Vaderlandsche historie. Deel 5

XVI.
Twist van eeninige Steden met Dordrecht over 't Stapelregt.

De waare reden, waarom Dordrecht niet alleen; maar ook Haarlem en Amsterdam zo gereed waren, om in zulk eene zwaare gewoone Bede te bewilligen, verdient kortelyk te worden aangeweezen. Eenige Steden⁽⁷⁾, en onder anderen, Delft, Amsterdam, Rotterdam, Alkmaar, Hoorn en Enkhuizen, lagen thans met Dordrecht, wederom, wegens 't Stapelregt, over hoop^(m), en hadden, op den zesden van Zomermaand, een smeekschrift overgeleverd aan den Keizer, waarby zy verzogten, van 't Stapelregt verschoond te worden; beweerende zy, datze 'er, reeds in 't jaar 1394 [1395], door Hertoge Albrecht, van ontheeven waren⁽ⁿ⁾. Dordrecht leverde hiertegen een strydig Vertoog in, houdende ‘dat het Privilegie van Hertoge Albrecht wetteloos verkreegen was, alzo zy 'er slegts eens, en wel tegen eenen Zondag, een' ongewoonen dag van regten, over gedaagd waren, en niet hadden kon-

(7) Haarlem vind ik, onder deeze Steden, niet genoemd: schoon deeze Stad, zo wel als verscheiden' anderen, in 't Privilegie van Hertoge Albrecht van den jaare 1395, van 't Stapelregt vry verklaard was. Handv. van Amst. bl. 10. Schrevelius Haarlem, bl. 243.

(m) Mr. Aert van der Goes Reg. bl. 306, 307, 308.

(n) Zie Handv. van Amst. bl. 10.

[p. 189]

nen verschynen, doordien men hen, by den Hertog, hadt weeten verdagt en gehaat te maaken: waarop hy een Privilegie in hun nadeel hadt verleend, welk egter nimmer ter uitvoeringe gelegd was.’ De Keizer stelde terstond Kommissarissen, om Partyen te hooren, 't geschil te onderzoeken, en 'er hem verslag van te doen. Terwyl men hier mede bezig was, werdt de Bede gedaan, van welke wy gesproken hebben. Dordrecht bewilligde, naar gewoonte, gereedelyk. En de andere Steden, bovenal Amsterdam, eene gunstige uitspraak van 't hangend geschil zoekende, wilde Dordrecht niet toegeeven, en stelden 't bewilligen in zulk eene zwaare Bede geen oogenblik uit. 's Keizers uitspraak, die op den agttienden van Wynmaand te Brussel geschiedde^(o), voldeedt egter niet aan de verwagting der Steden. Dordrecht werdt, by dezelve, in 't Stapelregt bevestigd. Alleenlyk voegde 'er de Keizer eenige bepaalingen by, uit welken bleek, hoedanige goederen alleen aan 't Stapelregt onderworpen waren, en tot hoe hoog het zelve gevorderd worden mogt. Ook verklaarde de Keizer, onder anderen, dat alle goederen, Kanthout, Kromhout en eeken planken alleenlyk uitgenomen, komende uit het Noorden, van Amsterdam en daaromtrent, door de Stede Gouda en den Yssel, nederwaards, voorby Rotterdam, niet gehouden zouden zyn, te Dordrecht aan te vaaren, noch

(o) Mr. Aert van der Goes Regist. bl. 309, 310.

[p. 190]

aldaar te verstapelen^(p): 't welk men, als eene byzondere gunst, die de Amsterdammers en anderen, door het spoedig inwilligen eener zwaare Bede, verwierven, aanmerken mag.

(p) Sententie en Ordonn. van Karel V. wegens 't Stapelr. by Balen Dordr. bl. 444, 450, 459, 465.