Merckenweerdigste voorvallen en daegelijcksche gevallen. Brugge 1800
(2016)–Jozef van Walleghem–
Auteursrechtelijk beschermd[Maart](1 maerte 1800)- fol. 160 - Op den 1 maerte zijnde decadi den 10 ventose 8ste jaer saeg men, gelijk op de decadidaegen nog in gebruijk is, uijt alle huijsen de drijcaleurige vaendels waeijen en d'ordinaire pligtigheden in den tempel der wet plegen en verscheijde paeren getrouwt worden, niettegenstaende dat het op heden den eersten saterdag was van den vasten, die in de voorgaende tijden zoo pligtig gereverendeert wiert. Men saeg tot meerder schandael des avons in verscheijde herbergen openbaeren gemasqueerden bal houden, welke bij plakbrieven geannonceert en bij gedoogsaemheijd van de municipaliteijt toegelaeten was. | |
(3 maerte 1800)Op den 3 maerte gelijk gisteren was alles geduerende den dag stil, zonder dat men eenige beweging van masqueren saeg, niettegenstaende een algemeen gerugt verspreijt was dat er door d'oppermagt van Parijs was toegelaeten vijf daegen agtereen te masqueren en publijkelijk langs de straeten te loopen. Alleen heeft men zulks des avonds de masqueerde ballen in veele herbergen zien plaetse hebben, gelijk ook in 't commediehuijs de commedien en openbaere gemasqueerde redoute ofte bal is gehouden geworden. Desen morgen saeg men in plaets van het masqueren, het droevig vertoog van de quillottine die op de Mart voor den vrijheijdtsboom geplaest was en om 12 uren van desen middag saeg men naer dezelve op eenen waegen, gekleet met een rood opperhemde aen en verselt door den beeedigden pater Ex-discals Bonavontura, de drij ongeluckige jongelingen, gecondemneert den 21 februarij als vooren vermelt en welke hunne hoofden zeer gewillig onder het moortmes der guillotinne gebogen hebben en alle drij met den eersten slag gevallen zijn, zoodat in den tijdt van min als 7 minuten de geheele executie voltrokken was. Heden was ook het schavot op den Burg geplant en van 9 tot 3 uren 's middags is gekleet in 't root met een placaet boven zijn hooft door den scherpregter aen eene staek gebonden Guillialmus Furnez, oudt 47 jaeren, boerewerkman van stijle, t'eijnden de executie voor het begaen van eenen manslag door den crimineelen regtsbank tot de straffe van 20 jaeren in de ijzers verwesen zijnde. 622 gaset van duodi den 12 ventose 8ste jaer. | |
(10 maerte 1800)Op den 10 maerte is bij orders van de cetraele administratie bij hallegebode van 't stadthuijs afgekondigt eene wijtloopige proclamatie behelsende hooftsaekelijk het getal van de burgers die in de departementen van Vrankrijk de nieuwe constitutie van het jaer 8 hebben aengenomen, belopende het getal der zelve op den nomber van 3011007 en het getal van dezelve die tegen de constitutie hebben geteekent op den nomber van 1562, welk getal van degone die de constitutie hebben goedgekuert, hoewel niet groot voor de heele uijtgesterktheijd van de menige departementen, eventwel zeer veel verschilt aen degone die tegen dezelve hebben gestemt, zoodat vervolgens de aenneminge van die constitutie, naer de bevreding van de departementen van het westen, door heele de republijke door het vieren van eene pligtige feest zal aengenomen wordenGa naar eind(5). Sedert dat nu het Fransch gouvernement teenemael van staetsregeering verandert is en dat Bounaparte zig als eersten consul of burgmeester aen het hooft der regeering geplaest heeft, is alles als op eenen anderen voet gebragt en alles is tegenwoordig zoo gerust alsof er geene revolutie meer in wesen waere, terwijl alle de merkweerdige veranderingen, die reets door de heele republijke begonst zijn, met eene overgroote nauwkuerigheijd en stilte volgens de nieuwe constitutie ter uijtvoer gebragt worden. 624 gaset van nonidi 19 ventose 8ste jaer. | |
(11 maerte 1800)Op den 11 maerte zijnde decadi den 30 ventose 8ste jaer zijn nog als naer gewoonte op de decadidaegen de pligtigheden in den tempel der wet ter uijtvoer gebragt, hoewel het uijtsteken der vaendels uijt veele huijsen zeer begint te verminderen en er naer het werken op publijke plaetsen en vervoeren der waeren maer weijnig meer gesien wordt. Desen avond is in het commediehuijs, niettengenstaende den vastentijdt reets zooverre gevoordert is, de laeste openbaere gemaskeerde redoute gegeven in 't commediehuijs, zijnde in d'herberge ook gemaskeerde en andere ballen gegeven geworden. | |
(13 maerte 1800)Op den 13 maerte was er aen 't stadthuijs geaffixeert een wijtloopige lijste van veele persoonen deser stadt die in requisitie voor de marine of zeedienst gevallen zijn en in een soort van cordon dat van Antwerpen tot aen Nieuport zal getrokken worden als zeelieden aldaer of elders zullen gebruijkt worden. 625 gaset van duodi 22 ventose 8ste jaer. | |
(14 maerte 1800)- fol. 162 - Op den 14 maerte heeft men 's morgens vernomen dat er geduerende den gepasseerden nagt vier stucken lijnwaet van de bleekerije van den bleeker Allebeke, wonende bij het Speijken, zijn gestolen geworden, welke men vermoed door bekende dieven gestolen te zijn, omdat er geen het minste gerugt van den hondt op de bleekerije gewaer geworden is en omdat men geen de minste ontdekkingen van die diefte kan gewaer worden, niettegenstaende de nauwkuerige resersen die er zijn gedaen geworden. | |
(17 maerte 1800)Op den 17 maerte is bij orders van de centraele administratie bij hallegebode van 't stadthuijs afgekondigt en geaffixeert een besluijt waerbij de jagt, zoo in d'opene plaetsen van dit departement als in alle degone van de geheele Fransche republijke, verboden wordt, zullende maer alleen het jaegen vermogen te gebueren in afgesonderde besloten plaetsen met mueren ofte die met weldoorgroeijde haegen omset zijn, zullende alle degone die anders bevonden worden met publijkelijk te jaegen, aengehouden en volgens de strengheijd der wetten gestraft wordenGa naar eind(6). 626 gaset van sextidi den 26 ventose 8ste jaer. | |
(23 maerte 1800)Op den 23 maerte wiert in den naermiddag alhier gebonden ingebragt en in egte van vangenis beweegt eene vrouwe, welke op de bargie van Gend geapparendeert was, bij haer op de barge bevonden wordende in eenen sak verscheijde lappen lijnwaet en winkelgoederen, welke zij verdagt was in eenen winckel deser stadt te hebben gestolen, als aen haer op de barge gevraegt wiert waer zij de goederen in Gend moeste bestellen, heeft zij geantwoort dat zij den naem nog straete niet wist, maer dat die in een straete moesten worden bestelt waer maer een huijs alleen was staende, waerom zij temeer voor de daetster aengehouden wiert. | |
(24 maerte 1800)Op den 24 maerte was binnen dese stadt Brugge de spraeke algemeen dat den nieuwen prefect van het departement der Leije, zijnde eenen marquis van Savoijen, aengekomen was, dog tegens den avond was de spraeke algemeen dat het maer zijnen secretaris en eenige van zijne bediende waeren. 628 gaset van tridi den 3 germinal 8ste jaer. | |
(25 maerte 1800)- fol. 163 - Op den 25 maerte zijnde den pligtigen feestdag van O.-L.-V. Bootschap, quartidi den 4 germinal en martdag, hadde men tusschen alle de ellenden die wij nog geduerig onderstaen eventwel dit genoegen dat men door de landtslieden geene de minste waeren heeft zien ter mart brengen, zoodat er als op de sondaegen als het martdag is, geene kraemen waeren op de marten geplaest, nog door geene winckels den alderminsten toog gedaen wiert. Tot nog toe nogtans is de kercke van St.-Salvators gesloten, alwaer op dien dag in de geluckige tijden, wegens dien feestdag, zoo solemnele diensten wierden gedaen en de pligtige processie verselt door een groot getal pelegrims langs eenen grooten toer rond de stadt omgedraegen wiert, zoodat de gestaetheijd wegens de sluijting der kercken en het opschorten van alle publicke goddelijcke diensten tot nog toe voor ons dezelve als sedert langen tijdt geplogen en er nog niet meer als drij kercken opengehouden worden. Nogtans ziet men reets veele priesters, zoo die als van de Fransche eijlanden afkomen, als die uijt de seminarien losgelaeten worden, publickelijk langs de straeten gaen, uijt welke en veele andere omstandigheden men voorsiet dat alhaest eenen gewenschten vrede, die misschen al lange gemakt is, in korte maenden eene eijnde van d'overgroote rampen, die heel Europa onderdukken, zal gemakt worden. | |
(26 en 27 maerte 1800)Op den 26 en 27 maerte was men besonder geduerende de nagten in de verscheijde Meerschen deser stadt en wel besonderlijk op de menige bleekerijen aldaer gelegen in de grootste verslaegentheijd gedompelt op het zien overstroomen van de dijken der gragten en het alom hoog rijsen van het water, dusdaenig dat er reets verscheijde bleekerijen blanc van het water laegen, op welke door het begin van den bleektijdt reets eenige schaede veroorsakt is. Eenige persoonen nog te vers in hunne memorie hebbende den watersnood die men over jaer in de Meerschen gesien heeft, begonden reets met hunne muebelen te vlugten, dog het overvloedig water viel zoo seffens als het geresen was, zulks alleen, niettegenstaende de verscheijden berigten die er verspreijt waeren, ter oorsaeke van het doorvaeren van eenige swaere schepen gelaeden met kanons, van Antwerpen komende, veroorsakt zijnde. 629 gaset van sextidi den 6 germinal 8ste jaer. | |
(29 maerte 1800)- fol. 164 - Op den 29 maerte was 's morgens de guillotinne in 't midden der Mart geplaest en korts naer 12 uren wiert naer dezelve vanuijt de vangenisse, geseten op eenen waegen en verselt door Bonavontura, gewesen pater Discals, in zijne gewone kleederen vervoert, eenen man genaemt Rommelaere, geboortig van Ruijmbeke, hebbende vrouw en verscheijde levende kinderen, tot de straffe des doodts veroordeelt door den crimineelen regtsbank voor het begaen van verscheijde dieften met braeke en als dief van professie geweest hebbende. In minder dan vier minuten is zijn hooft met den eersten slag onder het moortmes der guillotinne gevallen, wanneer in den zelven oogenblik het hooft en doode lichaem naer het hospitael vervoert wiert. | |
(30 en 31 maerte 1800)Op den 30 en 31 maerte was de nieuwsgierigheijd van veele persoonen deser stadt zeer groot om te zien aenkomen den nieuwen prefect van het departement der Leije die hier in Brugge zal resideeren. De spraeke was algemeen dat den zelven met de barge van Gend stont te arriveeren, waerom menigvuldige zelfs tot op Steenbrugge de barge toegingen, dog d'aenkomst van den zelven was den eenen dag zoo vrugteloos als den anderen en waeruijt men vermoed dat den zelven mogelijks buijten iemants weete en zonder treijn zal aenkomen. 630 gaset van decadi den 10 germinal 8ste jaer. |