
- fol. 220 - Op den 24 augusti zijn in 't licht verschenen en versaemelinge sub N. te zien, twee merkweerdige stukken behelsende voor tijtel het eerste: ‘onderrichtingen voor den gemeenen man, om zig in 't stuk van religie volgens de best overtuijgende reden te gedraegen in de tijdtsomstandigheden, etc.’ en het tweede voor tijtel voerende: ‘klugtige saemenspraeke tusschen twee persoonen Pieter en Jan, met een vervolg van eenen vremdeling die op eenen sondag in stadt komende, ontmoet eene vrouwe met wie hij in redenvoering komt’, zeer vermaekelijk om lesen, gedrukt voor de blinde, om den regten weg te vinden, etc. In dezelve in 't openbaer veele waerheden opgehaelt wordende nopende de verdeeltheijd der H. kercke, wegens het blijven weijgeren van meest alle de geestelijcke persoonen van het doen van de declaratie aen de wetten der Fransche republijke en d'oorsaeke zijn, gelijk in dezelve klaer bewesen wordt dat er tot nog toe binnen dese stadt geen openbaere diensten in de kerken mogen gedaen worden en maer alleen voor eenige rijcke schaepen in huijsen gedaen worden.
| |
(25 augusti 1800)
Op den 25 augusti heeft men 's morgens met de grootste verwonderinge vernomen dat er geduerende den gepasseerden nagt in een groot getal huijsen deser stadt zeer nauwkuerige opsoekingen zijn gedaen naer een groot getal jongelingen, welke zijn gedeserteert of hun van de requisitie hebben weten te verwijderen, zijnde ook, zoo men verneemt, verscheijde der zelve aengehouden en in 't prison van de gewesen Augustinen beweegt geworden, welke groote ontsteltenis veroorsakt heeft. 672 gaset van septidi 7 fructidor 8ste jaer.
| |
(28 augusti 1800)
Op den 28 augusti heeft men 's morgens gelijk gisteren wederom vernomen dat er geduerende de gepasseerde nagten wederom zeer nauwkuerige huijssoekingen naer de verborgen of gedeserteerde jongelingen is gedaen geworden, 't welk hoe langer hoe meerder ongerustheijd veroorsakt, temeer omdat behalvens de menige Fransche troupen die men daegelijks binnen Brugge ziet aenkomen, heden te peert nog heeft zien aenkomen ontrent tweehondert mannen gendarmen, die gelijk de ander troupen twee en twee bij de burgers zijn gelogeert geworden. Dit alles en de vreese dat den oorloog staet voortgeset te worden, is oorsaeke dat er nu onder veele burgers eene vreese van een nieuw onheijl te veroorsaeken, is ontstaen geworden. 673 gaset van decadi den 10 fructidor 8ste jaer.
| |
(30 augusti 1800)
- fol. 221 - Op den 30 augusti zijn in den morgen alhier wederom aengekomen een merkelijk getal Fransche gendarmen te peerd en een batalion voetvolk, welke zoo d'een als d'andere, tot groot overlast, twee en twee bij de burgers beleijt worden. Onse stadt en omstreeks in het noorden begint hoe langer hoe meer vol troppen te komen en er in plaets van den vrede die men verwagt heeft, zeer oorloogsugtig uijt te zien, want men nu voorseker begint te zien dat Oostende en de zeekusten omstreeks die stadt door eenen inval der Engelsche bedreijgt worden en dat er groote toebereijtselen gemakt worden om de provencie van Zeeland te verdedigen. Alle dit ziet men als voorboden aen, waerdoor naer zooveele ongelucken onse landtstreeken nog ongeluckiger zouden konnen worden en dat van dezelve ten eijnde nog den theater van oorloog zoud konnen gemakt worden.
|
|