Merckenweerdigste voorvallen en daegelijcksche gevallen. Brugge 1800

[Februari]

(1 februarij 1800)

Op den 1 februarij ontrent den 12 uren 's morgens verscheenen wederom op de Mart alle de troupen onser besettinge met den etat-major in groote uniforme en met de vaendels en in eenen ronden circel geplaest zijnde, is door den meesten tot den minsten van hun in 't openbaer den eedt ontloken van getrouwigheijd aen de constitutie van het jaer 8, alle welke nogtans met de grootste stilheijd ter uijtvoer gebragt is geworden.

(3 februarij 1800)

- fol. 155 - Op den 3 februarij 's middags ten twee uren heeft men publikelijk in het beluijk van d'halle in contant gelt en Fransche livres zien verkopen de afgepande muebelgoederen van eenen meester-bakker op Ter Balie en eenen wever in de Meersch wonende, voor de ongehoorde contributien die geduerig aen eenider door de Fransche worden gevraegt en onmogelijk door de uijtgeputte borgers deser stadt niet meer konnen betaelt worden. Eerst worden aen degone die onmogelijk niet meer konnen betaelen geduerende thien daegen twee gewaepende mannen als garnisairen gesonden, die men elk eenen livre daegs geven moet, daernae worden de wetteboden tot het beschrijven der goederen in de huijsen geleijt, waernaer de goederen faitelijk worden uijtgehaelt en publik verkogt. Men heeft tusschen alle onse miserien en ellenden maer alleen dit vergenoegen dat men niemant op die goederen ziet verhoogen, zoodat dezelve nog voor kleenen prijs aen de eijgenaers konnen weder ingekogt worden, want desen naermiddag maer eenen persoon op die goederen verhoogende, wiert door de menige omstaenders zoodaenig uijtgejouwt dat hij uijt d'halle moeste vlugten, waeruijt men groote troubelen tegemoed saeg, zoodaenig dat het gedruijs van het volk zoo door de schaedebeletters als militaire magt is moeten uijteengescheijden worden en aldus ziet men de eijgendommen van het volk door de Fransche wetten genoegsaem belooft, gerespecteert worden.

(4 februarij 1800)

Op den 4 februarij is in het tribunael crimineel naer eenen langduerige sitting eenen man, overtuijgt van diefte met braeke en geweldigheden op de persoonen met bedreijging van te vermoorden, door hetzelve tribunal ter doodt veroordeelt geworden. 614 gasette van quintidi 15 pluviose 8ste jaer.

(6 februarij 1800)

- fol. 156 - Op den 6 februarij is 's morgens om negen uren in Fransche livres en contant gelt openbaere verkoopinge gehouden van alle de kerckegoederen, die volgens genomen inventaris in de parochiale kercke van St.-Anne zijn bevonden geworden, zijnde dese nog eene van de drij kercken die voor het publick open waeren en die nu sedert eenige daegen ook gesloten was geworden, zoodat er nu niet meer als twee kercken, te weten degone van St.-Jacobs en degone van St.-Gillis, voor het geheele gemeente der stadt geopent worden. Men zegt nogtans dat de kercke van St.-Anne welkers kerckegoederen meest alle door de kerkmeester zijn ingekogt, wederom voor het publick zal geopent worden. Desen naermiddag is ook in de teenemael gerenueerde kercke van St.-Donaes openbaere venditie gehouden van eene overgroote menigte materialen van alle slag die door de menigte en omdat die maer door het gerinste volk worden gekogt, voor kleenen prijs zijn verkogt geworden, want zoo om te perijkelen die men voor het instorten van het heele gebouw tegemoed ziet, als omdat het meestendeel van 't volk die naer die zoo goddeloose kerkstormerijen niet wilt om zien, is zulks de oorsaek dat er van desen overvloed van afgebroken materialen van alle slag maer zeer weijnig geldt gemakt wordt.

(7 februarij 1800)

Op den 7 februarij is wederom in 't tribunael crimineel naer eene sitting sedert gisteren eenen man overtuijgt van diefte met braeke begaen te hebben en al vegtende met een luijkermes eenen persoon te hebben doodtgesteken, door hetzelve tribunael ter doodt veroordeelt geworden. 615 gaset van octidi den 18 pluviose 8ste jaer.

(9 februarij 1800)

- fol. 157 - Op den 9 februarij zijnde decadi den 20 pluviose 8ste jaer ende sondag saeg men den grootsten toeloop van volk in den tempel der wet, die tevooren te weten de parochiale kercke van St.-Walburge, zoodaenig door het volk wegens de schoone catholijcke goddelijcke diensten die er gedaen wierden, plagt besogt te worden. Den toeloop was heden te grooter om het zondag was om de schiesmatique diensten van de Fransche te zien verrigten en omdat er twalf paeren getrouwt wierden. Alle waere catholijcke nogtans waeren heden verheugt op het zien openen van de parochiale kercke van St.-Anne, van welke geseijt was dat de die voor een magasijn gebruijkt ging worden en temeer omdat men in dezelve als voor de verkoopinge alles in 't zelve order bevond alsof er geene verkoopinge en zoude gedaen geweest hebben, zijnde alles voor kleenen prijs door de kerkmeesters ingekogt geworden.

(10 februarij 1800)

Op den 10 februarij is van 's morgens ten 9 uren tot 's middags ten 3 uren, gekleet in 't root op een schavot op den Burg met een placaet boven zijn hooft, door den scherpregter aen eene staek gebonden en tentoongestelt Joannes Ouvenaegel, oudt 18 jaeren, visscher en werkman van stijle, geboortig van Nieuwcapelle en lest tot Reijninge gewoont hebbende, welken t'eijnden de executie voor het stelen van eene somme gelt door den crimineelen regtsbank tot de straffe van 10 jaeren in d'ijzers is veroordeelt geworden.

(11 februarij 1800)

Op den 11 februarij is vanwegens de municipaliteijt bij hallegebode van 't stadthuijs en trommelinge rond de stadt bekent gemakt geworden als dat 's morgens op den 25 pluviose aenstaende voor de municipale administratie op het stadthuijs door de ministers van den godtsdienst en publicke bedienders der andere functien getrouwigheijd aen de nieuwe constitutie van het jaer 8 zal moeten gedaen worden, zullende degone in gebreke blijvende aen de hooge magten aengeklaegt worden⁽⁴⁾. Men voorsiet nogtans dat door geene priesters die den eedt nog niet gedaen hebben, den zelven nog niet door hun zal gedaen worden. 616 gaset van duodi den 22 pluviose 8ste jaer.

(4) Zie Stadsarchief, Brugge, Oud Archief, reeksnr. 122, Plakkaten, reg. 48, nr. 135.

(12 februarij 1800)

- fol. 158 - Op den 12 februarij is van 's morgens ten 9 uren tot 's middags ten 3 uren gekleet in 't rood op een schavot op den Burg met een placaet boven zijn hooft door den scherpregter aen eene staek gebonden en tentoongestelt Jacobus Venant, oudt 60 jaeren, matsenaer van stijle, geboortig van Poperinge ende lest aldaer gewoont hebbende, welken t'eijnden de executie voor het begaen van dieften met braeken op hetzelve Poperinge ledent 6 ... 7 jaeren door den crimineelen regtsbank tot den straffe van 12 jaeren in d'ijzers is veroordeelt geworden.

(13 februarij 1800)

Op den 13 februarij bepaelden dag op welken volgens de voorgaende bekentmaekinge de ministers van den godtsdient en de andere publicke bediende amptenaers deser stadt hun moesten laeten vinden op de municipaliteijt om aldaer getrouwigheijd te beloven aen de nieuwe constitutie van 't jaer 8, hebben de bediende van ampten en officien hun daer laeten vinden om dezelve te behouden, maer geen ander geestelijcke persoonen, dan eenige die tevooren den eedt aen de Fransche republicke gedaen hebben, zijnde alle de andere die nog verdoken sitten, gebleven waer zij waeren zonder te voorschijn te komen, hieruijt zal volgen dat wij nog geduerig berooft zullen blijven van de publicke goddelijcke diensten in de kercken te zien verrigten, welke zij nogtans met het beloven van de getrouwigheijd publick in de kerken zouden mogen gedaen hebben. 617 gaset van quintidi 25 pluviose 8ste jaer.

(17 februarij 1800)

Op den 17 februarij heeft men 's morgens vernomen dat geduerende den nagt een gestolen vleeschstal of houte cabaene die nu geduerende de verandering der marten op verscheijde plaetsen geplaest staen en op de plaetse waer de Nieuwjaerbrugge gestaen heeft staende, is bestolen geworden en dat bij middel van het afslaegen der genegen van de houtte vensters uijt hetzelve alle het vleesch, de vleeschhouwersgereetschappen en eenige kopere effecten zijn gestolen geworden.

Heden is ook bij hallegebode en trommelinge vanwegens de municipale administratie bekent dat alle degone bekwaem tot de marine of zeedienst van 18 tot 30 jaeren hun binnen de 24 uren moeten aenbieden voor dezelve administratie om onder dezelve opgeteekent te worden. 618 gaset van octidi 28 pluviose 8ste jaer.

(20 februarij 1800)

- fol. 159 - Op den 20 februarij 619 gasette van Gend van primidi den 1 ventose 8ste jaer.

(21 februarij 1800)

Op den 21 februarij zijn des morgens in het tribunael crimineel door den militairen krijgsraedt gecondemneert vier soldaeten van de laeste requisitie, te weten drij der zelve tot'er doodt, welcke zullen gefusilieert worden en den vierden tot vier maenden opsluijting, omdat zij op een buijtencanton hunnen commissaris zoodaenig geslaegen en gesteken hebben dat zij hem in meijninge dat hij doodt was, overdoodt hadden laeten liggen en omdat den vierden tot het doen van de moort met hun hadde beraemt, dog op het uijtvoeren der zelve daerin niet heeft willen pligtig zijn, maer hun daeraf hadde tragten te wederhouden. Zoo dese pligtige van sententie appaleeren, zal het nog eenigen tijdt aenloopen aleer dat de executie zal ter uijtvoer gebragt worden.

(23 februarij 1800)

Op den 23 februarij zijnde den sondag voor vastenavond was er in den morgen een groote menigte volk op de Mart geattroppeert omdat het gerugt algemeen was dat het masqueren op heden en de volgende daegen zoude hebben gedoogt geweest, maer alles cesseerde seffens wanneer er vanwegens de municipaliteijt eene trommelinge gedaen wiert dat het masqueren zoo bij daege als bij nachte verboden was en maer alleen op de complimentaire daegen kan toegelaeten worden. De attroppeering minderde seffens en het gevolg was dat op den 24 en 25 februarij, gelijk op heden, zijnde vastenavondaegen, het masqueren teenemael onderbleef, temeer omdat door de Fransche gendarmen en husaeren geduerig patrouillien rond de stadt te peerde met den uijtgetrokken sabel in de hand, onophoudelijk gedaen wierden. 620 gaset van quintidi 5 ventose 8ste jaer.

(26 en 27 februarij 1800)

Op den 26 en 27 februarij zijnde asschenwoensdag en eersten dag van den vasten, saeg men in alle winckels meer als oijt de masquers tentoon hangen, welke op de gewone vastenavonddaegen niet hadde mogen geschieden en dat omdat er op den eersten decadidag volgende, tot meerder schandael van den H. vasten, groote gemasquerde redoute en gemasqueerde ballen zullen gehouden en toegelaeten worden. 621 gaset van octidi 8 ventose 8ste jaer.