Vaderlandsche historie. Deel 5

XII.
Fransche Krygsbedryven, in de Nederlanden.

Karel de V. hadt zig, in den Herfst des jaars 1553, zo veel laaten gelegen leggen aan het voortzetten der Huwelykshandeling, in Engeland, dat hy meer of min verzuimd hadt, zig, tegen den Veldtogt des volgenden jaars, in staat te stellen. Henrik de II, die niet voor Zomermaand gereed was, voorkwam egter den Keizer, en rukte, met drie byzondere Legers, in de Nederlanden. De Prins de la Roche sur Yon viel in Artois, en liep het platte land alomme af. De Hertog van Nevers bemagtigde eenige sterkten, in het Hertogdom Luxemburg. De Konstabel de Mommeranci maakte zig meester van Chimai, in Henegouwen, en vaardigde den Marquis de S. André af, om Mariemburg te belegeren. De Landvoogdes, Vrouw Maria, hadt deeze Plaats doen versterken, en naar haaren naam vernoemd. Zy ging over by verdrag, op den laatsten van Zomermaand. Henrik de II, sedert voor Bouvines gerukt, bemagtigde de Stad stormenderhand, op den zevenden van Hooimaand. Dinant ging, een weinig laater, over, by verdrag. Vervolgens nam de Koning Bavai en Binch in, en stak den brand in Mariemont, Lusthuis der Landvoogdesse, uit wraaklust over de verwoesting, door den Graave van Roeulx, in Pikardye, aangeregt, vooral, over 't verbranden van 't Koninglyk Lusthuis, Folembrai. Toen wederom naar Artois keerende, sloeg hy 't beleg voor Renti. Het Keizerlyk Leger, onder bevel van Emmanuel Filibert, Hertog van Savoye,

[p. 400]

was ondertusschen in staat geraakt, om den Franschen 't hoofd te bieden. De Keizer zelf, in 't Leger gekomen, volgde de Franschen, tot by Renti. Hier viel een hevig gevegt voor, in welk het Keizerlyk Leger te kort schoot, en 't slagveld ruimen moest. De Franschen hadden egter ook zo veel geleeden, dat zy 't beleg van Renti moesten opbreeken, en in deezen Veldtogt niets meer durfden onderneemen. De wederzydsche Legers betrokken eerlang de Winterlegeringen. Kort na den Slag by Renti, kreeg men, in 't Keizerlyk Leger, tyding van het verslaan der Franschen in Toskaane. Karel de V. poogde zig, omtrent deezen tyd, by verrassing, meester te maaken van Mets. Het algemeen Kapittel der Minderbroederen werdt, hier ter Stede, gehouden. Van deeze gelegenheid hadt Karel zig bediend, om eenige Krygsbehoeften, onder den voorraad der Kloosterlingen, en eenig Krygsvolk, als Minderbroeders gekleed, in de Stad te krygen; doch de aanslag, ontdekt zynde, mislukte^(l).

(l) Daniel Tom. VIII. p. 100-107, 120. Pont. Heuter. Rer. Austriac. Libr. XIII. p. 654-658.